Sử dụng điện an toàn sẽ tránh được nhiều tai nạn đáng tiếc
Có một thực tế là hiện nay các đơn vị chịu trách nhiệm cung ứng điện (ngành Điện lực) mới chủ yếu lo khâu an toàn từ lưới điện đến cầu dao hoặc máy ngắt tổng, còn bên trong hộ tiêu thụ, hệ thống điện lại được câu mắc và sử dụng một cách khá tùy tiện, không có hướng dẫn cụ thể nào của các cơ quan chuyên môn. Nhiều khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa, cột điện được tận dụng bằng cây cối hoặc lợi dụng địa hình, địa vật để câu móc điện; cáp dẫn, dây dẫn điện cũng lại sử dụng bằng những vật liệu gia công, rẻ tiền nên rất nguy hiểm, dễ gây chập cháy.
Ngoài ra, do thiếu hiểu biết cũng như không được tư vấn khi thiết kế nhà, người thiết kế chỉ lưu ý đến phần tiếp đất, chống sét bằng thu lôi chứ không lưu ý đến hệ thống nối đất an toàn cho các thiết bị điện sử dụng trong nhà. Do vậy khi xảy ra rò điện khả năng người sử dụng bị điện giật rất cao. Một điểm đáng lưu ý khác là thông thường, khi sản xuất các thiết bị điện, nhà sản xuất cảnh báo và ghi chú trên dây nguồn, trên phích cắm, làm các ổ có 3 chân, trong cáp có 3 dây, ngoài 2 dây nguồn còn có thêm dây thứ 3 màu vàng xanh, đó là dây tiếp đất chống rò điện. Nhưng người sử dụng lại không mấy quan tâm, đôi khi còn dùng kìm cắt chân thứ 3 nối với dây vàng xanh để cho dễ cắm vào ổ 2 lỗ trong nhà. Điều này gây nguy cơ điện giật khi sử dụng thiết bị điện.
Không chỉ liên quan đến việc lắp đặt hệ thống điện, theo giới chuyên môn, nhóm đồ điện gia dụng có khả năng gây rò rỉ, cháy nổ điện cao là bàn là, bếp điện, lò nướng điện, ấm điện và nồi cơm điện. Nguyên lý hoạt động chung của nhóm thiết bị này là đều sử dụng dây đốt (điện trở) để làm nóng trực tiếp hoặc gián tiếp, nên nguy cơ rò rỉ điện rất cao nếu nhà sản xuất sử dụng nguyên liệu không bảo đảm chất lượng hoặc lắp ráp không đúng kỹ thuật.
Đơn cử như việc dây đốt sử dụng nguyên liệu kém chất lượng, lắp ráp không đúng kỹ thuật sẽ chạm vào thành bao, hoặc mâm nhiệt gây chập điện, dây dẫn sử dụng vỏ bọc bằng nhựa kém chất lượng, không đúng kỹ thuật, không đạt chuẩn dễ dẫn đến tình trạng quá tải gây nóng, chảy, chạm mạch. Ngoài ra, do sử dụng trong môi trường nhiệt cao, các linh kiện dễ bị lão hóa, gỉ sét cũng dẫn đến chập điện. Các loại bếp điện, lẩu điện, lò nướng, lò vi ba đều được sản xuất bằng kim loại, nếu điện bị rò rỉ sẽ tác động nhanh chóng đến người sử dụng. Trên thị trường hiện nay còn bán khá nhiều loại bình đun nước siêu tốc, chỉ mất khoảng 3 phút nước sẽ sôi. Do loại bình này có công suất lớn đến 2.000W nên nếu ổ cắm, dây dẫn không bảo đảm chất lượng sẽ gây chập điện.
Theo ông Lương Văn Phan, Phó Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn chất lượng Việt Nam, để đảm bảo an toàn về thiết bị điện, thực hiện quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn đối với thiết bị điện và điện tử, theo quy định tại Thông tư số 21/2009/TT-BKHCN của Bộ Khoa học và Công nghệ, kể từ ngày 1-6-2010, 6 loại thiết bị điện và điện tử (gồm: dụng cụ điện đun nước nóng tức thời, dụng cụ điện đun nước và chứa nước nóng, máy sấy tóc và các dụng cụ làm đầu khác, ấm đun nước, nồi cơm điện, quạt điện) trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường phải được chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy và gắn dấu hợp quy (CR).
Ông Phan cũng cho biết để phòng tránh những sự cố về điện cần phải tuân thủ các bước như: dây dẫn điện trong nhà phải có bọc cách điện chất lượng tốt, cỡ (tiết diện) dây dẫn điện phải được chọn sao cho đủ khả năng tải dòng điện đến các dụng cụ điện mà nó cung cấp, không được dùng dây dẫn điện có tiết diện nhỏ vào các dụng cụ điện có công suất quá lớn để tránh gây hỏa hoạn. Ngoài ra, khi thiết kế nhà, chủ nhà nên yêu cầu thiết kế hệ thống nối đất an toàn cho các thiết bị điện, tùy vào diện tích, số lượng các thiết bị mà có cách thiết kế lắp đặt riêng.
Ổ cắm trong nhà nên dùng loại 3 lỗ, có nối đất an toàn vào lỗ thứ 3. Bên cạnh đó phải thường xuyên kiểm tra tất cả các phích cắm điện và dây điện trong nhà. Sửa lại những chỗ nối bị hở, không bao giờ để dây điện nằm trên thảm, sàn nhà. Không được đóng đinh vào tường gần ổ điện đi ngầm. Bao bọc các đồ điện gia dụng bằng kim loại cẩn thận bằng chất cách điện. Tránh dùng điện quá tải, không cắm vào ổ điện nhiều hơn số phích cắm mà nó có thể chịu được một cách an toàn…