Với phương châm đổi mới công tác đào tạo bồi huấn, tuyên truyền về công tác An toàn vệ sinh lao động, Công ty Lưới điện cao thế miền Bắc đã có nhiều sáng kiến để thay đổi nhận thức dẫn đến thay đổi hành vi của Cán bộ công nhân viên Công ty như: Xây dựng Video clip chỉ dẫn các biện pháp an toàn trong quản lý, vận hành Trạm biến áp và đường dây; Tổ chức trò chơi “ Điện – An toàn và bạn” tuyên truyền về công tác an toàn và bảo vệ HLATLDCA; Xây dựng chuyên mục tuyên truyền An toàn điện trên Website của Công ty cập nhật thường xuyên, rút kinh nghiệm các vụ tai nạn lao động, sự cố cháy nổ, hướng các cách sơ cấp cứu, các kỹ năng thoát hiểm…Và một trong những ý tưởng có thể nói có tính chất hiệu quả và truyền thông cao đó là xây dựng chương trình Game online “ An toàn là trên hết”.
Chủ động chơi thay vì thụ động học!
Xuất phát từ thực tế CBCNV người lao động thường có thói quen xấu là chỉ học quy trình trong các kỳ thi sát hạch định kỳ về An toàn lao động hoặc các kỳ thi nâng bậc, lên lương. Do đó, nhiệm vụ của người hướng dẫn, bồi huấn, tuyên truyền về an toàn lao động là phải “tính kế” để “làm thế nào mà người công nhân tiếp cận và “ngấm: quy trình an toàn một cách nhẹ nhàng, từ đó có ý thực tự giác thực hiện đúng quy trình”; “làm sao để việc dướng dẫn, tập huấn đào tạo để người lao động nắm bắt, hiểu rõ về công việc phải làm, qui trình công tác, từ đó có biện pháp đảm bảo an toàn cần thiết nhằm bảo vệ cho chính mìnhvà đồng nghiệp”….. Từ những trăn trở này, ông Lê Minh Tuấn, người thủ lĩnh của NGC cách đây 1 năm, nay là Phó Tổng Giám đốc phụ trách Kỹ thuật, an toàn của Tổng Công ty Điện lực miền Bắc đã đưa ra ý tưởng xây dựng một phần mềm Trò chơi trực tuyến (Game Online). Nhóm kỹ sư có trình độ chuyên môn về ký thuật an toàn ngành điện cũng như công nghệ thông tin của NGC như các đồng chí Hoàng Anh Dũng - Thạc sỹ tin học của AIT đã chủ trì cùng các kỹ sư phòng Quản lý đo đếm và Công nghệ thông tin, phòng Thanh tra An toàn phối hợp để xây dựng chương trình Game Online về công tác An toàn lao động.
Hiệu quả làm đầu, tiết kiệm là … số 1!
Bắt tay để triển khai một ý tưởng hay, một sáng kiến mới cũng chính là sẽ thực hiện một nhiệm vụ khó, nhóm công tác xây dựng Game online không khỏi bối rối khi đặt những viên gạch đầu tiên. Bởi lẽ, công tác an toàn lao động đòi hỏi một sự nghiêm túc, cẩn thận, mang tính bắt buộc, trong khi đó các trò chơi là tự nguyện, phải tạo được sự thu hút, nếu không tạo được sức hút, sự lôi cuốn thì khó có thể bắt tham gia được. Tham khảo bạn bè trong ngành, lên mạng tìm kiếm, qua tư vấn một vài chuyên gia nhưng thực sự không dễ để có được những thông tin, tư liệu cho việc xây dựng chương trình học vui, vui học về an toàn như ý tưởng đề ra. Làm việc với bất kỳ một Công ty sản xuất phần mềm sản xuất trò chơi Game Online, câu đầu tiên hỏi bao giờ cũng là các anh mô tả cho em sản phẩm như thế nào? Bọn em mới có hướng chứ! Hơn thế, kinh phí để xây dựng chương trình theo như mong muốn, ý tưởng của lãnh đạo NGC nếu đặt hàng qua các Công ty tin học chuyên nghiệp thì toàn có giá tiền tỷ. Trong khi đó, ngành điện nói chung và Tổng Công ty Điện lực miền Bắc đang thực hiện tối ưu hóa chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, chú trọng phát huy nguồn nhân lực tại chỗ nên càng đòi hỏi anh em NGC phải băn khoăn, tính toán để làm sao hiện thực hóa được một ý tưởng hay, một sáng kiến tốt, đảm bảo hiệu quả trong huấn luyện nhưng cũng thực hiện được “tối ưu chi phí”, tiết kiệm tài chính cho đơn vị.
Qua nhiều cuộc họp bàn, nghiên cứu, cuối cùng nhóm anh thực hiện chương trình cũng tìm ra hướng đi như mong muốn. Đó là xây dựng chương trình Game online “An toàn là trên hết” dựa trên nội dung Chương trình thi trắc nghiệm an toàn lao động. Để có được một phiên bản trò chơi game online là một sự cố gắng lớn của Công ty Lưới điện cao thế miền Bắc kết hợp với đơn vị có chuyên ngành về công nghệ thông tin. Công ty đã tập trung trí tuệ của mọi nguồn lực tự có từ khâu chuẩn bị câu hỏi đến các cách thức chơi đơn giản, dễ thao tác, mọi người đều có thể tham gia, nếu chưa thông thạo hoặc hiểu biết có thể luyện tập để tìm hiểu câu hỏi cũng như cách chơi, cách thao tác trò chơi. Các câu hỏi đặt ra đều có tối thiểu bốn đáp án được lấy từ công tác an toàn vệ sinh lao động, qui trình an toàn điện, qui phạm trang bị điện, qui trình vận hành lưới điện.
Gần gũi, thân thiện, đơn giản và cuốn hút
Game online “An toàn là trên hết” của NGC được xây dựng trên cơ sở sử dụng phần mềm có thể thực hiện trên các máy tính cũng có thể chơi ngay trên các điện thoại thông minh có cài hệ điều hành Android, IOS, Windows phone như vậy sẽ giúp người chơi tham gia bất kỳ lúc nào, ở bất cứ đâu.
Sau khi hoàn thành chương trình, chạy thử một thời gian, Công ty Lưới điện cao thế miền Bắc đã phát động cuộc thi chơi Game online “An toàn là trên hết” chào mừng 9 năm ngày thành lập Công ty. Cuộc thi diễn ra trong 4 tuần, mỗi tuần đều có các giải thưởng nhất, nhì, ba và khuyến khích. Sau mỗi tuần đều có đánh giá kết quả và trao giải thưởng cho người thắng cuộc. Tuần đầu tiên đã chính thức bắt đầu từ ngày 20/10/2014 và đã có 11 giải thưởng được trao cho các CBCNV là người chơi đạt mức điểm cao.
Theo dõi trên máy chủ, Ban tổ chức cho biết: Ngay từ ngày đầu tiên đã có số người tham gia vào rất đông, số người đạt từ 90/100 điểm khá lớn, điều đó chứng tỏ sân chơi mới có sự thu hút rất lớn lượng người tham gia. Theo dõi thể lệ thi, đăng ký thi cũng cho thấy nhiều người không phải là CBCNV trong Công ty nhưng nhận thấy đây là một trò chơi vui, bổ ích nên nhiều người ngoài Công ty vẫn tham gia để hiểu biết thêm kiến thức an toàn điện. Với mong muốn từ chơi mà học, mọi người có thêm những hiểu biết về an toàn điện để tránh rủi ro cho bản thân và mọi người xung quanh, hướng đến mục tiêu “An toàn của bạn là hạnh phúc của gia đình”.
Trò chơi “ An toàn là trên hết” đã cung cấp cho CBCNV một công cụ tiện ích để ôn tập về An toàn vệ sinh lao động theo phương châm “Học mà chơi, chơi mà học”. Mọi nơi, mọi lúc”. Phần mềm chạy được trên máy tính PC và trên các điện thoại thông minh có cài hệ điều hành Android, IOS, Windows phone như vậy sẽ giúp người chơi tham gia bất kỳ lúc nào, ở bất cứ đâu. Trong trò chơi lấy Logo ngành Điện là trung tâm, Trước khi vào chơi có Nhạc chờ “Đồng đội 110” – Một bài hát truyền thống của NGC; Dòng chữ chạy “An toàn của bạn là Hạnh phúc của Gia đình”.
Trò chơi có 2 lựa chọn: Một là phần “Luyện tập” để người chơi không cần kết nối Internet, phần này được chia thành các lĩnh vực chuyên môn: An toàn chung, Đường dây, Thí nghiệm, Trạm Biến áp và Xây lắp&Sửa chữa. Người chơi không cần phải đăng ký và có thể chơi không hạn chế số lượng câu hỏi. Phần thứ hai là “Dự thi”: Người chơi phải có máy tính hoặc thiết bị di động (điện thoại, máy tính bảng, thiết bị smart phone…) kết nối Internet và phải đăng ký để chơi online. Thời gian truy cập và điểm số của người chơi sẽ được lưu trên máy chủ của NGC. Bài dự thi có 50 câu hỏi bao gồm cả 5 lĩnh vực chuyên môn và được chia thành các mức mô phỏng theo 5 bậc của an toàn điện, mỗi mức gồm 10 câu được sắp xếp từ dễ đến khó.
Tại mỗi phần chơi đều có hình ảnh minh họa cho công việc chuyên môn của lĩnh vực đó. Trong quá trình chơi, khi gặp câu hỏi khó, người chơi có thể nhờ đến sự “trợ giúp”; 50/50 hoặc hỏi ý kiến khán giả với xác suất đúng 70%. Kết quả được thống kê, lưu trữ trên Website của Công ty để đánh giá.
Đánh giá về những kết quả ban đầu đạt được trong công tác bồi huấn, tuyên truyền về công tác An toàn vệ sinh lao động thông qua Game online “An toàn là trên hết”, ông Lê Minh Tuấn – Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Điện lực miền Bắc nhận xét: Qua hiệu quả của việc triển khai thử nghiệm bước đầu ở NGC cùng với ý tưởng thiết kế ban đầu có tính chất mở, dễ dàng thay đổi nội dung và các màn hình nền phù hợp với chuyên môn, đặc trưng của các địa phương, hy vọng rằng, sau khi được đánh giá, chỉnh sửa và hoàn thiện phần mềm này sẽ có thể sử dụng để hỗ trợ trong công tác đào tạo, bồi huấn An toàn lao động, Kỹ thuật, Vận hành cho các đơn vị trong Tổng công ty điện lực miền Bắc.
Nhóm xây dựng chương trình cũng cho biết, Nhóm sẽ tiếp tục ghi nhận những đánh giá, góp ý của người sử dụng để chỉnh sửa, hoàn thiện và tiếp tục nâng cấp, phát triển theo hướng mở, áp dụng cho khối CBCN lao động truyền tải 110kV và công nhân điện lực . Phần mềm mới sẽ có thể đưa ra hai lựa chọn gồm một màn hình cho lưới điện 110 kV vớicác nội dung câu hỏi, đề cập đến công tác An toàn, kỹ thuật, vận hành của lưới 110kV; Một màn hình cho các Công ty Điện lực với nội dung câu hỏi, màn hình đề cập đến công tác An toàn, kỹ thuật, vận hành của lưới trung, hạ thế.