Để thúc đẩy nhanh quá trình NTM, hiện nay toàn tỉnh Lào Cai đã có 95,1% số hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia với 95,4% số tổ, thôn, bản có điện lưới quốc gia.
Đây được xem là một điều kiện cần và đủ để Lào Cai sớm hoàn thành các mục tiêu NTM trong giai đoạn tới.
Bởi vậy, Lào Cai đã xác định rõ những khó khăn thách thức trong chủ trương đưa điện lưới quốc gia về khu vực nông thôn theo tiêu chí nông thôn mới. Và, bằng nhiều giải pháp thiết thực, Lào Cai đã và đang nỗ lực nâng cao số hộ vùng nông thôn sử dụng điện lưới quốc gia, đáp ứng nhu cầu sử dụng điện của người dân vùng sâu, vùng xa.
Hiệu ứng tích cực từ hạ tầng điện xây dựng NTM
Với địa hình nhiều đồi núi dốc, dân cư sống không tập trung ở nhiều thôn, bản, thời gian qua tỉnh Lào Cai gặp những khó khăn nhất định trong việc phát triển lưới điện nông thôn.
Tuy nhiên, theo Công ty Điện lực Lào Cai, để triển khai thực hiện tiêu chí số 4 - điện nông thôn trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM (có hệ thống điện đạt chuẩn, tỷ lệ hộ sử dụng điện thường xuyên, an toàn từ các nguồn ≥ 95%), ngành điện đã rà soát hiện trạng và lập kế hoạch nhu cầu đầu tư lưới điện cho các xã đăng ký hoàn thành nông thôn mới qua các năm.
Từ đó, xác định rõ quy mô, tiến độ cải tạo lưới điện trung thế để tiết kiệm vốn đầu tư và giảm tổn thất điện năng khu vực điện nông thôn.
Trên cơ sở quy hoạch đã xây dựng, Công ty Điện lực Lào Cai đã phối hợp với Sở Công Thương tỉnh Lào Cai tiến hành các dự án đầu tư xây dựng hệ thống điện nông thôn gắn với việc triển khai Đề án “Rà soát, sắp xếp, ổn định dân cư gắn với xây dựng NTM” theo hướng giảm thiểu các thôn, bản dưới 50 hộ. Do đó, hiện nay toàn tỉnh đã có 95,1% số hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia với 95,4% số tổ, thôn, bản có điện lưới quốc gia.
Để triển khai thực hiện tiêu chí số 4, tỉnh Lào Cai đã đầu tư 93,4 tỷ đồng cấp điện cho các xã: Cốc Mỳ, Nậm Chạc, Trịnh Tường (huyện Bát Xát); Thái Niên, Trì Quang (huyện Bảo Thắng); Lùng Phình, Tả Van Chư, Lầu Thí Ngài (huyện Bắc Hà) và xã Long Phúc, huyện Bảo Yên.
Khảo sát thực tế cho thấy, điện lưới quốc gia kéo về tận nhà, tạo điều kiện cho cuộc sống người dân đủ đầy hơn. Nhiều gia đình đã lên kế hoạch sắm ti-vi, tủ lạnh, máy bơm nước, máy xay xát… phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Bà Nguyễn Thị Được, xã Long Phúc, huyện Bảo Yên chia sẻ: "Từ khi có điện, bà con nghe đài, xem ti-vi, biết được tin tức mọi nơi, nâng cao hiểu biết, nâng cao ý thức cảnh giác giữ gìn an ninh trật tự và xem các chương trình khuyến nông trên ti-vi đã thành thói quen để có thể học hỏi thêm kinh nghiệm, ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào chăn nuôi lợn, gà, trồng hoa màu”.
"Trước đây không có điện muốn làm cái gì cũng chịu, cả thôn có mỗi nhà mình có tivi, nhưng dùng điện nước nên chập chờn lắm, tivi hỏng liên tục. Cả thôn không có nổi cái máy xát thóc, bà con muốn có gạo ăn phải chở thóc ra tận trung tâm xã. Những ngày nắng thì không sao chứ ngày mưa thì chịu. Bây giờ có điện rồi, cả thôn ai cũng vui ”, ông Tịnh ở thôn Sín Chải, xã Tả Giàng Phình, huyện Sa Pa nói đồng thời cho biết, cả thôn có 44 hộ thì gần 40 hộ thuộc diện hộ nghèo. Nguyên nhân khiến cho tỷ lệ hộ nghèo trong thôn còn cao thì nhiều, nhưng một trong những nguyên nhân chính đó là thôn chưa có điện.
Đồng bộ các giải pháp phát triển
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Công ty Điện lực Lào Cai, xây dựng NTM là một trong những nhiệm vụ quan trọng của các cấp trung ương và địa phương. Công ty điện lực Lào Cai rất vui mừng vì đã góp một phần công sức của mình làm thay đổi diện mạo nông thôn vùng cao của tỉnh Lào Cai.
"Chúng tôi sẽ nỗ lực hết mình trong nhiệm vụ mà Chính phủ, tỉnh...giao cho là mang ánh sáng tới các bản làng, đồng thời song hành cùng người dân nơi chúng tôi đi qua cùng chung tay xây dựng NTM" ông Tuấn nói.
Cũng theo ông Tuấn, để đạt được các mục tiêu tăng tỉ lệ số xã có điện lưới quốc gia theo chuẩn NTM, Công ty đã thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp về đầu tư xây dựng. Huy động tối đa các nguồn vốn, Công ty Điện lực Lào Cai đầu tư mở rộng diện cấp điện cho các hộ dân, đặc biệt là khu vực vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới, vùng đặc biệt khó khăn, phấn đấu hoàn thành mục tiêu 100% số thôn, bản trên địa bàn tỉnh Lào Cai có điện lưới quốc gia, đáp ứng tiêu chí số 4 trong bộ tiêu chí xã NTM tỉnh Lào Cai.
Trong năm 2020, Tổng công ty Điện lực miền Bắc đã giao danh mục đầu tư cho Công ty Điện lực Lào Cai thực hiện 27 dự án, với tổng mức đầu tư hàng chục tỷ đồng. Với những nỗ lực đó, 100% các dự án chống quá tải năm 2020 đã được đóng điện, đưa vào vận hành xong trước ngày 30/4/2020, đã kịp thời cung cấp điện ổn định, an toàn trên địa bàn tỉnh Lào Cai, đặc biệt trong đợt nắng nóng gay gắt chưa từng có vừa qua.
Để đạt được kết quả trên, về công tác thẩm định, phê duyệt các dự án, Công ty đã triển khai một cách đồng bộ chặt chẽ theo đúng quy định của Nhà nước và EVN, đặc biệt tuân thủ triệt để về suất vốn đầu tư của EVN trong các công trình đầu tư xây dựng lưới điện, đảm bảo tính hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả trong quản lý chi phí...
Trở lại với câu chuyện đưa ánh sáng về các xã vùng sâu, xa để phục vụ cho công tác xây dựng NTM, ở Lao Cai có thể thấy, cùng với việc đưa hệ thống điện đạt chuẩn NTM về các xã, thôn, bản...với tỷ lệ hộ sử dụng điện thường xuyên, an toàn ngày một cao...Lào Cai cũng đẩy mạnh đầu tư hạ tầng nông thôn, đường cơ sở hạ tầng nông thôn phát triển, đời sống vật chất, văn hóa và tinh thần đựơc nâng cao, môi trường được cải thiện, an ninh trật tự khu vực nông thôn được đảm bảo, tạo diện mạo mới cho NTM; kết cấu hạ tầng thiết yếu được quan tâm đầu tư nâng cấp.
Sau 10 năm triển khai thực hiện, chương trình xây dựng NTM đã tập hợp sức mạnh đoàn kết, huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, các tổ chức, doanh nghiệp và toàn thể nhân dân. Đến nay, Lào Cai đã có 52 xã đạt chuẩn NTM, hoàn thành vượt mục tiêu đại hội trước 1 năm. Đến hết năm 2020 dự kiến tỉnh sẽ có 55 xã đạt chuẩn NTM, vượt 5 xã so với mục tiêu, vượt 14 xã so với Trung ương giao.
Giai đoạn 2021 - 2025, phấn đấu đến hết năm 2025, toàn tỉnh có 2 huyện đạt chuẩn NTM, 60% số xã đạt chuẩn NTM; 5% số xã đạt chuẩn xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu; thu nhập bình quân khu vực nông thôn đạt 40 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn còn dưới 10%...