Ở cấp độ 1, thị trường phát điện cạnh tranh thí điểm- thực hiện từ năm 2005 đến năm 2008. Trong giai đoạn này sẽ thực hiện thị trường phát điện cạnh tranh giữa các nhà máy điện thuộc Tcty Điện lực Việt Nam (EVN). Các Cty phát điện độc lập (IPP) không thuộc sở hữu của EVN tiếp tục bán điện cho EVN theo các hợp đồng mua bán điện dài hạn (PPA) đã được ký kết.
Cấp độ 2, thị trường phát điện cạnh tranh hoàn chỉnh- thực hiện từ năm 2009 đến năm 2010. Trong giai đoạn này sẽ cho phép tất cả các công ty phát điện bao gồm các công ty phát điện thành viên của Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các nhà máy điện độc lập (IPP) không thuộc sở hữu của EVN tham gia thị trường phát điện cạnh tranh hoàn chỉnh theo mô hình một người mua duy nhất; các đơn vị phát điện sẽ bán điện lên thị trường thông qua các hợp đồng PPA và chào giá giá cạnh tranh trên thị trường giao ngay. Tỷ lệ điện năng mua bán theo hai hình thức của từng đơn vị do Cục Điều tiết điện lực quy định.
Việc mua bán điện trên thị trường điện lực được thựchiện theo hai phương thức: Mua bán thông qua hợp đồng có thời hạn gữa bên bán điện và bên mua điện và mua bán giao ngay giữa bên bán điện và bên mua điện thông qua đơn vị điều hành giao dịch trên thị trường điện lực.
Lượng điện năng được thực hiện theo phương thức mua bán điện thông qua hợp đồng có thời hạn sẽ chiếm một tỷ lệ khoảng 80-85% tổng sản lượng điện năng sản xuất của đơn vị điện lực còn lượng điện năng được thực hiện theo phương thức mua bán điện giao ngay sẽ chiếm khoảng 15-20% tổng sản lượng điện năng. Tỷ lệ điện năng mua bán theo hai hình thức của từng đơn vị do Cục Điều tiết điện lực quy định thay đổi phụ thuộc vào sự phát triển của thị trường điện lực
Theo Dự thảo tổ chức và cơ chế hoạt động của Cty mua bán điện, đơn vị bán buôn điện có các quyền sau: hoạt động bán buôn điện và các hoạt động khác theo giấy phép hoạt động điện lực; mua điện trực tiếp của các đơn vị phát điện theo hợp đồng có thời hạn hạơc mua điện giao ngay trên thị trường điện lực. Giá mua điện năm trong khung giá phát điện do Cục Điều tiết qui định; bán điện theo giá bán buôn điện cho các Cty điện lực. Giá bán buôn nằm trong khung giá bán buôn do Cục Điều tiết điện lực qui định; Trình Tcty thông qua để trình Cục Điều tiết phê duyệt khung giá phát điện và khung giá bán buôn điện; sử dụng dịch vụ truyền tải, phân phối điện phù hợp với từng cấp độ của thị trường điện lực; được vào khu vực quản lý của bên mua điện để kiểm tra, ghi chỉ số công tơ và liên hệ với khách hàng; được cung cấp các thông tin cần thiết liên quan đến hoạt động bán buôn điện; các quyền khác theo qui định của pháp luật.
Đơn vị bán điện có nghĩa vụ, bán điện theo đúng số lượng, chất lượng và giá điện đã được thỏa thuận trong hợp đồng; tuân thủ các qui định về thị trường điện lực của Luật này; bồi thường khi gây thiệt hại cho bên mua hoặc bên bán điện theo quy định của pháp luật; cung cấp các thông tin cần thiết liên quan đến lượng điện bán buôn theo yêu cầu của đơn vị điều độ hệ thống điện Quốc gia hạơc cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Cty mua bán điện được tổ chức theo hình thức công ty TNHH một thành viên. Bộ máy điều hành gồm: Hội đồng thành viên, kiểm soát, Giám đốc, Phó Giám đốc, Kế toán trưởng và các phòng chuyên môn, nghiệp vụ./
Thanh Mai - CTV