Thủy điện A Vương phát điện cấp nước hạ du trong mùa khô 2021

Thứ năm, 27/5/2021 | 17:47 GMT+7
Bên cạnh nhiệm vụ sản xuất điện an toàn, liên tục lên hệ thống điện Quốc gia, Cổ phần Thuỷ điện A Vương (AVC) thuộc EVNGENCO 2 còn góp phần cung cấp nước sinh hoạt và sản xuất cho đồng bào hạ du 02 tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng. 

Tuyến năng lượng nhà máy thủy điện A Vương.
 
Vì vậy, ngay từ đầu năm 2021, lãnh đạo AVC đã triển khai nhiều giải pháp nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích giữa phát điện và cấp nước. 
 
Để thực hiện trọn vẹn cùng lúc 02 nhiệm vụ này đòi hỏi cần có sự chỉ đạo sát sao, kịp thời của các cấp lãnh đạo từ EVNGENCO 2, AVC và sự phối hợp đồng bộ giữa Công ty và chính quyền địa phương hạ du Nhà máy. Một tín hiệu tích cực cho công tác phát điện và cấp nước mùa khô năm 2021 là mực nước hồ A Vương đầu năm xấp xỉ ngưỡng mực nước dâng bình thường (379,9m/380m), tuy nhiên đó mới là điều kiện cần để đảm bảo đủ lượng nước cấp cho cả mùa khô kéo dài hơn 08 tháng thì phải cần điều kiện đủ là lưu lượng nước về hồ tiệm cận với tần suất tính toán (65%). 
 
Trong khi đó thủy văn mùa khô các năm qua diễn biến rất bất thường không theo quy luật nên giải pháp đầu tiên là lập nhiều kịch bản ứng với các mức tần suất khác nhau từ đó lập kế hoạch khai thác đảm bảo lưu lượng xả qua phát điện và mực nước hồ được quy định trong Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn ban hành kèm theo Quyết định số 1865/QĐ-TTg ngày 23 tháng 12 năm 2019 của Thủ tướng Chính phủ. 
 
Một trong những số liệu đầu vào để lập kế hoạch là số liệu dự báo thủy văn và phụ tải hệ thống điện nên giải pháp thu thập và phân tích số liệu dự báo được thực hiện xuyên suốt theo tần suất ngày, tuần, 10 ngày và tháng. Giải pháp đảm bảo khả dụng tổ máy cũng được lãnh đạo AVC coi trọng. Công tác theo dõi, giám sát liên tục các thông số vận hành để kịp thời phát hiện các khiếm khuyết tiềm ẩn của tổ máy. Công tác bảo dưỡng thiết bị thường xuyên, cũng như công tác sửa chữa lớn tổ máy được lập kế hoạch chi tiết và thực hiện đảm bảo tiến độ, an toàn và chất lượng. Giải pháp phối hợp với chính quyền hạ du nhà máy lập kế hoạch sử dụng nước hằng năm được thực hiện trước khi bước vào mùa khô, cập nhật và điều chỉnh sát với yêu cầu thực tế đảm bảo sử dụng nguồn nước từ các tổ máy đạt hiệu quả, tiết kiệm … 
 
Trong thời gian qua AVC đã chủ động thực hiện đồng bộ các giải pháp trên, tuy nhiên trong quá trình thực hiện còn phụ thuộc vào sự điều hành phát điện của Trung tâm điều độ Hệ thống điện Quốc gia (A0). Do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên sự tăng trưởng phụ tải còn chậm cộng vào đó là sự tăng trưởng nguồn điện mới đặc biệt là năng lượng mặt trời và năng lượng gió tăng rất nhanh làm cho hệ thống điện bị quá tải nguồn cung vào khung giờ có bức xạ mặt trời lớn. Để đảm bảo an toàn hệ thống điện, an ninh năng lượng Quốc gia, có thời điểm A0 điều chỉnh thời gian và thời lượng chạy máy phát điện của các Nhà máy phát điện truyền thống trong đó có Nhà máy thủy điện A Vương (AVC đã thực hiện chào giá phát điện trên thị trường phát điện cạnh tranh đảm bảo tuân thủ đúng các quy định có liên quan về cấp nước hạ du). 
 
Từ đầu năm 2021 đến nay, lưu lượng xả trung bình ngày qua tuabin nhà máy luôn lớn hơn lưu lượng nước về hồ. Từ đầu năm đến 15/5/2021, Nhà máy Thủy điện A Vương đã xả nước qua phát điện cấp cho hạ du hơn 331 triệu m3 nước, bằng 1,25 lần dung tích hữu ích của hồ chứa A Vương. Lượng nước này dùng để phục sản xuất công nghiệp, sinh hoạt và tưới tiêu cho vụ đông xuân, đổ ải vụ hè thu và hoa màu tỉnh Quảng Nam, cấp nước phục vụ sinh hoạt với nhu cầu hơn 350.000 m3/ngày cho thành phố Đà Nẵng. 
 
Đặc biệt trong các ngày lễ 30/4 và 01/5 vừa qua, AVC đã lên kế hoạch và liên hệ với A0 để lập phương thức huy động các tổ máy cung ứng điện dịp Lễ và cấp nước phục vụ hạ du với tổng lượng xả qua phát điện các ngày trước, trong và nghỉ bù Lễ gần 12,5 triệu m3 nước, góp phần giảm độ mặn tại cửa thu nước thô Nhà máy nước Cầu Đỏ từ gần 10.000 mg/l các ngày trước đó (cao điểm lên đến 10.303 mg/l vào ngày 09/4), xuống còn ngưỡng dưới 100mg/l. Theo tiêu chuẩn, khi độ mặn của nguồn nước tự nhiên vượt quá tiêu chuẩn của Bộ Y tế cho phép (250mg/l đối với các khu vực thông thường và 300mg/l đối với các khu vực ven biển), các nhà máy sẽ ngưng lấy nước.
 
Trước tình hình diễn biến khí hậu ngày càng cực đoan, khó lường và hiện nay bắt đầu vào thời kỳ nắng nóng gay gắt cả 3 miền, nhu cầu sử dụng điện và dùng nước tăng cao trong thời gian còn lại của mùa khô còn khá dài (hơn 3,5 tháng) sẽ gây áp lực rất lớn lên hệ thống điện Quốc gia và các chủ hồ trong khi dung tích các hồ chứa thủy điện khu vực miền Trung – Tây nguyên chỉ còn khoảng dưới 50% dung tích hữu ích (trong đó hồ A Vương còn 59%). Để vượt qua những khó khăn đã lường trước, cần chủ động lên kế hoạch ứng phó các tình huống xấu nhất có thể xảy ra, triển khai đồng bộ các giải pháp từ các hồ chứa nước đầu nguồn đến hạ tầng cấp nước của Chính quyền địa phương vùng hạ du.

Thông số Kỹ thuật tại hồ Thủy điện A Vương Diện tích mặt hồ ứng với mực nước dâng bình thường: 9,09 Km2; Mực nước dâng bình thường: 380 m; Mực nước chết: 340 m; Lưu lượng trung bình năm Q0: 39,8 m3/s; Dung tích toàn hồ: 343,55 triệu m3; Dung tích hữu ích: 266,5 triệu m3. 
 
Anh Minh - T.Bảo