Với sự phát triển của năng lượng tái tạo, các nhà máy điện gió và điện mặt trời đang từng bước trở thành trụ cột quan trọng của hệ thống điện quốc gia. Tuy nhiên, đặc thù vận hành không ổn định của các nguồn năng lượng này đặt ra nhiều thách thức về kỹ thuật, đặc biệt là trong việc duy trì tuổi thọ và độ tin cậy của máy biến áp (MBA) – thiết bị đóng vai trò then chốt trong việc kết nối nguồn phát với lưới điện.

Trạm biến áp 500kV nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp.
Đối với nhà máy điện gió, MBA thường phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, nơi cường độ gió thay đổi liên tục, dẫn đến biến động công suất và dao động nhiệt độ đột ngột trong MBA. Những biến thiên này gây ra ứng suất cơ nhiệt lớn, khiến các bộ phận bên trong MBA như cuộn dây và lõi thép có thể co giãn không đều, từ đó làm suy giảm cấu trúc cách điện, tăng nguy cơ hư hỏng sớm.
Với điện mặt trời, rủi ro còn phức tạp hơn. Sự thay đổi công suất do hiện tượng mây che nắng gây ra các dao động tải nhanh. Ngoài ra, các hệ thống inverter có thể sinh ra sóng hài bậc cao, làm tăng tổn thất nhiệt cục bộ và đẩy nhanh quá trình lão hóa lớp cách điện, đặc biệt là giấy cách điện trong MBA. Những tổn thương vi mô tích lũy lâu dài có thể dẫn đến phóng điện cục bộ nguyên nhân thường thấy của các sự cố nghiêm trọng.
Để đối phó với những rủi ro tiềm ẩn nói trên, việc thí nghiệm định kỳ dầu cách điện được xem là giải pháp hiệu quả, an toàn và tiết kiệm chi phí nhất hiện nay. Công nghệ phân tích dầu hiện đại không chỉ kiểm tra khả năng cách điện mà còn có thể “chẩn đoán” chính xác tình trạng thiết bị thông qua các biến đổi nhỏ nhất trong thành phần hóa học của dầu.

Cán bộ kỹ thuật CPCETC thực hiện lấy mẫu dầu MBA 500kV tại nhà máy điện mặt trời.
Là đơn vị chuyên trách trong lĩnh vực kiểm định và thí nghiệm điện khu vực miền Trung, Công ty TNHH MTV Thí nghiệm điện miền Trung (CPCETC) đã phân tích hàng trăm mẫu dầu MBA mỗi năm cho các nhà máy năng lượng tái tạo và lưới điện trung cao áp. Các kết quả phân tích không chỉ giúp cảnh báo sớm nguy cơ sự cố mà còn là cơ sở quan trọng để tư vấn, hỗ trợ khách hàng trong việc bảo vệ các khoản đầu tư có giá trị hàng chục đến hàng trăm tỷ đồng.
Trong kỷ nguyên của năng lượng xanh, đầu tư bài bản cho công tác thí nghiệm dầu MBA chính là cách thông minh và chủ động nhất để hướng đến vận hành an toàn, tiết kiệm chi phí và phát triển bền vững. Đây không chỉ là yêu cầu kỹ thuật, mà là lựa chọn chiến lược cho các chủ đầu tư năng lượng tái tạo.
Theo: CPC