Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trên công trường thủy điện Lai Châu trong ngày Mừng tổ máy số 1 phát điện. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Như một sự trùng lặp ngẫu nhiên, đúng ngày 23-12-2015, mừng phát điện tổ máy số 1, công trình thủy điện Lai Châu được vinh dự gắn biển và vinh danh là công trình chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng. Đồng bộ với các công trình thủy điện là đường dây 500kV Sơn La-Lai Châu và công trình mở rộng trạm biến áp 500kV Sơn La là công trình thứ 2 trong tổng số 7 công trình thuộc khối doanh nghiệp TW trong cả nước được công nhận và vinh danh là công trình chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng.
Kỳ tích nối tiếp kỳ tích
Có thể nói, ngành Điện thành danh và khởi nguồn từ chính dòng sông Đà, từ thủy điện Thác Bà hơn 50 năm trước, người công nhân điện bắt tay chinh phục dòng sông Đà hung dữ bằng công trình thủy điện Thác Bà. Nếu như Thủy điện Thác Bà, Hòa Bình dấu ấn của cả thế hệ, là dấu ấn của tuổi trẻ Việt Nam, thì trên công trình Thủy điện Sơn La và Lai Châu là dấu ấn của sự trưởng thành của bàn tay, khối óc người làm điện.
Đập Thủy điện Sơn La sừng sững dài gần 1 km chắn ngang dòng Sông Đà hung dữ với gần 5 triệu m3 bê-tông, trong đó có khoảng 3 triệu m3 bê-tông đầm lăn (RCC) được hình thành từ hơn 2.000 ngày đêm dãi nắng dầm mưa trên công trường của hàng nghìn cán bộ, kỹ sư, công nhân và các chuyên gia trên công trường và phần thưởng cho họ là công trình về đích sớm 3 năm, không chỉ làm lợi cho Nhà nước nhiều chục tỷ đồng và hiệu quả to lớn hơn nhiều là góp phần quan trọng cho phát triển nền kinh tế.
Thả Roto tổ máy số 1 thủy điện Lai Châu. Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Đầu tháng 1-2011, công trình thủy điện Lai Châu được khởi công, mở đầu cho chiến dịch gần 1.800 ngày đêm thi công cao điểm, đầy khó khăn, vất vả của cả công trường. Phát huy những kinh nghiệm quý báu từ thắng lợi của Dự án thủy điện Sơn La và đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, lao động sáng tạo. Ngay sau ngày khởi công, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp với EVN, Tổng công ty Sông Đà và Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phát động phong trào Thi đua liên kết nhằm đảm bảo thực hiện tốt lời hứa với Thủ tướng trong Lễ khởi công.
Các đơn vị trên công trường đã gặp không ít khó khăn do mặt bằng xây dựng công trình tại vùng sâu, cách xa các trung tâm đô thị, thiếu thốn mọi mặt: Về hạ tầng giao thông, kinh tế, văn hóa, xã hội.. những khó khăn này ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống vật chất, tinh thần của CBCNV các đơn vị trên công trường. Bên cạnh đó, ảnh hưởng khủng hoảng kinh tế toàn cầu dẫn đến chủ đầu tư thiếu vốn đầu tư liên tục trong các năm 2008-2011, các nhà thầu cũng thiếu vốn mua vật tư, vật liệu thi công. Rồi ảnh hưởng của địa chất, địa hình, khí hậu, thời tiết, như việc công trình dẫn dòng thủy điện Lai Châu được thi công trong điều kiện hồ Sơn La đã tích nước phải xử lý đê quây hố móng lòng sông giai đoạn 1 trong điều kiện địa chất xấu… Nhưng bằng sự quyết tâm, tinh thần đoàn kết, EVN và các nhà thầu đã phối hợp với các chuyên gia nhiều lĩnh vực trong và ngoài nước từng bước vượt qua mọi khó khăn.
Một nghìn tám trăm ngày đêm dãi nắng dầm mưa trên vùng đất cực Tây gian khó, công trường thủy điện Lai Châu tiếp tục là điểm sáng về sự đoàn kết, nhất trí, phát huy tinh thần tự lực, tự cường, sáng kiến cải tiến kỹ thuật và tối ưu hóa sản xuất, huy động tối đa nội lực tiềm năng làm chủ khoa học kỹ thuật tiên tiến của các đơn vị trên công trường. Đó là sự thông suốt từ khâu quản lý, chỉ đạo của chủ đầu tư, đại diện chủ đầu tư - Ban Quản lý dự án nhà máy thủy điện Sơn La, tư vấn thiết kế - Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng điện 1, tư vấn giám sát lắp đặt thiết bị - Công ty thuỷ điện Sơn La, đến các đơn vị thi công gồm Tổng thầu xây lắp Sông Đà và các nhà thầu thành viên Tổng công ty Xây dựng và phát triển hạ tầng LICOGI, Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn, Tổng công ty Lắp máy Việt Nam LILAMA, nhà thầu cung cấp thiết bị cơ điện Alstom - Trung Nam, các nhà thầu gia công, chế tạo thiết bị cơ khí thuỷ công - Công ty cổ phần Cơ điện miền Trung, Công ty cổ phần Cơ khí Điện lực, Tổng công ty Máy và Thiết bị công nghiệp, Tổng công ty Cơ điện xây dựng nông nghiệp và thuỷ lợi, Viện nghiên cứu Cơ khí,.. nhà thầu chế tạo các loại cần cẩu có sức nâng lớn - Xí nghiệp Cơ khí Quang Trung, Công ty cổ phần Cơ khí Hồng Nam, nhà thầu vận tải thiết bị - Công ty CP Thương mại và vận tải Thành Trang, nhà thầu thí nghiệm điện - Công ty TNHHMTV Thí nghiệm điện Miền Bắc,.. Công trường đã có một bộ máy thống nhất từ Ban chỉ đạo Nhà nước, chủ đầu tư, tư vấn, các nhà thầu để mọi công việc được tiến hành trôi chảy đến từng chi tiết theo tiến độ hàng năm, hàng quý, hàng tháng và hàng tuần được phân công quản lý, giám sát và điều hành nghiêm túc. Hệ thống quản lý chất lượng của chủ đầu tư và các nhà thầu đã được xây dựng và tổ chức thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước, từ khảo sát, thiết kế, thi công, giám sát, nghiệm thu với sự hỗ trợ của các Tư vấn hàng đầu nước ngoài như Colenco - Thuỵ Sỹ, Viện Nghiên cứu thiết kế thuỷ công Matscova - Nga, Fichtner - Đức. Chủ đầu tư đã báo cáo và mời Hội đồng nghiệm thu Nhà nước các công trình xây dựng tổ chức kiểm tra, nghiệm thu trong suốt quá trình thực hiện dự án. Ban chỉ đạo Nhà nước tổ chức họp điều độ hàng tháng tại công trường để kiểm tra, chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn trong suốt quá trình xây dựng công trình.
Ảnh: Ngọc Hà/Icon.com.vn
Khối lượng công việc chính đến nay đã hoàn thành gồm: Đào đất đá các loại 14,8 triệu m3, đắp đất đá các loại 2,57 triệu m3, bê tông các loại 3,6 triệu m3, cốt thép 49.000 tấn, khoan phụt xi măng 82.000 mét dài, lắp đặt thiết bị công nghệ hơn 30.000 tấn. Đã hoàn thành các hạng mục công trình phục vụ tích nước hồ chứa và phát điện Tổ máy 1, đã được Hội đồng nghiệm thu cơ sở, Hội đồng nghiệm thu cấp Chủ đầu tư và Hội đồng nghiệm thu Nhà nước đánh giá đạt yêu cầu chất lượng.
Chủ tịch HĐTV EVN Dương Quang Thành cho biết, phát điện Tổ máy số 1 của công trình sớm hơn 3 tháng là chiến công của 8.000 cán bộ, kỹ sư, công nhân trên công trình thủy điện Lai Châu chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII. Bởi, không chỉ tạo ra doanh thu 150 triệu USD, tiết kiệm hơn 1 triệu tấn than để sản xuất ra lượng điện tương đương, mà còn góp phần đáng kể vào tổng công suất hệ thống điện, làm giảm nguy cơ thiếu điện trong những năm tới. Hồ chứa thủy điện Lai Châu được đưa vào sử dụng đã cải thiện việc cấp nước tưới cho đồng bằng Bắc bộ và tăng thời gian hoạt động hữu ích cho các nhà máy thủy điện Sơn La, Hòa Bình. Đây là mốc tiến độ quan trọng và là động lực tốt để những người lao động trên công trường hoàn thành toàn bộ công trình sớm trước 01 năm so với quyết định của Chính phủ.
Công trình thủy điện Lai Châu đã được đăng ký gắn biển “Công trình Chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII”. Đây là niềm vinh dự lớn lao đối với tập thể những người lao động trên công trường và các cơ quan của Đảng, chính phủ, các Bộ, ngành có liên quan, đồng thời cũng đòi hỏi mỗi người công nhân ngành điện cần nỗ lực hơn nữa, làm tốt hơn nữa để xứng đáng với sự tin tưởng mà Đảng và Chính phủ đã giành cho.