Kỹ sư Đỗ Châu Tuấn nói chuyện cùng bà con dân tộc Cơ Tu.
Đã gần 23h đêm, ánh điện vẫn hắt qua ô cửa nhỏ trong phòng làm việc của kỹ sư Đỗ Châu Tuấn, tôi biết anh còn thức. Trên bàn vẫn còn ngổn ngang bộn bề công việc, những lo toan vất vả đời thường, hơn nửa đời người gắn bó với núi rừng đã làm nên một Đỗ Châu Tuấn rất đỗi bình dị. Anh không chỉ là thủ lĩnh mà còn là người anh cả, là chỗ dựa tinh thần đáng tin cậy cho những người thợ trẻ nơi đây.
Tôi quen biết anh trong một dịp cùng tham gia hội diễn văn nghệ bởi chúng tôi là một đội. Ấn tượng đầu tiên của tôi về anh đó là khả năng tự sáng tác và biểu diễn ca khúc của mình. Bằng giọng ca trầm ấm, lắng sâu với cây đàn ghi ta mộc mạc, ca khúc đó đã để lại ấn tượng trong lòng khán giả. Giờ đây, vẫn bằng giọng ca nhẹ nhàng, chất phác hàng đêm ngân nga vang lên trên núi rừng Chal Vàl, đã trở thành sự kết dính tinh tế đối với những người thợ trẻ, xua đi nỗi nhọc nhằn, nhớ quê hương, để vững tâm gắn bó và yên lòng ở lại với mảnh đất Chal Vàl, nơi có công trình Nhà máy thủy điện Đăk Pring.
Năm 1991, sau khi tốt nghiệp ngành cơ khí động lực, kỹ sư Đỗ Châu Tuấn về nhận công tác tại Nhà máy thủy điện An Điềm, lúc này nhà máy mới được đưa vào vận hành sau thời gian hơn 7 năm thi công. Ở thời điểm đó, thủy điện An Điềm là đứa con đầu lòng của thủy điện miền Trung, là niềm tự hào để miền Trung bước vào công cuộc điện khí hóa. Khí đó, kỹ sư Đỗ Châu Tuấn cũng như bao người thợ trẻ trên nhà máy gánh vác trọng trách là vận hành an toàn, cung cấp điện ổn định cho tỉnh Quảng Nam Đà Nẵng. Với tố chất thông minh, tính tình xốc vác, anh luôn lăn xả vào công việc, vừa tìm tòi học hỏi, vừa tích lũy kinh nghiệm để sửa chữa, bảo dưỡng nâng cao khả năng vận hành toàn và hiệu quả các tổ máy.
Sinh ra và lớn lên trên quê hương Đại Lãnh, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam, tuổi thơ của anh gắn liền với đồng ruộng, với những cơ cực thời ấu thơ nhưng anh luôn biết vượt qua chính hoàn cảnh để vươn lên trong học tập. Với mong muốn đóng góp xây dựng quê hương còn nghèo, anh đã tốt nghiệp kỹ sư cơ khí động lực, sau đó về công tác tại Nhà máy thủy điện An Điềm, được xây dựng trên vùng núi cao của quê hương Đại Lộc và công tác tại đó trong suốt hơn 25 năm qua. Bằng năng lực của mình, kỹ sư Đỗ Châu Tuấn được đề bạt làm Phó giám đốc và Chủ tịch Công đoàn nhà máy từ rất sớm.
Kỹ sư Đỗ Châu Tuấn trực tiếp xuống cửa vạn kiểm tra kỹ thuật trước khi chặn dòng thủy điện Đăk Pring.
Trong công việc, anh là người nổi lên bởi sự nhiệt tình, sáng tạo, chịu khó tìm tòi học hỏi. Trong lao động sản xuất anh có rất nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật. Trong quy trình vận hành, sửa chữa nhà máy có kế hoạch đại tu, trung các tổ máy; bảo dưỡng sửa chữa 6000 giờ; sửa chữa thiết bị hư hỏng trong vận hành, đều được anh và các anh em công nhân trong Tổ sửa chữa của Xí nghiệp tự thực hiện. Nhiều thiết bị của các tổ máy sau thời gian dài vận hành đã hư hỏng, xuống cấp cần thay thế nhưng không thể mua được vì không còn sản xuất, anh đã cùng với anh em công nhân trong tổ tự gia công, chế tạo đưa vào vận hành hiệu quả với chi phí thấp nhất. Nổi lên trong là sáng kiến sửa chữa bộ điều tốc với việc thay thế thiết bị do Trung Quốc sản xuất, bằng thiết bị của Tiệp Khắc sản xuất nhưng vẫn đảm bảo cho tổ máy vận hành an toàn, ổn định; sáng kiến sửa chữa bánh xe công tác bị ăn mòn. Các sáng kiến đã góp phần nâng cao đáng kể hiệu quả vận hành của nhà máy.
Sáng kiến của anh đã được EVNCPC công nhận, và năm 2014 anh vinh dự được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trao Bằng Lao động sáng tạo.
Bằng sự nhiệt huyết và yêu nghề thủy điện, trong suốt những năm qua, kỹ sư Đỗ Châu Tuấn đã làm sống lại các thiết bị tưởng như đã hư hỏng bỏ đi. Chính vì vậy, sau hơn 25 năm vận hành, nhà máy thủy điện An Điềm vẫn cho sản lượng điện phát bình quân hàng năm là 25 triệu kWh, năm nào lượng nước tự nhiên nhiều thì sản lượng sẽ tăng cao hơn, đóng góp gần 600 triệu kWh điện vào lưới điện Quốc gia.
Khi được hỏi sau 25 năm gắn bó với núi rừng An Điềm, anh không xin chuyển công tác về đồng bằng cho gần vợ con. Anh luôn vui vẻ trả lời mình là người con của núi rừng, vắng rừng sẽ nhớ lắm. Thật vậy năm 2016, kỹ sư Đỗ Châu Tuấn được điều chuyển và bổ nhiệm làm Giám đốc Xí nghiệp Thủy điện Đăk Pring (thuộc CGC) đóng tại thôn Tà Ul, xã Chal Vàl, huyện Nam Giang của tỉnh Quảng Nam. Đây là dự án thủy điện vừa và nhỏ nhằm cung cấp điện cho địa bàn vùng sâu, vùng xa, thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa xã hội và xóa đói giảm nghèo của tỉnh Quảng Nam. Nơi xây dựng nhà máy được bao phủ bởi những cánh rừng già xanh ngút ngàn, dân cư thưa thớt, chủ yếu là các làng của bà con đồng bào dân tộc Cơ tu và dân tộc Ve. Giờ đây trên mảnh đất xa xôi này, kỹ sư Đỗ Châu Tuấn trở thành thủ lĩnh của 23 công nhân trẻ, đảm nhận nhiệm vụ tiếp quản và quản lý vận hành dự án nhà máy thủy điện Đăk Pring.
Không thể nói lên hết được những khó khăn bước đầu, với một khối lượng công việc đồ sộ của dự án, anh cùng tập thể CBCNV Xí nghiệp đã nhanh chóng kiện toàn bộ máy hoạt động, tham gia bám sát công trình, nghiên cứu nắm bắt hệ thống quy trình, quy phạm vận hành, sẵn sàng làm chủ thiết bị công nghệ và toàn bộ nhà máy sau khi hoàn thành, đưa nhà máy vào vận hành hiệu qủa với một niềm tin phơi phới.
Thời gian làm công việc hành chính của anh và CBCNV Xí nghiệp thường bắt đầu từ 19 giờ tối, đây là thời gian sau khi anh em công nhân đi công trình về và ăn bữa cơm tối. Anh cho biết, cả ngày anh em ra công trường giám sát, kiểm tra chất lượng thi công các hạng mục, thực hiện những công việc theo nhiệm vụ được giao, nên buổi tối mới làm công việc hành chính như làm báo cáo, giải quyết công văn trong ngày. Công việc này thường được anh em trong đơn vị giải quyết hoàn thành trước 23h đêm để dành sức cho công việc ngày hôm sau. Ngoài việc chuyên môn, anh luôn động viên anh em trong đơn vị cố gắng học hỏi để nói và hiểu được tiếng của đồng bào Cơ Tu, Ve nhằm tuyên truyền cho bà con về các chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước; tham gia bảo vệ nhà máy và cũng là giúp bà con thay đổi nếp sống, nếp canh tác, chăn nuôi trồng trọt sao cho hiệu quả.