Những đợt nắng nóng dữ dội, liên tiếp như hiện nay, nhu cầu tiêu thụ điện của cả nước, nhất là tại các thành phố lớn tăng cao. Điều mà người dân đang quan tâm nhất hiện nay là hóa đơn tiền điện của nhiều gia đình tăng đột biến. Do đó, việc sử dụng các thiết bị điện (điều hòa nhiệt độ, tủ lạnh, quạt điện...) đúng cách, hiệu quả, tiết kiệm năng lượng là hết sức cần thiết bởi một trong những nguyên nhân chính gia tăng tiền điện chính là nhu cầu sử dụng điều hòa nhiệt độ tăng vọt những ngày nắng nóng.
Về vấn đề sử dụng điều hòa trong mùa nắng nóng, PGS, TS Nguyễn Đức Lợi, Viện Khoa học và Công nghệ Nhiệt-Lạnh thuộc Trường đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, trời càng nóng thì máy điều hòa càng tốn điện, hiệu quả năng lượng của máy càng giảm, tổn thất nhiệt từ ngoài môi trường vào trong phòng càng tăng, máy phải làm việc đầy tải và hết công suất, cho nên tiêu tốn điện năng sẽ rất cao. Thí dụ, nếu nhiệt độ ngoài trời là 30 oC, nhiệt độ trong nhà đặt 25 oC thì hiệu nhiệt độ giữa môi trường bên ngoài và trong nhà lúc này là 5 oC.Nếu nhiệt độ ngoài trời là 40 oC thì hiệu nhiệt độ là 15 độ và tổn thất nhiệt sẽ tăng lên gấp ba. Khi đó, máy điều hòa phải làm việc gấp ba lần, vì thế lượng điện tiêu thụ cũng tăng lên gấp ba lần. Khi nhiệt độ chênh lệch cao giữa trong nhà và ngoài trời, các thiết bị điện nói chung và điều hòa nói riêng luôn hoạt động hết công suất, ít ngắt điện hơn trong suốt thời gian sử dụng. Điều này giải thích cho lý do cùng sử dụng điều hòa trong cùng một thời gian nhưng các tháng ít nóng hơn sẽ tiêu thụ điện năng ít hơn. Hơn nữa, tỷ lệ bê-tông hóa cao ở các thành phố lớn dẫn đến độ hấp thụ nhiệt cao, làm không khí nóng đến tận đêm vẫn duy trì ở mức 30 oC.
Thực tế, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng sự tiêu tốn điện năng cho điều hòa. Thí dụ, phòng ở không cách nhiệt tốt, không kín khí hoặc sử dụng máy điều hòa lâu năm, công nghệ cũ thì càng tốn nhiều điện hơn. Lắp đặt máy điều hòa không đúng cách cũng làm tiêu tốn nhiều điện năng, thậm chí làm cháy, hỏng máy. Thí dụ như dàn nóng ở bên ngoài lắp ở vị trí mà ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp hoặc có vật cản che phía trước; dàn lạnh trong phòng nếu lắp không đúng vị trí khiến không khí điều hòa không được phân phối đồng đều trong phòng cũng là nguyên nhân gây tốn điện... Ngoài ra, điều hòa tiêu tốn nhiều điện còn do thói quen của người sử dụng. Nhiều người bật máy lên là cài đặt nhiệt độ xuống thấp nhất có thể. Việc làm đó không làm cho nhà mát nhanh hơn mà còn lãng phí điện năng không cần thiết. Cứ giảm xuống 1 độ thì điều hòa tốn thêm từ 5 đến 7% điện năng. Do đó, đặt nhiệt độ trong phòng càng gần nhiệt độ ngoài trời thì sẽ tiết kiệm điện. Hoặc nhiều người có thói quen chỉ tắt điều hòa bằng điều khiển từ xa. Trong trạng thái này, điều hòa vẫn tiêu thụ khoảng 15 W điện chờ, tức là cỡ hai bóng đèn nhỏ.
Theo các chuyên gia kỹ thuật điện, người tiêu dùng nên chọn mua máy điều hòa chính hãng, công nghệ mới, có dán tem nhãn năng lượng với càng nhiều sao tiết kiệm năng lượng của Bộ Công thương quy định thì càng tốt. Máy năm sao có thể tiết kiệm năng lượng tới 23% so với máy một sao. Nên đặt nhiệt độ từ 25o C trở lên vào ban ngày, từ 27 đến 28 oC vào ban đêm. Dùng thêm quạt máy khi đang bật điều hòa cũng có thể tiết kiệm năng lượng khoảng 10%. Tắt hoàn toàn điều hòa bằng áp-tô-mát khi đi ra ngoài. Định kỳ một lần một năm vệ sinh bụi bẩn cho dàn nóng và dàn lạnh, hai lần một tháng đối với lưới lọc bụi cho dàn lạnh.
Theo: Nhân dân