Người dân các địa phương tranh thủ xuống đồng lấy nước.
Dòng chảy đảm bảo theo yêu cầu
Theo đánh giá của Tổng cục Thủy lợi, để bảo đảm dâng mực nước cho hạ du, các hồ chứa thủy điện Hòa Bình, Tuyên Quang và Thác Bà đã tăng cường phát điện từ ngày 09/1/2021 (trước thời gian lấy nước hơn 2 ngày). Mực nước sông Hồng tại trạm Thủy văn Hà Nội trong đợt 1 được duy trì tương đối thuận lợi cho việc vận hành công trình lấy nước, trung bình toàn đợt đạt 1,7m, cao nhất đạt 2,19m (mực nước yêu cầu là 1,8m). Tổng lượng xả của các hồ chứa thủy điện trong đợt 1 là 1,43 tỷ m3 nước.
Ông Lương Văn Anh – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi cho biết: Nhìn chung, trong thời gian đợt 1, dòng chảy đã bảo đảm yêu cầu đẩy mặn và tạo điều kiện thuận lợi cho các công trình vận hành lấy nước, đặc biệt là ở khu vực ảnh hưởng triều. Tuy nhiên, các công trình cố định chưa được đầu tư, sửa chữa nâng cấp hạ thấp mực nước, như các trạm bơm Đại Định, Bạch Hạc (Vĩnh Phúc), Phù Sa, Ấp Bắc (Thành phố Hà Nội); các cống Cẩm Đình, Liên Mạc (Hà Nội), Long Tửu (tỉnh Bắc Ninh) không đủ điều kiện vận hành lấy nước.
Tính đến 17h ngày 15/1/2021 tổng diện tích đủ nước là 110.497 ha, đạt 21,1% diện tích gieo cấy theo kế hoạch, gồm: Phú Thọ 59%; Ninh Bình 38,6%; Nam Định 35%; Hải Phòng 31,3%; Hà Nam 22%; Vĩnh Phúc 20,5%; Thái Bình 15,7%; Hải Dương 9,2%; Hà Nội 5,7%; Hưng Yên 4% và Bắc Ninh 2,4%.
Ông Lương Văn Anh cho biết: So với một số năm gần đây, diện tích có nước trung bình thấp hơn từ 8-33% (năm 2020 là 54%, năm 2019 là 54,4%, năm 2018 là 29,5%) và tương đương năm 2017. Nguyên nhân diện tích có nước đạt thấp hơn là do đợt lấy nước thực hiện sớm hơn so với một số năm gần đây do phụ thuộc vào lịch thủy triều nên các địa phương chưa thực hiện lấy nước trước đợt 1;
Một số hệ thống lớn như Bắc Hưng Hải, Bắc Đuống, đang thực hiện lấy nước để thau rửa, tích trữ vào hệ thống công trình thủy lợi và chưa đưa nước lên mặt ruộng. Thời tiết hanh khô, không có mưa, đất phơi ải rất khô nên lượng nước đổ ải cần nhiều hơn các năm trước.
Tập trung nguồn lực để lấy nước đợt 2
Sau Đợt 1 lấy nước, các địa phương sẽ tiếp tục đưa nước lên ruộng từ nguồn nước đã tích trữ trong ao, hồ, vùng trũng, hệ thống kênh mương, dự kiến tổng diện tích có nước sẽ tăng thêm khoảng 10-15%.
Đợt 2 lấy nước sẽ bắt đầu thực hiện theo đúng kế hoạch (từ ngày 26/1 đến ngày 2/2/2021). Tập đoàn Điện lực Việt Nam sẽ tăng cường phát điện trước khoảng 2-3 ngày. Đây là đợt lấy nước chính, dòng chảy duy trì ở mức cao nên các công trình thủy lợi sẽ có điều kiện thuận lợi để lấy nước.
Ông Lương Văn Anh cho biết: Dự kiến, kết thúc đợt 2, cơ bản các địa phương hoàn thành kế hoạch lấy nước, trừ một số khu vực thuộc TP Hà Nội (chủ yếu thuộc các huyện Quốc Oai, Phúc Thọ, Mê Linh của Thành phố Hà Nội). Trường hợp tiến độ lấy nước vượt dự kiến, Đợt 2 có thể được xem xét điều chỉnh linh hoạt để bảo đảm tiết kiệm nước từ các hồ chứa thủy điện.
“Đợt 2 lấy nước sẽ là đợt trọng tâm, Tổng cục Thủy lợi sẽ tiếp tục tăng cường chỉ đạo, điều hành, phối hợp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam bảo đảm nguồn nước theo yêu cầu (đạt mực nước 2,0m tại trạm Thủy văn Hà Nội) và đẩy nhanh tiến độ lấy nước của các địa phương”, ông Lương Văn Anh nhấn mạnh.
Để đảm bảo nguồn nước phục vụ gieo cấy và tiết kiệm lượng nước xả, Tổng cục Thủy lợi đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh, thành phố khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc bộ tiếp tục vận hành công trình đưa nước lên ruộng trong thời gian trước đợt 2 nếu điều kiện nguồn nước cho phép;
Tổ chức vận động, hướng dẫn người dân thực hiện sớm việc làm đất để giữ nước trên ruộng, tăng cường gia cố bờ vùng, bờ thửa, bảo đảm chống thất thoát nước cho các diện tích đã được cấp đủ nước. Tập trung phương tiện để lấy nước bảo đảm cơ bản hoàn thành kế hoạch sau khi kết thúc đợt 2.
Các địa phương đang có diện tích đủ nước thấp và nhiều diện tích khó cấp nước (Hà Nội, Bắc Ninh) cần rà soát các diện tích gieo cấy khả năng bị thiếu nước, lắp đặt các trạm bơm dã chiến và thực hiện các phương án bổ sung nguồn nước.
Tập đoàn Điện lực Việt Nam tiếp tục xả nước để bảo đảm dâng mực nước sông Hồng tại Hà Nội lên +2,0m theo đúng yêu cầu trong đợt 2, tạo điều kiện nâng cao hiệu suất lấy nước của các công trình thủy lợi.