Tin thế giới

Nguồn địa nhiệt : Theo Luật Chính sách năng lượng (Mỹ) năm 2005

Thứ sáu, 20/11/2009 | 11:17 GMT+7

Luật Chính sách Năng lượng (Energy Policy Act) năm 2005 đã dẫn tới những thay đổi toàn diện về chính sách bán quyền sử dụng đất và thuế tài nguyên nhằm khuyến khích sử dụng năng lượng địa nhiệt. Năm 1970, Quốc hội (Mỹ) đã sửa đổi Luật Hơi nước Địa nhiệt (Geothermal Steam Act), trong đó sửa đổi về cách tính thuế tài nguyên, về cách bán quyền sử dụng đất và về cách phân chia nguồn thu từ phát triển địa nhiệt. Bài báo này tìm hiểu các xu hướng trong nguồn thu địa nhiệt, kể cả việc phân chia và sử dụng nguồn thu mà chính quyền liên bang nhận được, kể từ khi Luật được thông qua.


 
Nhà máy điện sinh khối Sonoma (bang California, Mỹ)

Những sửa đổi vào năm 2005

Hệ thống thuế tài nguyên đã được sửa đổi nhằm đơn giản hoá việc tính toán thuế liên bang đánh vào tài nguyên địa nhiệt, nhưng tiền thuế thu được hằng năm vẫn không thay đổi. Theo luật trước đây, thuế tài nguyên nằm trong khoảng từ 10 đến 15% giá trị hơi nước được sử dụng để phát điện. Nói chung, khi bán quyền sử dụng đất, người ta đã kèm theo 10% thuế tài nguyên, ngoài ra còn có những qui định phức tạp về xác định giá trị của hơi nước, gọi là giá trị tịnh xuất xưởng (netback). Việc thay đổi hệ thống tính giá trị này dựa theo khuyến nghị của Uỷ ban tư vấn quốc gia về thuế tài nguyên.

Luật năm 2005 xác định thuế tài nguyên địa nhiệt trên cơ sở tỉ lệ doanh thu từ bán điện năng: Từ 1% đến 2,5% trong 10 năm sản xuất đầu tiên và từ 2% đến 5% trong những năm tiếp sau. Bộ Nội vụ chọn các con số từ 1,75% đến 3,5% nhằm ước tính giá trị thuế tài nguyên tương đương theo hệ thống trước đây. Sở dĩ qui định hai mức tỉ lệ về thuế tài nguyên là vì các dự án mới thường không phải trả thuế tài nguyên trong 7 - 8 năm đầu vận hành.

Việc thay đổi hệ thống cho thuê đất địa nhiệt phản ánh hệ thống cho thuê đất trong khai thác dầu và khí đốt trên đất liền, theo đó cho phép các pháp nhân công nghiệp mua quyền sử dụng đất, đấu thầu cạnh tranh tất cả các phần đất khi bán lần đầu, và mua không cạnh tranh những phần đất bán quyền sử dụng đất cạnh tranh không thành công. Theo luật năm 1970, chỉ những phần đất được chính phủ xác định là nằm trong vùng biết chắc là có tài nguyên địa nhiệt mới phải cho bán cạnh tranh. Mọi phần đất khác đều có thể bán không cạnh tranh, tuỳ theo ý kiến của Bộ trưởng Nội vụ.

Cuối cùng, luật mới cũng thay đổi cách phân phối khoản thu liên bang từ thuế tài nguyên và bán quyền sử dụng đất. Trước đây, chính phủ liên bang phân chia khoản thu này với chính quyền bang theo tỉ lệ 50/50. Theo luật mới, chính phủ liên bang giữ lại 25%, chia 50% cho bang và 25% cho các hạt. Khoản quĩ mà liên bang giữ lại được đưa vào tài khoản ngân sách riêng, Bộ trưởng Nội vụ sử dụng để quản lý các điều khoản của luật bán quyền sử dụng đất địa nhiệt. Yêu cầu đặt các nguồn thu này vào quĩ dự trữ đặc biệt sẽ hết hiệu lực sau 5 năm ban hành luật, tức là vào năm 2010.

Kể từ năm 2005, Văn phòng Quản lý Đất (Bureau of Land Management – BLM) và Cục Quản lý Khoáng sản (Minerals Management Service – MMS) đã hoàn thành các văn bản pháp qui để thực hiện luật mới vào tháng 5/2007. Luật mới áp dụng cho tất cả các văn bản cho thuê đất mới ban hành, tuy nhiên đối với các hợp đồng cho thuê hiện tại, mức hoặc công thức thuế tài nguyên lại không được thay đổi một cách tự động, mặc dầu có thể chuyển đổi các hợp đồng cho thuê hiện tại theo các điều khoản mới.

Kể từ năm 2005, khoản tăng nguồn thu lớn nhất là từ việc bán quyền sử dụng đất mới theo giá cạnh tranh. Đã có ba lần bán quyền sử dụng đất địa nhiệt theo giá cạnh tranh vào năm 2007 và 2008 cho các lô đất tại các bang California, Idaho, Nevada và Utah. Khoản thu từ bán quyền sử dụng đất và thuế tài nguyên lên tới 40,87 triệu USD trong năm tài chính 2007 và 42 triệu USD trong năm tài chính 2008.

Phân phối cho các quĩ địa nhiệt

MMS phân phối quĩ trên cơ sở khoản thu tổng vào cuối mỗi năm tài chính. Bởi vì các vụ bán quyền sử dụng đất năm 2007 và 2008 được tổ chức vào tháng 8 nên các khoản thu đáng kể về việc bán này phải đợi đến cuối năm tài chính thì MMS mới nhận được.

Theo hệ thống phân phối mới, Quĩ Thuế tài nguyên địa nhiệt của chính phủ liên bang đã nhận tổng cộng là 13,7 triệu USD từ khoản thu trong các năm tài chính 2007 và 2008. Kể từ năm 2007, Bộ trưởng Nội vụ được quyền tiếp cận nguồn vốn này để giúp thực thi Luật Hơi nước Địa nhiệt năm 1970 và Luật Chính sách Năng lượng năm 2005. Đặc biệt, quĩ địa nhiệt được sử dụng để tiếp tục lập kế hoạch và phát triển địa nhiệt cũng như để điều phối và xét duyệt các hợp đồng cho thuê, giấy phép, và uỷ quyền sử dụng đất địa nhiệt trên phần đất của liên bang. Ngoài ra quĩ này còn dùng để hỗ trợ các văn bản về môi trường theo Luật Chính sách Môi trường Quốc gia, lập kế hoạch hoạt động theo Luật Chính sách và Quản lý Đất Liên bang, dành cho biên chế và hỗ trợ các văn phòng BLM, và tiến hành đánh giá tác động môi trường khi bán quyền sử dụng đất địa nhiệt.

Sáu bang là California, Idaho, New Mexico, Nevada, Oregon và Utah tổng cộng nhận được 27 triệu USD cho năm 2007 và 2008. Bang có thể quyết định về việc sử dụng quĩ này như thế nào, với điều kiện dành ưu tiên cho các khu vực chịu ảnh hưởng xã hội hoặc kinh tế từ việc phát triển các tài nguyên địa nhiệt, nhằm lập kế hoạch, xây dựng, và duy trì các công trình công cộng và cung cấp các dịch vụ công. Thông tin về phân phối và sử dụng nguồn thu địa nhiệt tại bốn bang chính nhận được nguồn quĩ được nêu dưới đây.

• Bang California: Nhận được 4,7 triệu USD trong năm 2007 và 9,9 triệu trong năm 2008. Mọi nguồn thu liên bang từ phát triển địa nhiệt đếu được gửi vào Tài khoản Phát triển Tài nguyên Địa nhiệt (Geothermal Resources Development Account – GRDA) nằm trong Nguồn vốn chung. Từ các nguồn thu này, 40% được phân phối lại cho các hạt có nguồn địa nhiệt, 30% được chuyển vào Quĩ Đầu tư vào Nguồn năng lượng tái tạo, và 30% được giữ lại trong GRDA để Uỷ ban Năng lượng bang California phân bổ, cấp hoặc cho các tổ chức chính quyền hoặc pháp nhân tư nhân vay.

• Bang Idaho: Nhận được 2,4 triệu USD trong năm 2007 và 517.000 USD trong năm 2008. Theo luật của bang, 10% khoản thu dành cho các hạt, tỉ lệ với phần đóng góp của các hạt. 90% còn lại chuyển vào Văn phòng Nguồn năng lượng là đơn vị mới thành lập, chịu trách nhiệm về lập kế hoạch, chính sách và điều phối năng lượng trong bang Idaho.

• Bang Nevada: Nhận được 1,5 triệu USD trong năm 2007 và 7,5 triệu USD trong năm 2008. Theo hiến pháp bang, mọi khoản thu từ phát triển địa nhiệt đều được đưa vào Quĩ Phân phối Trường học để tài trợ cho các trường K-12 (mẫu giáo và phổ thông) trong toàn bang.

• Bang Utah: Nhận được 127.268 USD trong năm 2007 và 146.162 USD trong năm 2008.

Bang phân phối lại nguồn vốn theo các công thức cụ thể cho Cục Tác động Cộng đồng, là đơn vị hỗ trợ tài chính cho các hạt và cơ quan chính quyền khác, ví dụ như Cục Bản đồ Địa chất bang Utah.

Một trong các biến đổi mới nhất từ Luật Chính sách Năng lượng năm 2005 là việc phân phối 4,3 triệu USD trong năm 2007 và 9,1 triệu USD trong năm 2008 trực tiếp cho chính quyền 31 hạt.

Khoản thu trong tương lai

Tính tại thời điểm tháng 8/2008, công suất nguồn địa nhiệt ở Mỹ là khoảng 3.000 MW phân bố trên bảy bang là Alaska, California, Hawaii, Idaho, Nevada, New Mexico và Utah. Cũng tại thời điểm đó, có thêm 4.000 MW công suất địa nhiệt đang được triển khai tại 13 bang (Arizona, Colorado, Florida, Oregon, Wyoming và 7 bang kể trên). Dựa vào các dữ liệu của Cục bản đồ địa chất Mỹ về các tài nguyên đã được nhận diện, Hiệp hội các Thống đốc các bang miền Tây (Western Governors’ Association - WGA) ước tính tiềm năng công suất địa nhiệt trong tương lai sẽ là 8.500 MW vào năm 2015, và 15.500 MW vào năm 2025, và phần lớn sẽ được phát triển tại các bang miền Tây.

Tháng 12/2008, Bộ Nội vụ đã phê duyệt Tờ trình về Tác động môi trường theo Qui hoạch Cho thuê Tài nguyên Địa nhiệt, theo đó ước tính với việc mở rộng nguồn đất cho phát triển địa nhiệt có thể có thêm 5.500 MW vào năm 2015 và 6.600 MW vào năm 2025, với giả định là trong tương lai, 50 đến 60% công suất địa nhiệt của Mỹ vẫn thuộc đất của liên bang.

Với việc có thêm đất của liên bang được cho thuê và triển khai, dự kiến các khoản thu từ bán quyền sử dụng đất và thuế tài nguyên cũng sẽ tăng. Cụ thể là mới đây, vào tháng 12/2008, đã tổ chức bán quyền sử dụng đất các lô tại các bang Idaho, Oregon, Utah và Washington. Đây là lần đấu thầu cạnh tranh đầu tiên kể từ khi suy thoái kinh tế được chính thức thừa nhận. Vậy mà kết quả là hết sức khả quan: 100% các lô đều đã được bán, khoản thu tổng cộng nhận được là 6.542.525 USD.

Theo: QLNĐ số 10/2009