Nỗ lực đảm bảo vận hành an toàn lưới điện truyền tải khu vực miền Trung và Tây Nguyên

Truyền tải điện Khánh Hòa vệ sinh máy cắt Trạm biến áp 500kV Vân Phong theo công nghệ Hotline. Ảnh: Ngọc Hà.

Đây là một trong những khu vực huyết mạch của hệ thống truyền tải điện Bắc - Nam và cũng là điểm giải tỏa các nguồn điện lớn từ các nhà máy khu vực miền Trung và Tây Nguyên. 

Với quy mô lưới điện rộng lớn và hệ thống trạm biến áp, đường dây phức tạp, PTC3 đã thực hiện nhiều giải pháp, đáp ứng tốt các chỉ tiêu vận hành và đảm bảo suất sự cố nằm trong giới hạn do Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia giao.

Áp lực giải tỏa các nguồn năng lượng tái tạo

Ông Đinh Văn Cường- Phó Giám đốc PTC3 cho biết, lưới điện PTC3 quản lý có đặc thù là đi qua các tỉnh từ vùng biển, vùng núi đến đồng bằng, cả khu vực hẻo lánh, rừng, đồi núi và địa hình rất hiểm trở. Chính vì vậy khí hậu cũng thay đổi rõ rệt theo vùng chỉ có hai mùa, mùa nắng và mùa mưa là rất rõ ràng. Mùa mưa thì sinh ra gió lốc, độ ẩm cao, nguy cơ cây ngoài hành lang ngã, đổ vào đường dây, vào mùa nắng thì nguy cơ xảy ra cháy trong hành lang rất lớn, gây sự cố đường dây. 

Bên cạnh đó, Công ty còn gặp khó khăn khi truyền tải điện từ miền Nam ra miền Bắc để đảm bảo cung ứng đủ điện cho miền Bắc, đồng thời cũng phải giải tỏa hết tất cả các nguồn năng lượng tái tạo mà các nhà máy điện trong khu vực đã sản xuất và đưa lên hệ thống điện quốc gia. Khu vực này lưới điện năng lượng tái tạo điện gió, điện mặt trời rất lớn bên cạnh nguồn điện truyền thống từ khu vực Vĩnh Tân (Bình Thuận), Vân Phong (Khánh Hòa) và nguồn thủy điện ở Tây Nguyên, gây áp lực rất lớn cho truyền tải của Công ty trong khi các dự án đầu tư xây dựng, nâng cao khả năng tải của đường dây đang chậm tiến độ.

Truyền tải điện Bình Thuận vệ sinh sứ, bảo dưỡng đường dây 500kV Thuận Nam - Vĩnh Tân. Ảnh: Ngọc Hà.

Ông Huỳnh Quang Thịnh- Trưởng phòng Kỹ thuật PTC3 cho biết, việc quản lý vận hành lưới điện của Công ty Truyền tải điện 3 khá phức tạp do số lượng lớn các nhà máy điện đấu nối vào hệ thống. Hiện có 98 nhà máy đang đấu nối, bao gồm nhiều loại hình như điện gió, điện mặt trời, thủy điện, sinh khối và nhiệt điện. Trong số này, chỉ có 14 nhà máy thuộc EVN, còn lại 84 nhà máy thuộc các chủ đầu tư ngoài EVN. Đặc biệt, nhiều nhà máy có hình thức đấu nối đa dạng như đấu nối chuyển tiếp vào lưới truyền tải, vào thanh cái trạm biến áp hoặc nối lưới 110kV của các công ty điện lực khác. Điều này tạo ra những thách thức lớn trong việc đảm bảo ổn định vận hành lưới điện, đồng thời đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị quản lý và chủ đầu tư bên ngoài để duy trì an toàn và hiệu quả truyền tải điện.

Chuẩn bị từ sớm, từ xa

Công nhân TTĐ Đắk Lắk sử dụng UAV tại TBA 220kV Krong Ana, Đắk Lắk. Ảnh: Ngọc Hà.

Một điểm đặc biệt của lưới điện do PTC3 quản lý là tại khu vực Tây Nguyên, nhiệt độ chênh lệch ngày đêm trong một ngày rất lớn, dẫn đến sự co giãn của các thiết bị khác thường, có nguy cơ gây ra sự cố do chênh lệch nhiệt độ. Xác định nhiệm vụ đảm bảo lưới truyền tải điện an toàn, ổn định, liên tục, các đơn vị trong Công ty đã thực hiện nhiều giải pháp để hạn chế, khắc phục triệt để các sự cố do chênh lệch nhiệt độ, đảm bảo việc cung cấp điện được liên tục và an toàn.

Đồng thời Công ty cũng tăng cường các lực lượng ứng trực 24/24h, đến từng cung đoạn đoạn tuyến, đến từng nhà dân để tuyên truyền, vận động người dân thực hiện đúng các quy định, đảm bảo an toàn hành lang lưới điện trong mùa mưa và mùa khô.

Ông Đinh Văn Cường- Phó Giám đốc PTC3 cho biết, “ngay từ đầu năm khi triển khai các nhiệm vụ kế hoạch năm chúng tôi đã phát động chiến dịch đảm bảo cung cấp điện an toàn trong mùa khô 2025 như tăng cường giải tỏa hành lang tuyến, đảm bảo hành lang tuyến vận hành an toàn. Xuất phát đặc thù của vùng Tây Nguyên, chúng tôi đã phối hợp với chính quyền địa phương vận động, tuyên truyền bà con sống gần hành lang và dưới hành lang lưới điện hiểu và đồng hành trong công tác đảm bảo vận hành an toàn lưới điện. Chính quyền các cấp, lực lượng công an cũng đi đến từng cơ sở để vận động và có chế tài răn đe trong đảm bảo an toàn hành lang lưới điện, không gây ra tình trạng mất cắp các thiết bị trên hệ thống đường dây. Nhờ đó, vấn đề an ninh liên quan đến hành lang an toàn lưới điện cao áp và các thiết bị điện liên quan được đảm bảo”.

Truyền tải điện Bắc Bình thuộc Truyền tải điện Bình Thuận trên đường kiểm tra tuyến. Ảnh: Ngọc Hà.

Truyền tải điện Lâm Đồng hiện đang quản lý hệ thống truyền tải điện 500 kV gồm đường dây 500 kV EaNam - Di Linh - Tân Định dài gần 150 km mạch đơn và 322,4 km đường dây 220 kV, bao gồm 197,929 km mạch đơn và 62,231 km mạch kép, đi qua 6 huyện, thành phố và 26 xã, phường, thị trấn. Ông Đỗ Phi Hùng- Phó Giám đốc Truyền tải điện Lâm Đồng cho biết, hàng năm, ngay từ Quý IV, đơn vị đã lên kế hoạch bảo vệ an toàn lưới điện trên địa bàn quản lý cho năm tiếp theo như mùa khô thì khai quang chống cháy, mùa mưa thì sửa chữa hệ thống tích điện chống sét cho đường dây giảm nguy cơ sự cố sét. Việc đưa ra các giải pháp từ sớm, từ xa giúp đơn vị chủ động trước các diễn biến bất lợi của thời tiết, đảm bảo lưới điện truyền tải vận hành an toàn, liên tục.

Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ

Công nhân Truyền tải điện Đắk Nông kiểm tra tuyến đường dây 500kV khu vực đầm Cá Sấu. Ảnh: Ngọc Hà.

Ngoài việc kiểm tra, khắc phục các khiếm khuyết trên lưới điện, tuyên truyền vận động người dân trong khu vực có đường dây đi qua, PTC3 cũng đã chủ động ứng dụng nhiều thành tựu của cuộc cách mạng 4.0 vào quản lý, vận hành.

Hiện nay, Công ty Truyền tải điện 3 là đơn vị đi đầu triển khai chuyển đổi số trong việc quản lý vận hành đường dây, trạm biến áp của Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia khi 100% thiết bị đã được số hóa.

Vệ sinh cách điện hotline tại TBA 500kV Vân Phong. Ảnh: Việt Hùng.

Cụ thể, Công ty đã sử dụng UAV để thực hiện soi kiểm tra thiết bị điện trên đường dây và trạm biến áp để có phân tích và cảnh báo, từ đó rà soát các thông số, bố trí sửa chữa, khắc phục nhanh chóng, kịp thời. Đồng thời ứng dụng thêm hệ thống Lidar quét hành lang tuyến. Dựa vào dữ liệu Lidar quét tuyến đường dây, phần mềm phân tích sẽ thực hiện được công tác kiểm tra đo đạc số liệu và đưa ra các cảnh báo: Đo được chiều cao pha đất tại các điểm bất kỳ; phát hiện cây trong và ngoài hành lang vi phạm hành lang lưới điện; cảnh báo các vùng nguy hiểm, khoảng cách pha-vách không đảm bảo; phần mềm phân tích có khả năng dự báo cây phát triển vi phạm hành lang lưới điện; mô phỏng việc kiểm tra võng dây dẫn ở các điều kiện tải khác nhau; mô phỏng kiểm tra dây văng lắc. 

Ảnh: Việt Hùng.

Việc ứng dụng công nghệ Lidar gắn liền với thiết bị bay không người lái UAV trong quản lý vận hành đường dây đã kiểm soát được thiết bị tại khu vực có cây cối hoặc đường giao chéo với đường giao thông có nguy cơ vi phạm hành lang an toàn, trên cơ sở đó phân tích và đưa ra những cảnh báo gây mất an toàn. “Các UAV tự động bay và đưa ra các thông số vi phạm hành lang ở các điểm bất thường truyền dữ liệu để có cảnh báo, phân tích, triển khai khắc phục kịp thời nên việc quản lý vận hành đảm bảo an toàn không có sự cố”- ông Huỳnh Quang Thịnh- Trưởng phòng Kỹ thuật PTC3 cho biết.

Đội đường dây thuộc Truyền tải điện Bình Định kiểm tra tuyến đường dây 220kV trên đỉnh đèo An Khê. Ảnh: Ngọc Hà.

Điển hình như tại Truyền tải điện Lâm Đồng, ông Đỗ Phi Hùng- Phó Giám đốc Truyền tải điện Lâm Đồng cho biết, đơn vị đã ứng dụng phần mềm quản lý đường dây truyền tải điện, sử dụng UAV trong kiểm tra đường dây. Phần mềm UAV và các thiết bị bay flycam dạng bé hiện hữu đang sử dụng trong quản lý vận hành thông qua hình ảnh chụp được khi bay dọc tuyến đang giúp sớm phát hiện kịp thời các hư hỏng trên đường dây, đặc biệt đối với các vị trí bị ngăn cách khó tiếp cận và kiểm tra được khi đường dây đang vận hành (khu vực nằm trên núi cao dốc lớn hiểm trở, trên sông hồ lớn,…). Nhờ vậy, đơn vị có thể phát hiện sự cố và nguy cơ xảy ra sự cố kịp thời, khắc phục tồn tại, đảm bảo vận hành an toàn đường dây trong khu vực quản lý.

Truyền tải điện Lâm Đồng ứng dụng UAV kiểm tra đường dây. Ảnh: Ngọc Hà.

Với những giải pháp đồng bộ, cùng nỗ lực cao, quyết tâm lớn, PTC3 đã và đang đảm bảo lưới điện khu vực quản lý vận hành an toàn, ổn định, tin cậy hệ thống truyền tải điện Việt Nam.