Ông Nguyễn Xuân Nam – Phó Tổng giám đốc EVN báo cáo tại buổi làm việc.
Đoàn công tác do bà Nguyễn Thị Lệ Thủy – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường làm Trưởng đoàn.
Tham dự buổi làm việc có các Ủy viên Thường trực, Ủy viên chuyên trách của Ủy ban, đại diện Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ, Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) cùng một số chuyên gia lĩnh vực khoa học và công nghệ.
Về phía Tập đoàn Điện lực Việt Nam có ông Ngô Sơn Hải – Phó Tổng giám đốc EVN, ông Nguyễn Xuân Nam – Phó Tổng giám đốc EVN, lãnh đạo các Ban Khoa học công nghệ và Môi trương, Tài chính – Kế toán, Pháp chế và Văn phòng EVN.
Báo cáo trước đoàn công tác, ông Ngô Sơn Hải – Phó Tổng giám đốc EVN cho biết: Hiện EVN và các đơn vị không thành lập tổ chức Quỹ phát triển khoa học công nghệ của doanh nghiệp. Cán bộ của EVN/đơn vị kiêm nhiệm thực hiện các hoạt động của Quỹ theo quy định.
Ông Ngô Sơn Hải – Phó Tổng giám đốc EVN báo cáo tại buổi làm việc.
Quy chế quản lý hoạt động KH&CN trong Tập đoàn Điện lực Quốc gia Việt Nam đã được EVN ban hành lần đầu vào năm 2017 và ban hành lần 2 theo Quyết định số 146/QĐ-EVN ngày 08/12/2021. Các đơn vị trực thuộc EVN áp dụng trực tiếp các quy định của Quy chế quản lý hoạt động KH&CN do Tập đoàn ban hành, tại một số Tổng công ty có ban hành hướng dẫn áp dụng. Các nội dung chi và sử dụng Quỹ phát triển KH&CN đã được nêu trong Quy chế quản lý hoạt động KH&CN trong EVN, cũng như tuân theo các quy định hiện hành của nhà nước.
Trong giai đoạn 2016 – 2021, EVN và các đơn vị đã trích lập Quỹ phát triển KH&CN với tổng giá trị là 542 tỷ đồng và đã thực hiện chi trả 212 tỷ đồng cho các hoạt động khoa học công nghệ trong giai đoạn này. Phần lớn Quỹ phát triển KH&CN của EVN được dùng để chi trả kinh phí thực hiện các Đề tài nghiên cứu khoa học và thù lao tác giả sáng kiến các cấp. Các hoạt động này có xu hướng tăng dần từ năm 2017 đến nay.
Theo đánh giá của EVN, Quỹ phát triển KH&CN đã góp phần thúc đẩy công tác khoa học công nghệ tại EVN và các đơn vị. Các hoạt động khoa học công nghệ của EVN đều tập trung vào nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng suất lao động.
Bà Nguyễn Thị Lệ Thủy – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường phát biểu tại buổi làm việc.
Tuy nhiên, do EVN chưa có đơn vị chuyên nghiệp thực hiện công tác nghiên cứu khoa học, các cán bộ tham gia nghiên cứu khoa học đều thực hiện theo chế độ kiêm nhiệm nên số lượng đề tài/nhiệm vụ khoa học công nghệ còn hạn chế, chưa khai thác hết nguồn quỹ đã trích để thực hiện công tác phát triển khoa học công nghệ, nâng cao hơn nữa hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng suất lao động của Tập đoàn.
Việc sử dụng Quỹ phát triển KH&CN theo thông tư 12/2016/TTLT-BKHCN-BTC thời gian qua còn gặp nhiều khó khăn do chủ yếu phải thực hiện dưới dạng các nhiệm vụ KHCN, chưa sử dụng Quỹ cho các dự án đầu tư sử dụng công nghệ mới. Ngoài ra, do chưa có đơn vị chuyên trách thực hiện công tác nghiên cứu khoa học công nghệ nên việc việc đầu tư trang thiết bị phục vụ khoa học công nghệ từ Quỹ KH&CN cũng chưa được thực hiện.
Các nghiên cứu khoa học tại các đơn vị trong EVN chủ yếu là các nghiên cứu mang tính nhỏ lẻ, cá nhân hoặc nhóm cá nhân thực hiện nên có mức kinh phí không cao. Đơn giá, định mức tiền công cho công tác nghiên cứu khoa học của EVN thực hiện theo Thông tư liên tịch số 55/2015/TTLT-BTC-KHCN của Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ về việc hướng dẫn định mức xây dựng, phân bổ dự toán và quyết toán kinh phí đối với nhiệm vụ khoa học và công nghệ có sử dụng ngân sách nhà nước. Theo đó, đơn giá được tính theo ngày công với định mức chưa cao và còn vướng mắc về cách tính ngày công ngoài giờ (do cán bộ thực hiện nghiên cứu theo hình thức kiêm nhiệm nên số ngày công cho nghiên cứu khoa học bị giới hạn) nên chưa thực sự khuyến khích được cán bộ công nhân viên tích cực tham gia công tác nghiên cứu khoa học.
Lực lượng cán bộ chuyên môn của EVN và các đơn vị có trình độ cao, tuy nhiên do phải tập trung cho công tác sản xuất kinh doanh tại đơn vị nên khó dành nhiều thời gian cho công tác nghiên cứu phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo EVN kiến nghị Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội có ý kiến để xem xét sửa đổi Thông tư liên tịch số 55/2015/TTLT-BKHCN-BTC của Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ về việc hướng dẫn định mức xây dựng, phân bổ dự toán và quyết toán kinh phí đối với nhiệm vụ khoa học và công nghệ có sử dụng ngân sách nhà nước theo hướng nâng cao định mức công lao động cho cán bộ nghiên cứu khoa học, cũng như giảm bớt các thủ tục thanh quyết toán đối với chủ nhiệm đề tài.
EVN kiến nghị Chính phủ và các Bộ ngành có quy định và hướng dẫn xử lý đối với các nhiệm vụ khoa học công nghệ không thành công do những yếu tố khách quan và chủ quan, trong đó cho phép một tỷ lệ nhất định các nhiệm vụ khoa học công nghệ không thành công, tạo sự yên tâm cho các cán bộ tham gia công tác khoa học công nghệ.
EVN cũng kiến nghị ban hành cơ chế chính sách cho phép các doanh nghiệp nhà nước thí điểm thành lập Quỹ Đổi mới sáng tạo, trong đó quy định những cơ chế phù hợp, đặc thù, chấp nhận hỗ trợ cho các nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ có tính rủi ro cao.
Tại buổi làm việc, bà Nguyễn Thị Lệ Thủy – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường ghi nhận và đánh giá cao những đóng góp của EVN trong thời gian qua đối với các thành tựu khoa học công nghệ của đất nước. Đoàn công tác cũng đánh giá EVN đã chuẩn bị tài liệu kỹ lưỡng, cung cấp thông tin cụ thể. Các đồng chí lãnh đạo và các cán bộ quản lý hoạt động khoa học công nghệ của EVN nắm chắc các quy định của pháp luật trong lĩnh vực khoa học công nghệ và quản lý, sử dụng Quỹ phát triển KH&CN và có những kiến nghị rất sát thực tế, qua đó giúp cho đoàn công tác có thêm nhiều thông tin về thực trạng trích lập, quản lý và sử dụng Quỹ phát triển KH&CN tại doanh nghiệp.
Đoàn công tác ghi nhận các kiến nghị của EVN và các đại biểu tham dự cuộc họp, đồng thời đề nghị EVN tiếp tục bổ sung thông tin theo đề nghị của Đoàn tại buổi làm việc và hoàn thiện báo cáo gửi Đoàn công tác, làm cơ sở để Đoàn công tác tổng hợp, báo cáo Quốc hội.