Cả hai nước châu Á này đều nằm ở Vành đai Lửa của khu vực Thái Bình Dương, khu vực có nhiều núi lửa và là hồ chứa nguồn năng lượng địa nhiệt lớn nhất thế giới. Phát biểu tại một hội nghị mới đây, ông Lester Brown, Chủ tịch Viện Chính sách Trái đất, có trụ sở tại Oasinhtơn (Mỹ), nói: "Khi tôi nghĩ đến Inđônêxia và năng lượng, tôi nghĩ ngay đến địa nhiệt. Inđônêxia có hơn 500 núi lửa, trong đó 130 núi lửa đang hoạt động. Nước này có thể vận hành nền kinh tế hoàn toàn dựa vào năng lượng địa nhiệt, song đến nay họ vẫn chưa thể khai thác tiềm năng đầy đủ của nó".
 |
| Cả hai nước châu Á này đều nằm ở Vành đai Lửa của khu vực Thái Bình Dương. |
Điều đó có thể thay đổi. Khi giá dầu ngày càng leo thang, nhu cầu ngày một lớn và hệ thống cơ sở hạ tầng kém trong lĩnh vực năng lượng làm cho vấn đề trở nên cấp bách hơn, thúc đẩy Inđônêxia và Philíppin tìm cách khai thác các nguồn địa nhiệt của họ. Tuy nhiên, mở được tiềm năng này là một thách thức không nhỏ.
Các dự án địa nhiệt đòi hỏi phải khoan các giếng sâu dưới lòng dất để khai thác hơi nước hoặc nước nóng cung cấp cho các tuabin. Nhưng công việc này hoàn toàn không đơn giản bởi quá trình sử dụng nhiều vốn này luôn phải đối mặt với những khó khăn tồi tệ nhất, như tệ quan liêu hoặc những cản trở khác ở nhiều nơi như Inđônêxia và Philíppin.
Dự án Bedugul của Inđônêxia - được đặt giữa các khu vực núi lửa trên vùng đất của người Hindu ở đảo Bali - dự kiến sẽ phát triển một nhà máy điện có công suất 175 MW, đáp ứng gần một nửa nhu cầu của khu đảo du lịch Bali. Nhưng dự án hiện đang bị đình trệ do người dân địa phương lo ngại nó có thể hủy hại khu vực linh thiêng này và ảnh hưởng đến các nguồn cung cấp nước từ những hồ gần đó. Hầu hết điện cung cấp cho Bali đều được lấy từ đảo lân cận Java thông qua một hệ thống cáp đặt dưới đáy biển.
Những người ủng hộ cho rằng dự án điện Bali là cần thiết để đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng của khu đảo được coi là trái tim của ngành du lịch Inđônêxia này. Bà Ni Made Widiasari, thuộc hãng năng lượng Bali Energy (công ty đứng đằng sau dự án), nói: "Chúng tôi hy vọng dự án sẽ được triển khai, không phải vì lợi ích của các nhà đầu từ, mà là vì tương lai của Bali". Bà Widiasari cũng bác bỏ khả năng dự án sẽ gây tác hại cho hòn đảo du lịch nổi tiếng này.
Tại Philíppin, nhà sản xuất địa nhiệt lớn thứ hai thế giới sau Mỹ, một trong những yếu tố chủ chốt cản trở việc phát triển các nguồn địa nhiệt là độ axít, cùng với các núi lửa đang hoạt động, có thể ăn mòn các đường ống. Ông Paul Aquino, chủ tịch tập đoàn PNOC-Energy Development Corp, nói: "Hiện nhiều mỏ địa nhiệt vẫn có chất axít, có nghĩa là các núi lửa chết chưa thực sự chết hẳn". PNOC đang vận hành 9 mỏ hơi nước, với tổng công suất 1.199 MW, chiếm khoảng 60% tổng công suất địa nhiệt của Philíppin.
Theo ông Aquino, vấn đề axít sẽ gây khó khăn cho Philíppin trong việc đạt mục tiêu tăng công suất địa nhiệt từ 1.931 MW hiện nay lên 3.131 MW vào năm 2013, và vượt Mỹ trở thành nhà sản xuất địa nhiệt lớn nhất thế giới. Năng lượng địa nhiệt hiện chiếm 18% nhu cầu tiêu thụ năng lượng của Philíppin. Ông Aquino nói thêm: "Chúng tôi đã tiến hành khai thác các khu vực có nguồn địa nhiệt lớn nhất. Nhiều địa điểm rất hấp dẫn còn chưa khai thác nằm trong các công viên thiên nhiên hoặc những khu vực cấm".
Phát ngôn viên Catherine Maceda, thuộc liên minh Renewable Energy Coalition, một tổ chức thúc đẩy sử dụng năng lượng thay thế, cảnh báo rằng Philíppin cần phải thông dự luật năng lượng tái sinh đưa ra các chính sách khuyến khích hơn nữa cũng như những chính sách rõ ràng. Trong khi Tổng thống Gloria Macapagal Arroyo coi dự luật năng lượng tái sinh là cấp bách, thì Quốc hội nước này sẽ vẫn chưa thể thông qua dự luật này.
Mạng lưới điện ở Philíppin và Inđônêxia, với tổng dân số 316 triệu người, hiện đã xuống cấp. Nhu cầu tiêu thụ điện của Philíppindự kiến sẽ tăng trung bình 4,8% mối năm, trong khi Inđônêxia đang phải chịu cảnh thiếu điện nghiêm trọng, với cung hạn hẹp trong khi cầu đã tăng lên các mức đỉnh điểm.
Hiện tại, Inđôđêxia chỉ cung cấp 850 MW điện trong tổng công suất tiềm năng ước 27.000 MW điện địa nhiệt, chiếm khoảng 3% sản lượng điện hiện nay của cả nước. Trong khi chính phủ muốn tập trung sử dụng nhiều trạm điện vận hành bằng than đá hơn để đáp ứng nhu cầu điện trong nước, Bộ trưởng Năng lượng Inđônêxia Purnomo Yusgiantoro nói rằng sản lượng điện từ địa nhiệt của nước này có thể đạt 9.500 MW vào năm 2025.
Giá năng lượng cao đang thúc đẩy các công ty tiếp tục hướng tới địa nhiệt, và một số hãng muốn mở rộng hoạt động hoặc đấu thầu các dự án sạch ở Inđônêxia theo thỏa thuận khung mới với chính phủ. Các hãng năng lượng Inđônêxia là Medco Energi International và Star Energy đang tính đến các dự án đầu tư mới, trong khi Chevron - tập đoàn sản xuất năng lượng đại nhiệt tư nhân lớn nhát thế giới - có kế hoạch tăng gấp động hoạt động của hãng tại Inđônêxia và Philíppin vào năm 2020, cho dù hãng sẽ phải đầu tư lớn hơn.
Giới chuyên môn cho rằng có thể phải mất 7-8 năm để một nhà máy địa nhiệt di vào hoạt động đầy đủ, tức là từ khâu thăm dò đến sản xuất. Ngoài các chi phí khoan và xây dựng nhà máy, thường có các khoản chi phí bổ sung như xây dựng đường vào tại các khu vực xa xôi và miền núi.
Các nhà mát điện địa nhiệt đòi hỏi vốn đầu tư cao cho quá trình thăm dò, khoan giếng và lắp đặt nhà máy, so với các loại năng lượng thay thế khác.
Chevron dự kiến mở rộng các mỏ địa nhiệt hiện nay ở Tây Java và đang tính toán đến 10 trong 256 địa điểm khác ở Inđônêxia được xác định là có tiềm năng địa nhiệt. Ông Barry Andrews, chủ tịch phụ trách hoạt động địa nhiệt của Chevron nói: "Bạn cần phải chi tất cả vốn liếng của mình để phát triển các mỏ địa nhiệt này. Với giá dầu mỏ, khí đốt và than đá cao như hiện nay, thì địa nhiệt đang trở nên cạnh tranh".
Inđônêxia đang trong giai đoạn hoàn tất các quy định liên quan đến ngành địa nhiệt, sau khi nhiều dự án đổ vỡ do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997/98.
Ông Andrews nói: "Chúng ta sẽ chứng kiến sự phát triển của ngành địa nhiệt từ năm tới". Còn ông Brow nhận định xu hướng này xuất hiện sau khi diễn ra xu hướng khoanh vùng các chính sách năng lượng trên phạm vi toàn cầu khi giá dầu mỏ cao thúc đẩy các nước tìm kiếm các nguồn năng lượng thay thế. Ông Brown nói thêm địa nhiệt đang lớn mạnh dần trong nền kinh tế năng lượng tương lai của Inđônêxia và sự phát triển có thể diễn ra rất nhanh một khi giới lãnh đạo Giacácta nhìn nhận thấy tiềm năng của nó.