Bảo trì, bảo dưỡng theo trình trạng vận hành (CBM) - Giải pháp mới trong công tác vận hành

Thứ hai, 6/12/2021 | 20:38 GMT+7
Bắt đầu từ năm 2020, EVNCPC đã triển khai đào tạo và thực hiện thí điểm chương trình Bảo trì, bảo dưỡng theo trình trạng vận hành (CBM) trên các thiết bị lưới 110kV. 

 
Đến tháng 01/2021, phương pháp này chính thức triển khai ứng dụng rộng rãi tại các Công ty Điện lực. Riêng tại PC Đắk Lắk, việc ứng dụng CBM trong bảo trì, bảo dưỡng đối với thiết bị trên lưới 110kV đã góp phần giúp công tác quản lý vận hành có nhiều chuyển biến tích cực.
 
Bảo trì, bảo dưỡng theo trình trạng vận hành (Condition-Based Maintenance - CBM) là giải pháp dựa trên việc đánh giá tình trạng vật lý thực tế theo thời gian thực của thiết bị thông qua chỉ số “sức khỏe” (Condition Health Index - CHI) của thiết bị. Trên cơ sở số liệu vận hành kết hợp kết quả kiểm tra, thử nghiệm, các đơn vị có thể đưa ra quyết định phải sửa chữa bảo dưỡng từng bộ phận hoặc thiết bị. Điều này cho phép nhân viên sửa chữa, bảo dưỡng chỉ làm đúng nhiệm vụ, giảm thiểu chi phí phụ tùng thay thế, thời gian thiết bị ngừng hoạt động và thời gian bảo dưỡng. 
 
Với phương pháp bảo trì CBM, các kế hoạch bảo trì được đề xuất dựa trên việc phân tích tình trạng thiết bị thông qua nhật ký vận hành, dữ liệu trong quá trình sử dụng, dữ liệu tình trạng thiết bị thu thập qua quá trình thí nghiệm định kỳ… Việc bảo trì chỉ tiến hành khi cần thiết nhằm không để xảy ra trường hợp suy giảm khả năng vận hành hoặc sự cố, loại bỏ phương án bảo trì định kỳ tốn kém và giảm đáng kể xác suất hư hỏng thiết bị. 
 
Để áp dụng thực hiện các công tác bảo trì theo CBM, các Công ty Điện lực cần sử dụng một số thiết bị hiện đại phục vụ kiểm tra trong quá trình vận hành như: Thiết bị kiểm tra phóng điện cục bộ online (PD), Camera chụp ảnh nhiệt… Đồng thời, đơn vị cũng phải xây dựng bộ tiêu chí đánh giá định lượng cho các chủng loại thiết bị như máy biến áp 110kV, máy cắt, máy biến điện áp, máy biến dòng điện, tủ hợp bộ trung thế 22kV, máy biến áp 22/0,4kV, chống sét van… Từ đó, nhân viên quản lý vận hành thu thập, cập nhật dữ liệu, theo dõi, đánh giá, định lượng bằng số điểm để đánh giá được tình trạng sức khỏe của thiết bị đang vận hành.
 
Việc đánh giá tình trạng thiết bị theo phương pháp CBM được chia thành 3 cấp độ để kiểm tra/thử nghiệm. Trong đó, cấp độ 1 là các hạng mục được thực hiện online mà không cần phải gián đoạn cung cấp điện khách hàng; cấp độ 2 thực hiện offline, phải sử dụng các giải pháp cấp điện bổ sung, hỗ trợ thay thế hoặc ngưng cung cấp điện để thực hiện; và cấp độ 3 là các hạng mục phân tích và chẩn đoán chuyên sâu hơn khi cần thiết. Cơ sở dữ liệu được cập nhật thường xuyên qua chương trình quản lý kỹ thuật PMIS đang áp dung trong toàn EVN. Các thiết bị được chấm điểm CHI (Chỉ số sức khỏe của thiết bị) và phân tích tình trạng vận hành để “chẩn đoán bệnh” trong thời gian thực. Trên cơ sở đó, đơn vị quản lý vận hành có biện pháp tăng cường theo dõi, kịp thời điều chỉnh chu kỳ kiểm tra thử nghiệm và có biện pháp bảo dưỡng, xử lý kịp thời. 
 
Đối với PC Đắk Lắk, hiện tại, Công ty đang quản lý vận hành hệ thống lưới điện 110kV gồm: 14 TBA 110kV, trên 416 km đường dây 110kV. Với phương pháp sửa chữa bảo dưỡng thiết bị, theo tình trạng vận hành (CBM), việc đánh giá hiện trạng thiết bị được thực hiện 100% trên phần mềm PMIS. 
 
Đến thời điểm hiện tại, đơn vị đã triển khai áp dụng phương pháp này cho 13 trạm biến áp 110kV, gồm: 22 máy biến áp, 70 máy cắt, 55 máy biến dòng, 56 máy biến điện áp, 108 dao cách ly, 141 tủ hợp bộ 22kV; 11 đường dây 110kV; và hơn 500 máy biến áp phụ tải cấp 22/0,4kV. Từ dữ liệu về hệ thống lưới điện được cập nhật qua chương trình PMIS và kết quả phân tích tình trạng vận hành, PC Đắk Lắk đã tăng cường theo dõi trong quá trình vận hành, kịp thời điều chỉnh chu kỳ kiểm tra thử nghiệm và có biện pháp bảo dưỡng, xử lý, tránh sự cố đáng tiếc có thể xảy ra. Trong thời gian tới, 100% thiết bị vận hành trên lưới điện sẽ được thực hiện bảo trì, bảo dưỡng theo phương pháp CBM.
 
Có thể nói, việc áp dụng phương pháp CBM giúp hợp lý hóa công tác sửa chữa bảo dưỡng cả về mặt kỹ thuật và kinh tế và giúp ngăn ngừa được các sự cố để đảm bảo vận hành an toàn. Áp dụng nó giúp PC Đắk Lắk tối ưu hóa chi phí bảo dưỡng, sửa chữa lưới điện cũng như cao chất lượng điện năng, độ tin cậy cung cấp điện cho khách hàng.
Kim Thuận