Việc thanh toán hóa đơn điện trực tuyến được ngành điện triển khai từ đầu năm 2012, song để thuận tiện cũng như đảm bảo quyền lợi của người dân, các công ty đều duy trì song song cả phương thức thu tiền điện bằng tiền mặt (tại nhà, điểm thu...). Theo lãnh đạo Tổng công ty Điện lực Hà Nội (EVNHANOI) do thói quen sử dụng tiền mặt của người tiêu dùng nên số lượng khách hàng thanh toán tiền điện trực tuyến còn tương đối thấp sau 3 năm.
Để hạn chế rủi ro cho khách hàng sử dụng điện cũng như thu ngân viên trong quá trình đi thu tiền điện bằng tiền mặt, thời gian qua, ngành điện đang đẩy mạnh các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt thông qua ngân hàng, các tổ chức thanh toán trung gian… Các kênh thanh toán cũng được mở rộng như: thanh toán tự động; thanh toán qua Internet Banking, Mobile Banking, ATM, POS qua ví điện tử hoặc ứng dụng BankPlus trên điện thoại di động của Viettel. Hiện nay, riêng EVN Hà Nội đã có hợp đồng cung cấp dịch vụ thanh toán tiền điện với 10 nhà băng và 3 tổ chức trung gian thanh toán.
Chính thức triển khai dịch vụ với điện lực miền Trung từ tháng 10/2013,đến nay, Ngân hàng TMCP Ngoại thương (Vietcombank) đã thực hiện thanh toán tiền điện trực tuyến tại 60 trong tổng số 121 đơn vị trực thuộc các Tổng công ty điện lực trên cả nước. Hiện, ngân hàng này có gần 115.000 khách hàng đang sử dụng dịch vụ thanh toán tiền điện hàng tháng.
Trong khi đó, đến tháng 9 vừa qua, Ngân hàng TMCP Công Thương (Vietinbank) đã có hơn 700.000 giao dịch thanh toán tiền điện qua các kênh thanh toán với giá trị lên đến 933 tỷ đồng. Doanh số giao dịch tại ngân hàng này tăng trưởng ở mức trung bình 30% mỗi năm. Mức tăng trưởng cao được ghi nhận ở với các kênh giao dịch hiện đại như: Internet Banking, ATM, POS.
Dù vậy, lãnh đạo Vietinbank thừa nhận hiện thanh toán trực tuyến mới phổ biến tại các thành phố, khu đô thị lớn tập trung nhiều vào phân khúc khách hàng cá nhân trẻ tuổi hoặc tổ chức là các cơ quan, văn phòng. Nguyên nhân, một phần do khách hàng ngại thay đổi thói quen. So với phương thức giao dịch tại quầy ngân hàng, thay vì được phục vụ, khách hàng phải tự thực hiện các thao tác trên hệ thống. Do vậy, không ít người chưa quen với các thiết bị công nghệ sẽ gặp một số khó khăn khi giao dịch. Cùng đó, là tâm lý lo lắng về an toàn, bảo mật thông tin, về dịch vụ hỗ trợ sau giao dịch của ngân hàng cung ứng dịch vụ.
Đồng tình quan điểm, lãnh đạo Vietcombank cũng cho biết thêm hiện các đơn vị điện lực cấp tỉnh và huyện đang hoạt động tương đối độc lập với các tổng công ty điện lực. Do đó, ngoài việc hợp tác và kết nối hệ thống trực tuyến với các đơn vị ngành điện cũng khó khăn, nhất là khi các ngân hàng khi muốn mở rộng triển khai dịch vụ này trên khắp cả nước.
Là một trong số ít đơn vị trung gian tham gia dịch vụ, ông Ngô Trung Lĩnh - Tổng giám đốc Payoo cho biết trong nhiều trở ngại, tâm lý khách hàng chưa quen hoặc ngại chuyển đổi phương thức thanh toán truyền thống sang hình thức thanh toán mới là vướng mắc mà nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ đang gặp phải. "Phần lớn, họ đều muốn nhân viên đến tận nhà thu tiền", ông bày tỏ.
Theo lộ trình, các nhà cung cấp dịch vụ cũng sẽ cắt giảm dần việc đi thu tiền trực tiếp tại nhà, qua đó sẽ tạo áp lực để thay đổi thói quen của khách hàng. Lãnh đạo Payoo cho rằng để có thể cung cấp dịch vụ hiệu quả hơn, tránh những trục trặc, sự cố không đáng có khi khách hàng thao tác giao dịch cần có sự phối hợp giữa các nhà cung cấp dịch vụ, các kênh thanh toán mới và sự thay đổi thói quen từ khách hàng. Khi đó, các rủi ro và chi phí của nhà cung cấp dịch vụ sẽ giảm đáng kể và khách hàng cũng không chịu cảnh mất oan tiền triệu vì hóa đơn điện giả.
Các ngân hàng và đơn vị triển khai dịch vụ thanh toán tiền điện trực tuyến
Ngân hàng TMCP An Bình |
ABB |
Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam – Chi nhánh Hoàn Kiếm |
BIDV |
Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn VN |
Agribank |
Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam |
VIB |
Ngân hàng TMCP Phát triển Hồ Chí Minh |
HDB |
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam |
VCB |
Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt |
LienVietPostBank |
Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam |
Techcombank |
Ngân hàng TMCP Sài gòn Thương tín |
Sacombank |
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt nam |
Vietinbank |
Công ty cổ phần Giải pháp thanh toán Điện lực và Viễn thông |
ECPAY |
Công ty cổ phần Dịch vụ trực tuyến Cộng đồng Việt |
PAYOO |
Tổng Công ty Viễn thông Viettel – Chi nhánh Tập đoàn Viễn thông Quân đội |
VIETTEL |