Tiết kiệm chi phí nhờ chuyển sang bơm tưới bằng điện
Tháng 2/2011, Tây Nguyên nắng rát. Ở Đắk Lắk lúc bấy giờ, hàng chục ngàn ha cà phê bị cái nắng thiêu đốt đến khô khát, đang chờ nước về để bung hoa. Nhưng cũng ngay lúc đó, xăng dầu đang rục rịch tăng giá nên các đại lý chỉ bán ra nhỏ giọt. Việc đó đã khiến hàng ngàn nông dân vô cùng khốn khổ vì không mua đủ dầu để bơm tưới cà phê. Tôi còn nhớ rất rõ, thời điểm đó, dọc quốc lộ 14 qua thị xã Buôn Hồ, các huyện Krông Búk, Ea H’leo... đâu cũng thấy hàng loạt xe công nông kéo nhau đến các đại lý mua dầu nhưng đành chở những can nhựa trống rỗng trở về. Nhiều ngày liền, nhiều điểm bán xăng dầu dọc tuyến đường này treo biển báo “hết xăng dầu”, đóng cửa nghỉ hẳn; có những đại lý vẫn bán xăng, nhưng dầu thì đã hết từ những ngày trước. Trong những ngày căng thẳng đó, tôi nghe được hàng trăm câu chuyện khốn khổ của nông dân. Ông Nguyễn Vĩnh (thôn Nam Hồng, phường Bình Tân, thị xã Buôn Hồ), một trong những nông dân mà tôi đã gặp, kể rằng: “Nhà có 2 ha cà phê mà tìm mua dầu chạy máy tưới bở hơi tai. Các đại lý ở không có dầu, phải chạy xe cả chục cây số mới mua được nhưng mỗi mua cũng chỉ được chừng 10 lít vì người mua quá đông. Vậy nên muốn có đủ dầu tưới một đợt, tôi phải chạy đi chạy lại cả chục lần như thế”.
Khổ sở là vậy nhưng với ông Vĩnh cũng như hàng ngàn nông dân khác đấy chỉ là một trong rất nhiều khó khăn mà nông dân trồng cà phê phải đối mặt. Anh Trần Đức Duy (thôn 6, xã Hòa Thuận, TP.Buôn Ma Thuột) nhớ lại thời còn dùng máy dầu tưới cà phê: “Cứ mỗi khi chuẩn bị vào vụ tưới là gia đình phải đem máy móc ra kiểm tra, sửa chữa, chạy vạy tiền mua dầu dự trữ. Rồi kéo dây, nối ống, đưa máy móc ra rẫy... Phải mất cả chục ngày việc chuẩn bị bơm tưới mới xong...”.
Mùa khô vừa rồi, tôi đã quay lại nhà anh Duy. Nhắc lại chuyện cũ, anh hồ hởi cho biết: “Giờ khỏe lắm chú ơi, chỉ cần một giờ đồng hồ chất ống lên xe, thêm một buổi để rải ống quanh rẫy sau đó bật cầu dao là xong. Bơm tưới bằng điện sướng thiệt, giải quyết được bao nhiêu khó khăn cho nông dân”.
Không chỉ riêng anh Duy, mà trong những năm qua, đặc biệt là khi Dự án cấp điện cho các thôn buôn chưa có điện hoàn thành, chuyện chạy đôn chạy đáo tìm nhiên liệu để tưới cà phê đã lùi vào dĩ vãng. Hàng ngàn nông dân đã vĩnh viễn “chia tay” với máy bơm dầu, dùng điện để bơm tưới cà phê. Anh Nguyễn Thành Trung (thôn 3, TT.Quảng Phú, huyện Cư M’Gar) cho biết: “Thấy việc bơm tưới bằng điện có nhiều ưu thế, tôi đã tự đứng ra kêu gọi 30 hộ nữa góp tiền kéo điện về tưới cho hơn 50 ha cà phê. Nếu ngày trước, mỗi khi vào vụ tưới phải mất thời gian chạy đi, chạy lại kêu công cán thì giờ mỗi hộ chỉ cần một người làm “túc tắc” cũng xong. Nếu so với việc dùng máy dầu như ngày trước, thì việc nhóm hộ chúng tôi đầu tư hơn nửa tỷ đồng xây dựng đường dây hạ thế rất đáng “đồng tiền bát gạo”. Chẳng những đỡ tốn công cán mà nông dân còn tiết kiệm được rất nhiều chi phí”.
Tại thôn An Bình, thị trấn Ea Pốk, huyện Cư M’Gar, ông Nguyễn Văn Hà cũng đã “khởi xướng” việc đầu tư trạm biến áp để tưới cà phê. Ông Hà cho biết, sau khi có trạm biến áp, việc canh tác cà phê của 20 hộ dân trong nhóm của ông trở nên hết sức thuận lợi. Không chỉ tiết kiệm được đáng kể chi phí mà nhờ nguồn nước đảm bảo, cây cà phê phát triển tốt và cho năng suất ổn định hơn.
Một lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Đắk Lắk, cho biết: “Từ khi lưới điện “phủ sóng” các buôn làng, đời sống của nông dân trồng cà phê đã có những chuyển biến rõ rệt. Nhờ tiết kiệm được chi phí rất lớn từ việc thay bơm dầu bằng bơm điện, nông dân đã bớt được áp lực về vốn đầu tư. Đặc biệt, trong điều kiện thời tiết hiện nay, khi mà hạn hán ngày càng trở nên căng thẳng, thì việc bơm tưới bằng điện càng phát huy hiệu quả”.