Đào móng đặt cột xây dựng đường dây 110 kV đầu tiên trên miền Bắc (năm 1960)
Đi ngược lại dòng lịch sử đấu tranh cách mạng dựng nước và giữ nước nhiều thập kỷ qua, nhiều chiến sỹ cách mạng tiền bối được đoàn thể biệt phái vào làm thợ tại các nhà máy điện, xí nghiệp sửa chữa điện để tuyên truyền giác ngộ, giáo dục, vận động thợ thuyền ủng hộ, tham gia cách mạng giải phóng dân tộc, giành độc lập tự do cho tổ quốc. Nhiều chiến sỹ cách mạng đã tổ chức, chỉ đạo phong trào công nhân và hoạt động công đoàn ở các xí nghiệp chống lại âm mưu đen tối của quân thù trong những năm ta chưa lập được chính quyền cách mạng. Khi đất nước còn chìm ngập trong bóng tối của chủ nghĩa thực dân, công đoàn đã kiên cường chỉ đạo đấu tranh chống thù trong, giặc ngoài, đòi tự do, cơm áo cho thợ thuyền ngành Điện.
.JPG)
Ngành Điện mừng công hoàn thành vượt mức kế hoạch 3 năm (1958-1960) trước 139 ngày và đón nhận các phần cao quý của Chính phủ
Sau kháng chiến chống Pháp thắng lợi (năm 1954), đất nước tạm chia 2 miền. Miền Bắc xây dựng chủ nghĩa xã hội đồng thời phải chống chọi với chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ. Cán bộ, công nhân ngành Điện đã không tiếc công, tiếc sức bảo vệ dòng điện như bảo vệ dòng máu trong tim. Miền Nam, gần 20 năm dưới chế độ Mỹ - Ngụy, các cuộc đấu tranh cách mạng của công nhân và hoạt động công đoàn ngành Điện phải chuyển sang nhiều phương thức mới với nhiều sách lược đấu tranh linh hoạt, khôn khéo, bí mật, táo bạo, bất ngờ và đã giành được nhiều chiến công kỳ diệu. Kể cả việc cất giấu, nuôi dưỡng cán bộ cho đến việc chuẩn bị thời cơ, đón dẫn quân giải phóng đột nhập vào Sài Gòn, chuẩn bị cho những trận đánh thần tốc, bất ngờ trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử (tháng 4/1975).
Khi đất nước thống nhất, các công đoàn cơ sở ngành Điện đều tụ về một khối, dưới sự chỉ đạo của công đoàn Điện – Than Việt Nam, qua các công ty điện lực miền (Bắc, Trung, Nam). Trong những năm đầu sau giải phóng đất nước, từng nơi, từng lúc, các tổ chức công đoàn vẫn nằm dưới sự chỉ đạo 2 chiều giữa Liên hiệp Công đoàn địa phương (nay là Liên đoàn Lao động) và công đoàn các công ty điện lực miền cho đến khi Công đoàn Điện lực Việt Nam ra đời (tháng 5/1983). Từ đó, mọi hoạt động của các công đoàn đơn vị ngành Điện đều chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Công đoàn Điện lực Việt Nam.
Với đóng góp của các tổ chức công đoàn, các đơn vị ngành Điện đã đạt được sự phát triển ngày càng vững mạnh. Nếu sau giải phóng miền Nam (năm 1975), tổng công suất điện toàn quốc mới chỉ đạt 1.326 MW và tổng sản lượng điện khoảng 3 tỷ kWh, thì đến năm 2008, toàn quốc đã có hàng trăm đơn vị tham gia sản xuất – kinh doanh điện năng với tổng công suất đặt toàn hệ thống đạt 15.697 MW (gấp 156 lần năm 1954 và hơn 10 lần so với năm 1975); tổng sản lượng điện (kể cả trong và ngoài EVN) đạt 73,7 tỷ kWh; điện thương phẩm đạt 65,7 tỷ kWh. Tính đến hết tháng 6/2009, toàn quốc đã có gần 13,490 triệu khách hàng mua điện của EVN; 100% số huyện, 97,74% số xã, 95,87% số hộ dân và 94,43% số hộ nông thôn đã có điện. Đặc biệt, 2 mạch của đường dây 500 kV Bắc - Nam (mạch 1 và 2) dài 3.259 km, cùng với hệ thống đường dây và trạm biến áp các cấp điện áp đã tạo thế vững chắc cho việc sản xuất và cung ứng điện trên cả nước, phục vụ ngày càng hiệu quả cho hoạt động của các ngành kinh tế - xã hội. Tương lai không xa, nhiều công trình điện quy mô, hiện đại hơn sẽ tiếp tục đưa vào vận hành như: Thủy điện Sơn La (2.400 MW), các trung tâm nhiệt điện Mông Dương…, các nhà máy điện hạt nhân sẽ vào hoạt động, chắc chắn nước ta sẽ trở thành một nước công nghiệp có tầm cỡ khu vực và quốc tế.
Thực hiện trách nhiệm là tổ chức bảo về quyền và lợi ích chính đáng của người lao động, Công đoàn Điện lực Viêt Nam và các công đoàn các cơ sở luôn chăm lo tốt cho người lao động không những chỉ ở lĩnh vực tổ chức đời sống mà còn tham gia quản lý, giám sát thực hiện các chế độ chính sách cho người lao động. Công đoàn không chỉ tham gia vào công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng động viên, đấu tranh chống tiêu cực, bảo vệ lợi ích cho người lao động mà còn tham gia vận động, thúc đẩy nhanh hơn, mạnh hơn, có hiệu quả thiết thực hơn về việc cổ phần hóa các công ty, xí nghiệp thành viên. Công đoàn còn tham gia chỉ đạo, mở rộng thị trường cạnh tranh sản xuất – kinh doanh điện năng… Công đoàn ngành Điện đã phối hợp tốt với chuyên môn tổ chức các phong trào thi đua sản xuất, tiết kiệm, cung ứng ngày càng tốt cho nhu cầu điện năng của xã hội, góp phần phục vụ sự nghiệp CNH-HĐH đất nước. Tổ chức Công đoàn cũng tham gia xây dựng văn hóa doanh nghiệp, tạo điều kiện củng cố phát triển thương hiệu của ngành Điện để doanh nghiệp phát triển bền vững trong cơ chế thị trường.
Trước mắt, ngành Điện cần phấn đấu hoàn thành tốt quy hoạch điện VI, nhất là các mục tiêu trọng yếu mà Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đã nêu ra, góp phần nhanh chóng đưa nước ta vượt qua thời kỳ suy giảm kinh tế, phấn đấu trở thành một nước có nền công nghiệp hiện đại, phát triển bền vững sau năm 2020. Để thực hiện tốt được các nhiệm vụ này, rất cần sự đóng góp nhiều hơn nữa, hiệu quả hơn nữa của Công đoàn Điện lực Việt Nam và các công đoàn cơ sở trực thuộc.