Hội nghị được truyền trực tuyến đến điểm cầu 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Tại hội nghị, sau phát biểu của Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên về các vấn đề đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp, trong đó có phần kiến nghị đẩy nhanh tiến độ phê duyệt Quy hoạch Điện VIII, Thủ tướng đã có chỉ đạo quan trọng về vấn đề nghiên cứu, lập Quy hoạch Điện VIII.
Theo đó, Thủ tướng nêu rõ, khi lập Quy hoạch Điện VIII thì phải nêu rõ nguồn điện là nguồn nào để bảo đảm kinh tế; khâu truyền tải điện thì đầu tư rất tốn kém; phân phối điện thế nào để bảo đảm hợp lý; sử dụng điện như thế nào để tiết kiệm. Điều cuối cùng rất quan trọng là giá điện phải bảo đảm cạnh tranh; nguồn điện nào cũng được, nhất là nguồn năng lượng sạch như điện gió, điện mặt trời càng nhiều càng tốt. Nhưng vấn đề cuối cùng là giá thế nào ? Giá điện từ nguồn điện mặt trời, điện gió không thể nào gấp đôi nguồn truyền thống được.
Chúng ta cần khuyến khích sử dụng điện mặt trời, điện gió nhưng giá phải hợp lý, để cho người dân và doanh nghiệp chịu được; “cuối cùng phải là giá”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.
Nếu giá điện tăng lên thì người dân và doanh nghiệp không chịu được. Vì vậy, phải xem xét quy hoạch nguồn, truyền tải điện, phân phối điện các vùng miền như thế nào để tiết kiệm, hiệu quả đường truyền tải; sử dụng điện như thế nào để tiết kiệm và hiệu quả; cuối cùng là giá điện. Các nhà hoạch định phải tính toán 5 yếu tố trên, và yếu tố cuối cùng là quan trọng nhất: giá điện phải cạnh tranh để người dân được hưởng lợi từ sự cạnh tranh này hiệu quả nhất. Tất nhiên, nguồn điện mặt trời, gió càng nhiều càng tốt nhưng giá thế nào để người dân và doanh nghiệp chịu đựng được, chứ không phải là các nhà sản xuất điện, các nhà cung cấp điện. Vấn đề này phải làm rõ trong dự thảo Quy hoạch Điện VIII, nếu chưa rõ vấn đề này thì chưa thể phê duyệt được. Tất nhiên là phải làm nhanh, làm hiệu quả, do đó Thủ tướng đề nghị các nhà hoạch định chính sách phải nắm rõ tư tưởng chỉ đạo này của Thủ tướng Chính phủ đã được quán triệt hơn 1 năm qua; chứ không phải hoạch định chính sách theo kiểu “cái này làm nhiều, cái kia làm nhiều”.
Điện mặt trời mà càng nhiều thì tốt nhưng giá cao thì người dân và doanh nghiệp có chịu được không ? Chúng ta cứ mua điện mặt trời, điện gió với giá cao, trong khi giá điện rẻ từ nguồn thủy điện mà lại không dùng, người dân và doanh nghiệp lại phải gánh chịu thiệt hại. Giá điện mặt trời mà được mua theo đúng quy định của Nhà nước thì không sao, nhưng nếu không đúng quy định mà vẫn bắt phải mua thì không được, như vậy là “sai chồng sai”.
Thủ tướng nói hình ảnh “Anh ra lấn chiếm mà lại đòi đền bù là không được”.
Do đó, Thủ tướng đề nghị các nhà hoạch định chính sách, nghiên cứu lập Quy hoạch điện VIII phải nghiên cứu rất kỹ, bảo đảm đúng lợi ích của quốc gia, dân tộc và người dân, không thể chạy theo lợi ích nhóm, lợi ích của một số người. Chính vì thế, phải mất nhiều công sức và phải nghiên cứu kỹ. Nếu không thì sẽ mất cân đối, cuối cùng người dân và doanh nghiệp lại phải gánh chịu việc làm không hiệu quả. “Cuối cùng đều vào giá, tất cả mọi khâu nguồn điện, truyền tải điện, phân phối điện đều được tính vào giá”, nhưng giá điện phải bảo đảm cạnh tranh, hợp lý với đầu vào của sản xuất điện. Đây là điều chúng ta cần phải suy nghĩ nhiều hơn. Chúng ta rất sốt ruột vì Quy hoạch Điện VIII chưa được phê duyệt, nhưng dù sốt ruột thì vẫn phải làm hiệu quả, vì vậy, các nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu quy hoạch phải quán triệt điều này để làm; hài hòa giữa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Phải đạt được mục tiêu này mới làm, nếu không đạt được mục tiêu này thì nóng vội mấy cũng phải kiên trì. Tất nhiên, chúng ta không phải kiên trì đến mức trì trệ. Thủ tướng cho biết rất sốt ruột vì Quy hoạch điện VIII, tuần nào cũng nhắc nhở các cơ quan liên quan, nhưng vẫn phải nghiên cứu thật kỹ, đánh giá thật khách quan, phải đặt lợi ích quốc gia, dân tộc, nhân dân lên trên hết, trước hết để làm.