Truyền tải điện Bình Thuận bảo dưỡng định kỳ đường dây 500kV Thuận Nam – Vĩnh Tân. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Cái màu xam xám dịu dàng đặc trưng của cột điện luôn găm vào tôi một nỗi quắt quay khó tả. Những hàng cột điện lặng lẽ đứng giữa trời đất và đây chính là những “phòng làm việc” mà buổi làm việc diễn ra không ở trong những văn phòng quen thuộc với tủ tài liệu, bàn ghế ngay ngắn, máy vi tính... thời gian làm việc của những người lính truyền tải điện nói chung và Truyền tải điện 3 nói riêng được mở ra giữa đại ngàn gió núi, nơi kiến thức được tiếp thu một cách sinh động giữa đất trời.
Từ tháng 3 năm 2025, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đã dự báo “hiện tượng ENSO đang trong điều kiện trung tính và khả năng cao tiếp tục duy trì từ tháng 4 đến tháng 06-2025. Nhiều khả năng nắng nóng trong năm 2025 sẽ không gay gắt và kéo dài như năm 2024”, Nhưng thực tế đã diễn ra nhiều yếu tố bất thường và khắc nghiệt.
Công tác kiểm tra an toàn trước khi lên lưới điện. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn.
Năm 2025, mới bước vào ngày đầu tiên của tháng 6, ở khu vực Bắc Bộ (trừ Lai Châu, Điện Biên) và Bắc Trung Bộ đã có nắng nóng đến đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao nhất ngày phổ biến 37-39 độ, có nhiều nơi trên 40 độ; miền Trung và Nam Trung Bộ nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-37 độ, có nơi trên 37 độ. Độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 40-45%.
Thông tin từ Công ty Vận hành Hệ thống điện và Thị trường điện Quốc gia (NSMO) thì, trưa ngày 02-06-2025, công suất tiêu thụ điện toàn quốc đã ghi nhận mức cao kỷ lục, với công suất đỉnh lên đến 51.290MW, vượt 1.757MW so với đỉnh của năm 2024 (49.533MW). Mức công suất vượt là 1.757MW tương đương với tổng công suất lắp đặt của Nhà máy Thủy điện Lai Châu (1.200MW) và Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 1 (600MW). Đây là hệ quả của diễn biến thời tiết nắng nóng gay gắt diện rộng đang diễn ra ở miền Bắc và miền Trung.
Truyền tải điện Gia Lai vệ sinh sứ Hotline đường dây 500kV mạch 1. Ngọc Hà/Icon.com.vn.
Tại Hà Nội, trong cao điểm trưa ghi nhận công suất đỉnh đã đạt kỷ lục mới với 5.430MW, vượt mức đỉnh 2024 (5.263MW); công suất tiêu thụ điện trên địa bàn 27 tỉnh/thành phố khu vực miền Bắc (trừ Hà Nội) trong cao điểm trưa ngày 02-06-2025 đạt kỷ lục mới là 17.400MW, vượt 100MW so với cao điểm năm 2024 (17.300MW). Công suất tiêu thụ điện toàn quốc đã ghi nhận mức cao kỷ lục, với công suất đỉnh lên đến 51.290MW vào trưa ngày 02-06-2025. Mức công suất vượt 2.139MW này thậm chí còn lớn hơn công suất lắp đặt của Nhà máy thuỷ điện Hoà Bình (1.980MW).
Những con số công suất sản lượng ở miền Bắc, miền Nam tưởng như không mấy liên quan đến những người lính truyền tải khu vực miền Trung. Nhưng hoàn toàn không phải như vậy, do nguồn tại chỗ ở miền Bắc chưa dồi dào để đáp ứng nhu cầu sử dụng điện, nên tại thời điểm cao điểm của miền Bắc việc truyền tải điện từ miền Trung ra miền Bắc là khoảng 2.900MW; đoạn Nghi Sơn - Nho Quan và Quảng Trạch - Thanh Hoá là 4.300MW. Vì vậy, họ không chỉ có nhiệm vụ đảm bảo cung cấp điện cho khu vực miền Trung, mà còn có nhiệm vụ truyền tải điện ra Bắc vào Nam đáp ứng nhu cầu sử dụng điện ở hai khu vực trọng điểm kinh tế miền bắc và miền Nam, đồng thời giữ cho dòng điện thông suốt Bắc - Nam.
Tổ thao tác lưu động Truyền tải điện Bình Định đo phát nhiệt thiết bị trạm biến áp 220kV Quy Nhơn. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Khác với khí hậu ở miền Bắc và miền Nam, tại các tỉnh miền Trung có một mùa mang tên “Mùa gió nóng”. Do đặc điểm địa lý, hàng năm, các tỉnh miền Trung luôn bị vùng áp thấp nóng mở rộng cùng gió phơn Tây Nam đã gây ra một đợt nắng nóng diện rộng cho toàn khu vực Trung Bộ. Vì vậy, “Mùa gió nóng” còn được gọi bằng tên khác là mùa gió nam, mùa gió Lào lâu nay vẫn được coi như một đặc trưng thời tiết khó lẫn của các tỉnh miền Trung trong đó có 5 tỉnh duyên hải miền Trung - địa bàn do Công ty Truyền tải điện 3 quản lý và vận hành lưới điện 220kV và 500kV.
Những câu chuyện về quản lý vận hành lưới điện truyền tải ở khu vực miền Trung, những câu chuyện về sự kiên cường để mọi người cùng dìu nhau đi qua thăng trầm, gian khó của những người lính Truyền tải điện 3 không được ghi chép vào sử sách, vì đó là công việc hàng ngày của họ.
Tổ thao tác lưu động Truyền tải điện Phú Yên kiểm tra hệ thống viễn thông tại trạm biến áp 220kV Tuy Hòa. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Những ngày đầu tháng 06-2025, trào lưu công suất trên lưới điện truyền tải do PTC3 quản lý vận hành phục vụ cung cấp điện cho miền Nam với công suất trên lưới 500kV từ Bắc vào Nam từ 5400MW - 6000MW. Theo đó, Phó Giám đốc Công ty Truyền tải điện 3 Đinh Văn Cường cho biết, sản lượng điện truyền tải trên lưới của PTC3 trong 5 tháng đầu năm 2025 trên lưới 220kV là 14,6 tỷ kWh; lưới 500kV là 22,1 tỷ kWh; sản lượng chung đạt 28,3 tỷ kWh trong đó cung cấp điện phục vụ sản xuất, sinh hoạt khu vực các tỉnh Nam Miền Trung là 3,45 tỷ kWh (chiếm 12,1%), cung cấp vào Miền Nam là 22,4 tỷ kWh (chiếm 80%), phần còn lại là truyền tải ra miền Bắc.
Trong năm 2025, khả năng tiếp tục khó khăn trong cung cấp điện đã được dự báo trước, đặc biệt tại các điểm cao điểm năng nóng miền Bắc, miền Nam nên Công ty Truyền tải điện 3 đã triển khai nhiều giải pháp trong quản lý vận hành. Theo đó, Đảng ủy PTC3 đã ban hành Nghị quyết chỉ đạo chuyên môn, các đơn vị trực thuộc thực hiện các giải pháp đảm bảo cung cấp điện mùa khô năm 2025.
Truyền tải điện Bình Thuận cắt điện ban đêm để sửa chữa, bảo dưỡng lưới điện. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Ngay từ Quý IV/2024, PTC3 đã tập trung sửa chữa, bảo dưỡng thiết bị trên lưới điên truyền tải trong đó đặt biệt tập trung vào công tác sửa chữa thay thế thiết bị trên các đường dây, các trạm biến áp trên trục 500kV Bắc – Nam; công tác thí nghiệm định kỳ trạm biến áp đã hoàn thành trước ngày 30-05-2025. Qua thí nghiệm phát hiện các tồn tại khiếm khuyết thiết bị nên đã lập kế hoạch xử lý ngay trong cuối quý IV/2024 và đầu năm 2025. Từ 06-2025, PTC3 đã triển khai công tác thí nghiệm định kỳ cho năm 2026.
Công nhân Truyền tải điện Đắk Lắk sử dụng thiết bị bay không người lái kiểm tra lưới điện 500kV trên địa bàn. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Bên cạnh đó, PTC3 tăng cường công tác, kiểm tra, rà soát, tập trung công tác vệ sinh, bảo dưỡng, sửa chữa, thay thế thiết bị để phát hiện nhanh và xử lý kịp thời các khiếm khuyết, bất thường thiết bị hạn chế tối đa tình trạng cắt điện đột xuất để không làm giảm khả năng truyền tải trên các đường dây 500kV; hạn chế tối đa khả năng xảy ra sự cố hoặc phải tách thiết bị ra khỏi vận hành; tăng cường công tác ứng trực, kiểm tra, rà soát lưới điện truyền tải thuộc phạm vi quản lý nhằm phát hiện nhanh và xử lý kịp thời các bất thường thiết bị, hạn chế tối đa khả năng xảy ra sự cố hoặc phải tách thiết bị ra khỏi vận hành; rà soát đảm bảo sự làm việc tin cậy của hệ thống rơ le bảo vệ, tự động của lưới điện truyền tải; các chi bộ chỉ đạo đơn vị xây dựng kế hoạch rà soát cấu hình, chỉnh định rơ le bảo vệ và đã hoàn thành trong năm 2023; tăng cường giải pháp ngăn ngừa sự cố, kiểm tra công tác quản lý kỹ thuật theo kế hoạch, kiểm tra đột xuất việc thực hiện kỷ luật lao động, công tác quản lý an toàn để đảm bảo vận hành, giảm thiểu sự cố và không để xảy ra sự cố chủ quan, giảm thiểu tối đa sự cố khách quan, đặc biệt là đối với lưới điện 500kV, lưới điện liên kết Trung - Bắc, lưới điện đấu nối nhà máy và lưới mua điện nước ngoài; tập trung công tác vệ sinh, bảo dưỡng, sửa chữa, thay thế thiết bị trước thời điểm cao điểm nắng nóng năm 2025 nhằm ngăn ngừa phát nhiệt thiết bị trạm biến áp, đường dây để hạn chế tối đa tình trạng cắt điện đột xuất để xử lý phát nhiệt dẫn đến giảm khả năng truyền tải trên các đường dây 500kV.
Đội truyền tải điện Bắc Bình tăng cường kiểm tra lưới điện vào những ngày nhiệt độ tăng cao. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn.
Các Truyền tải điện tăng cường công tác kiểm tra lưới điện truyền tải, kịp thời thực hiện công tác vệ sinh Hotline. Tính đến hết tháng 04-2025, các Truyền tải điện đã xử lý vệ sinh Hotline 23 vị trí trên đường dây 500kV, 162 vị trí đường dây 220kV và 281 thiết bị trong trạm biến áp; xử lý các trường hợp phát nhiệt bất thường trong vận hành; rà soát, xử lý và ngăn ngừa các trường hợp diều, vật bay có nguy cơ vi phạm hành lang an toàn gây sự cố đường dây truyền tải. Kết hợp công tác kiểm tra lưới điện truyền tải bằng mắt thường, ống nhòm; kết hợp với bay UAV để phát hiện và xử lý kịp thời các bất thường có nguy cơ gây sự cố trong vận hành.
Đội đường dây Truyền tải điện Khánh Hòa kiểm tra tuyến đường dây 500kV Vân Phong – Vĩnh Tân. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn.
Công tác diễn tập phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cũng như ứng cứu khẩn cấp với việc tập trung lực lượng từ các đơn vị trực thuộc (374 người) của PTC3 đã được thực hiện công tác kiểm tra tất cả các phụ kiện chuỗi cách điện đỡ, néo dây dẫn (cách điện composite), dây dẫn 03 pha, khung định vị và phụ kiện; đồng thời với việc rà soát hành lang an toàn lưới điện truyền tải; kịp thời xử lý các bất thường trong quá trình kiểm tra, bảo dưỡng có cắt điện đường dây không 500kV 574/Pleiku 2 - 572/Chơn Thành trong ngày 23-03-2025; lập phương án ngăn ngừa sự cố đến từng cung đoạn đường dây, ngăn lộ máy biến áp, lập các phương án xử lý nhanh khi có sự cố xảy ra; tổ chức diễn tập và sẵn sàng triển khai theo đúng phương châm 4 tại chỗ để khắc phục nhanh các sự cố trong thời gian nhanh nhất.
Đội đường dây Truyền tải điện Bình Định kiểm tra hành lang tuyến đường dây 220kV khu vực đèo An Khê. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Trong tháng 04-2025, PTC3 đã tổ chức các đoàn kiểm tra công tác quản lý vận hành và phương án ngăn ngừa sự cố tại 21 Đội truyền tải điện và 26 trạm biến áp do PTC3 quản lý vận hành; theo dõi sát tình hình diễn biến bất thường của thời tiết, dự báo cung cấp điện mùa khô năm 2025 từ các cấp Điều độ để có phương án ứng phó đảm vận hành an toàn cho lưới điện; quán triệt đến toàn CBCNV vận hành tăng cường kỷ luật lao động, công tác quản lý vận hành để đảm bảo vận hành an toàn, giảm thiểu sự cố và không để xảy ra sự cố chủ quan, giảm thiểu tối đa sự cố khách quan, đặc biệt là đối với lưới điện 500kV, lưới điện liên kết Trung - Bắc, lưới điện đấu nối nhà máy điện lớn...
Đội đường dây Truyền tải điện Đắk Nông dọn dẹp, cắt bỏ cây to trên hành lang tuyến đường dây 500kV khu vực huyện Krông Nô. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Song song với các giải pháp kỹ thuật trong quản lý vận hành, PTC3 đã đẩy mạnh công tác đảm bảo hành lang an toàn lưới điện cao áp, trong đó, đặc biệt là công tác chống cháy hành lang an toàn và theo dõi canh tác, thu hoạch ruộng mía trong và ngoài hành lang đường dây truyền tải. Ngay từ những ngày đầu của tháng 11-2024, PTC3 đã lập phương án, kế hoạch, tiến độ và tiến hành xử lý chống cháy trong và ngoài hành lang đường dây truyền tải theo Điều 46 Nghị định 156/2018/NĐ-CP ngày 16-11-2018 về việc quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp, quy định về Cấp dự báo cháy rừng; đồng thời tiến hành xử lý phòng, chống cháy theo từng nguy cơ từ cao đến thấp đối với từng khoảng cột, từng đường dây và từng khu vực; đồng thời với việc tuyên truyền, triển khai, phối hợp và thực hiện công tác chống cháy theo đặc thù, với khối lượng phòng, chống cháy hành lang đã xử lý lũy kế đến hết tháng 05-2025 là 4.074.143m2; khối lượng theo dõi và xử lý đối với vùng canh tác ruộng mía trong và gần hành lang đường dây truyền tải lũy kế đến hết tháng 05-2025 là 1.257.790m2 và 95.484m2, hoàn thành trong tháng 06-2025.
Công tác kiểm tra, xử lý và chặt hạ các cây cao trong và ngoài hành lang được tăng cường nhằm đảm bảo khoảng cách an toàn trong vận hành, đặc biệt là trước mùa mưa bão. Theo đó, PTC3 đã chặt hạ cây cao trong và ngoài hành lang có nguy cơ gây mất an toàn đường dây truyền tải trong vận hành tại 637 khoảng cột, khối lượng chặt hạ hoặc tỉa cành là 28.291 cây.
Truyền tải điện Khánh Hòa sử dụng công nghệ Hotline vệ sinh máy cắt trạm biến áp 500kV Vân Phong. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Người xưa có câu, “tri túc thường lạc”, người biết đủ là vui, người biết đủ là hạnh phúc. Khi xã hội bắt đầu định hình thành công là có chừng đó tiền trong tài khoản, là sở hữu xe sang, nhà đẹp, chức cao vọng trọng, vô tình nhiều người cũng bị cuốn theo những tiêu chuẩn, đánh giá của người khác. Mấy ai biết đủ, mấy ai biết chấp nhận, người nào cũng khát khao, phấn đấu đầy mỏi mệt. Nhưng chúng tôi cảm nhận được với những người lính Truyền tải điện 3 thì không bị cuốn theo những tiếu chuẩn đó, bởi với họ, công việc hàng ngày như, đi ký cam kết công tác bảo vệ hành lang an toàn với chính quyền các địa phương, các tổ chức, cá nhân và hộ gia đình; phát tờ rơi, lắp biển báo tuyên truyền, treo băng rôn, pano tuyên truyền; lắp biển báo tuyên truyền; treo băng rôn, pano tuyên truyền; tuyên truyền kết hợp tặng quà cho người dân; tuyên truyền phát thanh truyền hình; phát hiện nguy cơ vi phạm hành lang bảo vệ an toàn lưới điện cao áp và xử lý dứt điểm để không gây tai nạn, không để tồn tại nguy cơ sự cố ....và còn rất nhiều công việc khác trong khuôn khổ quản lý vận hành lưới điện truyền tải đã phủ kín thời gian làm việc của họ.
Tiếp nhận thông tin và vận hành 20/21 trạm biến áp không người trực tại Trung tâm giám sát vận hành trạm biến áp không người trực (B03). Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Trong cảm nhận của tôi, thì trên dải đất cong cong hình chữ S này nắng gió miền Trung thuộc về tốp đầu của sự dữ dằn khắc nghiệt, nên những người lính Truyền tải điện 3 phải biết sống chung với bão bùng, nắng gió chứ làm sao nữa “ai cũng chọ việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai”. Với họ, dường như, trong cái nắng, cái gió có sự dịu dàng của thiên nhiên. Đó không phải là sự bù đắp hay thách thức. Đúng hơn đó chính là sự lựa chọn của họ. Chỉ có siêng năng và đôn hậu mới bám trụ được nơi miền quê nắng gió hừng hực và ầm ào này. Yêu thương là cốt lõi nhân sinh; nghĩ được thế, cảm được thế, làm được thế mới không sợ khó, sợ khổ. Đừng bao giờ thách thức thiên nhiên, sự cho và lấy của trời cao đất dày cũng là chuyện thường.
Mùa gió nóng từ nhiều năm trước, mùa gió nóng năm nay và nhiều mùa sau, với người lính Truyền tải điện 3 vẫn như vậy. Họ sống cho hợp lẽ với thiên nhiên để luôn hoàn thành nhiệm vụ là đủ.