Những hạng mục trên công trình thuỷ điện An Khê – Ka Nát đã hoàn thành chuẩn bị cho ngày chặn dòng, tích nước quan trọng.
Cùng người dân vùng ngập lòng hồ vượt khó
Được khởi công xây dựng từ năm 2007 đến nay, công trình thủy điện An Khê- Ka Nát hiện đã hoàn thành những hạng mục chính, BQL Thủy điện 7 (EVN) cùng chính quyền địa phương cũng hoàn thành bố trí đất ở, đất sản xuất và tổ chức di chuyển một số hộ dân còn trụ lại ra khỏi lòng hồ. Đây cũng là thời điểm đơn vị thi công thực hiện mọi việc chuẩn bị cho ngày chặn dòng, tích nước phục vụ các tổ máy.
Để hàng trăm hộ dân đồng bào Bahnar tại 5 làng trong các xã Lơ Ku, Đăk SơMar đồng thuận giao đất, giao vườn ổn định cuộc sống tại các khu tái định cư là cả một quá trình vận động, thuyết phục đầy khó khăn. Theo ông Bùi Trường Đông, phó phòng đền bù Ban quản lý đền bù dự án Thủy điện 7 (EVN): Công trình có tổng số 582 hộ dân thuộc diện di dời ra khỏi vùng ngập và bán ngập của lòng hồ tại 2 địa phương trong tỉnh Gia Lai là thị xã An Khê và huyện K’bang. Mặc dù, khi về nơi ở mới, ngoài những khoản đền bù thiệt hại cây cối, hao màu, tài sản trên đất, mỗi hộ dân thuộc diện di dân tái định cư đều được nhận 1 căn nhà rộng từ 40-54m2 xây kiên cố, đầy đủ điện, nước, công trình phụ. Tổng trị giá mỗi căn nhà từ 140- 170 triệu đồng. Ngoài 400m2 đất ở, mỗi hộ dân còn được cấp 1.000m2 đất vườn, 3.000m2 đất ruộng và 1 ha đất rẫy để bà con yên tâm đầu tư sản xuất nông nghiệp.
Tuy nhiên, chỉ cách đây vài tháng trước ngày chặn dòng, nỗ lực của chính quyền địa phương, BQL Thủy điện 7 sắp xếp nơi ở và sản xuất cho người dân đã được thực hiện từ lâu nhưng vẫn còn 48 hộ dân chưa lên khu tái định cư trung tâm xã mới Đăk Sơ Mar do thiếu đất sản xuất. Cùng với khó khăn này, việc xuất hiện việc một số đối tượng lợi dụng nhằm gây khó dễ, trục lợi từ tiền đền bù của dự án là những vướng mắc không nhỏ cho BQLThủy điện 7.
Định cư cho nguồn điện mới
Được biết, để giải quyết cho đất cho các hộ dân thuộc diện di dân tái định cư, UBND tỉnh Gia Lai đã bố trí 47ha đất rừng thuộc lâm phần của Lâm trường Ka Nát sang đất sản xuất cho dân. Tuy nhiên, diện tích đất này không đủ, 48 hộ dân này đề nghị UBND tỉnh Gia Lai và chính quyền huyện K’Bang bố trí khoảng 56ha chuyển đổi một số diện tích đất rừng tạo điều kiện bố trí đất sản xuất cho dân.
Đến thời điểm này, gần 350 hộ dân thuộc 5 làng bị ngập trong lòng hồ đã về ổn định cuộc sống tại 5 khu tái định cư thuộc cụm công trình Ka Nák gồm khu vực trung tâm xã Đăk SơMar mới, ngã ba cây xoài, dốc Lồ Ô và các làng Plei Kroăi, Plei Chơk. Hiện các hệ thống lưới điện đã được phủ khắp khu dân cư cũng như nước sinh hoạt được dẫn vào từng khu dân cư bằng công trình nước tự chảy kiên cố, đảm bảo vệ sinh và đủ đáp ứng nhu cầu nước sinh hoạt quanh năm cho người dân.
Gặp chúng tôi khi đang giặt quần áo và tắm rửa cho con ngay khu tái định cư làng Kroăi, chị H’Mik cho biết: “Cuộc sống gia đình khi chuyển về đây sống rất tốt. Ngoài nhà cửa khang trang, hơn 1ha đất rẫy cũng được nhà nước cấp ở địa điểm rất gần. Vì vậy, chồng tôi đi rẫy cũng không xa và khổ như lúc xưa mà đi bằng xe gắn máy trên đường nhựa nên chỉ mất 5-10 phút là đến rẫy.”.
Sẵn sàng chờ ngày chặn dòng tích nước
Theo kế hoạch, cuối tháng 8, đầu tháng 9 năm 2010, công trình thủy điện An Khê- KaNak sẽ chính thức ngăn dòng tích nước. Ông Bùi Trường Đông, Phó phòng đền bù Ban quản lý đền bù dự án Thủy điện 7 (EVN), cho biết: đến nay, mọi hạng mục chuẩn bị cho ngày ngăn dòng sông, tích nước đã sẵn sàng như các đập tràn, đập không tràn đã hoàn thành đúng tiến độ; các đường ống áp lực lắp đặt hoàn chỉnh và được kiểm tra đảm bảo mọi yêu cầu kỹ thuật...
Cũng theo ông Đông, công đoạn ngăn dòng tích nước rất quan trọng đối với tiến hộ hoàn thành công trình thủy điện An Khê- KaNák trong thời gian sắp đến. Với kinh phí đầu tư tổng kinh phí đầu tư gần 3.756 tỷ đồng, ngoài nhiệm vụ phát điện, công trình thủy điện An Khê- Ka Nát còn có nhiệm vụ cung cấp nước phục vụ phát triển hơn 4.700ha đất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản trên địa bàn 2 tỉnh Gia Lai và Bình Định. Chính vì vậy, các kỹ sư của BQL thủy điện 7 đã phải tính toán rất kỹ việc ngăn dòng, tích nước phải được thực hiện vào đầu mùa mưa nhằm đảm bảo lượng nước để chủ động điều tiết vừa chạy các tổ máy thuỷ điện vừa cung cấp cho hạ lưu sản xuất nông nghiệp.