Ảnh: Ngọc Loan
Ông Đặng Phan Tường, chủ tịch Hội đồng thành viên NPT đã báo cáo với Bộ trưởng về tình hình hoạt động và một số vướng mắc, khó khăn hiện nay của NPT. Quy hoạch điện VI mới thực hiện được 60% chỉ tiêu về lưới điện khiến cho lưới điện quốc gia chưa đáp ứng được yêu cầu truyền tải điện. Thời kỳ cao điểm, một số đường dây và trạm biến áp quan trọng phải vận hành trong tình trạng đầy và quá tải, gây nguy cơ sự cố cao đã gây áp lực lớn cho công tác quản lý vận hành. Năm 2011 sản lượng điện truyền tải thực tế thấp hơn 4,7 tỷ kWh so với kế hoạch, trong khi giá truyền tải điện hiện nay chỉ có 77,5 đồng/kWh là quá thấp, chỉ chiếm khoảng 6% giá bán điện bình quân toàn EVN. Đây là nguyên nhân quan trọng khiến cho tình hình tài chính của NPT rất khó khăn, bên cạnh đó là các chính sách thắt chặt chi tiêu ngân sách của Chính phủ dẫn đến việc thu xếp các nguồn vay mới từ các tổ chức tài chính trong nước không đạt kế hoạch. Các ngân hàng bị hạn chế tín dụng, điều kiện cho vay với NPT đã vượt quá giới hạn cho phép. Trầm trọng hơn nữa, từ 15/4/2011 gần như tất cả các hợp đồng vay đã được ký kết của NPT bị dừng giải ngân để xem xét lại các điều kiện cho vay.
Ông Tường cho biết, năm 2011, NPT tiếp tục không đạt đủ tỷ lệ vốn đối ứng cần thiết tối thiểu 15% cho đầu tư, nguồn thu từ khấu hao không đảm bảo cho trả nợ gốc và lãi vay đến hạn. Khó khăn về tài chính đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người lao động, đến việc mua sắm trang thiết bị cần thiết phục vụ cho hoạt động SXKD từ quỹ đầu tư phát triển. Công tác đền bù giải phóng mặt bằng khó khăn dẫn đến nhiều dự án bị chậm tiến độ.
Để phát triển lưới điện theo quy hoạch nhằm đáp ứng nhu cầu truyền tải điện, NPT kiến nghị Bộ Công Thương phối hợp với các Bộ ngành sớm thông qua việc tăng vốn điều lệ cho Tổng Công ty nhằm tăng khả năng huy động vốn. Đồng thời cho phép thực hiện giá điện hai thành phần để khách hàng có trách nhiệm trong việc đăng ký và sử dụng điện hợp lý, giảm áp lực cho đầu tư phát triển nguồn và lưới điện. Đề nghị Chính phủ xem xét cho các dự án lưới điện truyền tải được sử dụng các nguồn vốn từ phát hành trái phiếu nhà nước và nguồn vốn tín dụng ưu đãi trong nước để đầu tư, miễn thẩm định cho vay đối với tất cả các dự án lưới điện truyền tải đã được Thủ tướng phê duyệt. Đồng thời, sớm tăng phí truyền tải để Tổng Công ty đạt các chỉ tiêu tài chính theo quy định, tạo điều kiện thuận lợi trong việc huy động vốn từ các tổ chức tài chính trong và ngoài nước cho đầu tư và phát triển lưới điện truyền tải.
NPT cũng kiến nghị với Bộ Công Thương cho cho phép doanh thu NPT không phụ thuộc vào sản lượng điện truyền tải, để NPT chủ động trong kế hoạch cân đối các hoạt động của năm 2012. Đề nghị Bộ Công Thương sớm đề xuất các cơ chế chính sách đặc thù đối với các dự án đã được phê duyệt và cần bổ sung (đặc biệt là các giải pháp về đền bù và huy động vốn). Cho phép chỉ định các đơn vị tư vấn có năng lực thực hiện công tác cắm mốc hành lang tuyến, được chỉ định các đơn vị tư vấn thực hiện các thủ tục chuẩn bị đầu tư, chỉ định thầu đối với các dự án/gói thầu mà các nhà thầu có khả năng tự thu xếp vốn. Thống nhất phương pháp đánh giá hiệu quả đầu tư công trình lưới điện truyền tải để thuận lợi trong việc thu xếp vốn. NPT cũng rất mong muốn được các ngân hàng hỗ trợ trong việc thu xếp vốn cho các dự án để đảm bảo cấp điện cho khu vực miền Nam sau năm 2013...
Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đánh giá cao sự nỗ lực của NPT đã vượt mọi khó khăn để đáp ứng nhu cầu truyền tải điện cho sản xuất và đời sống. Bộ trưởng khẳng định: Truyền tải điện là lĩnh vực rất quan trọng, việc cung ứng điện chỉ có thể thực hiện được khi phát triển lưới đồng bộ với nguồn. Chính phủ và Bộ Công Thương luôn quan tâm tới sự phát triển của ngành điện nói chung và truyền tải điện nói riêng. Về các kiến nghị của NPT, Bộ trưởng cho biết, về nguyên tắc, Bộ hoàn toàn ủng hộ những kiến nghị hợp lý như vấn đề huy động vốn, giải phóng mặt bằng, chỉ định thầu. Bộ trưởng giao cho Tổng cục năng lượng và Cục Điều tiết điện lực tổng hợp các kiến nghị. Thời gian tới, Bộ sẽ tổ chức cuộc họp xem xét giải quyết hoặc phối hợp với các Bộ, ngành, kiến nghị lên Chính phủ giải quyết. Bộ trưởng cho biết, năm 2012 phải tập trung mạnh vào việc đầu tư truyền tải nhằm đẩy nhanh tiến độ các dự án lưới điện, đáp ứng tốt nhiệm vụ cung ứng điện cho sản xuất sinh hoạt.
Ngọc Loan