- Tiếng Việt
- English

Sự kiện

Hối hả chuẩn bị cho thị trường phát điện cạnh tranh hoàn chỉnh

Thứ sáu, 29/7/2011 | 15:58 GMT+7

Sau 1 tháng vận hành, thị trường phát điện cạnh tranh (VCGM) thí điểm đã bộc lộ những thuận lợi và khó khăn. Giai đoạn tiếp theo, các đơn vị đang tích cực chuẩn bị cho ngày vận hành thị trường VCGM hoàn chỉnh vào ngày 1/1/2012.

Thị trường VCGM thí điểm phản ánh đúng nhu cầu tiêu thụ điện Ông Đinh Thế Phúc, Phó Cục trưởng ERAV cho biết, trong số 55 nhà máy đủ điều kiện trực tiếp tham gia thị trường phát điện cạnh tranh thí điểm, chỉ có 49 nhà máy trực tiếp chào giá, còn 6 nhà máy thủy điện có hồ điều tiết nhỏ nên chỉ công bố biểu đồ từng giờ phát và được thanh toán theo giá thị trường. Hiện các nhà máy tham gia thị trường đều đã hoàn chỉnh cài đặt các phần mềm chào giá. Công tác nâng cấp và xây dựng trang thông tin điện tử nội bộ và công cộng để công bố thông tin và điều hành tác nghiệp đã hoàn thành. Hệ thống đo đếm điện năng đã được triển khai tại 35 nhà máy. 25/83 nhà máy đã được kết nối mạng WAN, 44/83 nhà máy đã có đường truyền cáp quang nhưng chưa kết nối; 8/83 nhà máy không có đường truyền cáp quang và chưa đủ điều kiện hạ tầng để kết nối WAN; 6/83 nhà máy chưa đi vào vận hành. Theo ông Phúc, sau 1 tháng vận hành thử, thị trường VCGM ngày càng trở nên sôi động. Công tác tính toán và công bố kế hoạch vận hành VCGM thí điểm đã được thực hiện theo đúng quy định hiện hành. Tất cả các đơn vị đều nộp bản chào về A0 đúng lịch. Trên cơ sở các bản chào, A0 đã lập lịch huy động các tổ máy phát điện theo mức giá chào tương ứng. Tuy nhiên, do đang trong thời gian thí điểm nên việc lập lịch chỉ để tham khảo, còn việc huy động các tổ máy vận hành thực tế vẫn thực hiện theo hợp đồng như trước đây. Việc tính toán giá thị trường được công bố công khai theo quy định. Theo đánh giá ban đầu, giá điện năng thị trường phản ánh đúng nhu cầu tiêu thụ điện và có sự khác biệt giữa giờ cao điểm và thấp điểm. Tuy nhiên, hiện vẫn có 1 số nhà máy còn lúng túng trong việc tuân thủ quy định về chào giá, cụ thể là chưa cập nhật trạng thái vận hành thực tế và công suất khả dụng thực tế vào bản chào. Một số nhà máy bị sự cố đường truyền không gửi được bản chào qua VPN mà phải gửi qua email hoặc qua FAX. Những vấn đề này đang được khắc phục dần. Khẩn trương chuẩn bị vận hành thị trường VCGM hoàn chỉnh. Theo kế hoạch, từ 1/1/2012 sẽ chính thức vận hành thị trường VCGM hoàn chỉnh. Hiện nay, tất cả các đơn vị liên quan đang hết sức khẩn trương chuẩn bị cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ thị trường điện. EVN đang đẩy mạnh việc huy động các thiết bị, nguồn lực đẩy nhanh tiến độ nâng cấp hệ thống kết nối WAN cho tất cả các đơn vị tham gia thị trường. Những nhà máy chưa đủ điều kiện kết nối phải tìm phương án thuê dịch vụ viễn thông khác để tìm giải pháp kết nối thông tin tới hệ thống WAN của EVN. Khẩn trường nâng cấp hệ thống điều độ (DIM) đảm bảo nguyên tắc bảo mật. Tiếp tục hoàn thiện các hệ thống phần mềm phục vụ tính toán thanh toán của A0 và hỗ trợ thanh toán trên thị trường điện của công ty mua bán điện; hoàn thiện hệ thống lập kế hoạch vận hành thị trường điện. Chủ động chuyển đổi hợp đồng mua bán điện cho các nhà máy theo Thông tư số 41/2010/TT-BCT, xây dựng khung giá phát điện chuẩn áp dụng cho năm 2011. Rà soát hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý phục vụ thị trường VCGM hoàn chỉnh, đẩy mạnh công tác đào tạo, tập huấn về thị trường VCGM cho các đơn vị. Xây dựng kế hoạch vận hành thị trường điện năm 2012. Tất cả các hạng mục đều phải hoàn thành trước 30/11/2011. Riêng một số hạng mục như chuyển đổi hợp đồng mua bán điện, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý, xây dựng kế hoạch vận hành thị trường năm 2012 phải hoàn thành trong tháng 9 và tháng 10/2011. Còn nhiều khó khăn Ông Phúc cho biết, khó khăn nhất trong quá trình thực hiện VCGM thí điểm là sự trục trặc trong việc cấp nhiên liệu cho các nhà máy tuabin khí. Đây cũng là những vấn đề đã được dư luận quan tâm từ lâu. Cụ thể, từ 1/7 đến nay, lượng khí cấp cho cụm các nhà máy điện Phú Mỹ- Nhơn Trạch và Bà Rịa thấp hơn nhiều so với trước và không ổn định nên không đủ cho nhu cầu chạy tối đa các tổ máy. Hậu quả là việc chào giá, xếp lịch huy động của các nhà máy này gặp khó khăn. Với các nhà máy nhiệt điện, nếu đảm bảo huy động theo đúng nguyên tắc nhà máy chào giá thấp được huy động trước thì vào giờ thấp điểm các nhà máy nhiệt điện sẽ rất khó được huy động. Lý do là giá thành sản xuất của các nhà máy nhiệt điện bao giờ cũng cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất thủy điện. Riêng các nhà máy thủy điện nhỏ, hiện nay đang là mùa lũ, một số hồ thủy điện có lưu lượng nước về lớn nhưng hồ chứa nhỏ, nếu tính toán giá chào không phù hợp sẽ không được xếp lịch huy động, khi đó các nhà máy sẽ phải xả nước rất lãng phí. Mặt khác, để thực hiện mục tiêu xây dựng giá điện đảm bảo thu hút đầu tư nhưng cũng phải có tín hiệu hợp lý cho các nhà máy điện hiện hữu, việc chuyển đổi hợp đồng mua bán điện theo Thông tư 41/2010/TT-BCT cũng đang gặp nhiều khó khăn. Vướng mắc lớn nhất là vấn đề chuyển đổi tỷ giá ngoại tệ và chuyển đổi giá điện hàng năm. Dự báo đây là 2 lĩnh vực sẽ tạo áp lực rất lớn cho EVN, nhất là trong điều kiện EVN đang vô cùng khó khăn về tài chính. Theo ông Dương Quang Thành, Phó TGĐ EVN, đây là công việc phức tạp và có nhiều phát sinh trong khi thực hiện, nếu chỉ riêng EVN nỗ lực sẽ không giải quyết được vấn đề mà đòi hỏi phải có sự hợp tác tích cực của các nhà máy điện. Về vấn đề xây dựng khung giá phát điện cho năm 2011, EVN cũng đang lúng túng trong việc lựa chọn nhà máy chuẩn để tính toán khung giá phát điện vì chưa có hướng dẫn nào về tiêu chí lựa chọn nhà máy chuẩn. Hiện EVN đang đề nghị Bộ Công Thương cho thuê tư vấn để xây dựng phương pháp luận lựa chọn nhà máy chuẩn, trên cơ sở đó tính toán khung giá 2011 và 2012 cho nhà máy nhiệt điện than. Mặt khác, tình hình tài chính của EVN đang rất khó khăn, vì vậy, EVN đề nghị Bộ Công Thương bảo lãnh với WB để vay nguồn vốn cho EVN trả các khoản nợ đến hạn cho các nhà sản xuất điện khi tham gia thị trường VCGM. Để đảm bảo tiến độ vận hành thị trường VCGM hoàn chỉnh vào tháng 1/2012, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng yêu cầu ERAV rà soát lại toàn bộ hệ thống văn bản pháp lý liên quan đến vận hành thị trường VCGM để điều chỉnh (nếu cần thiết). ERAV phối hợp với Vụ Năng lượng đề xuất cơ chế điều tiết hệ thống cung ứng khí để các nhà máy tua bin khí vận hành ổn định. Các đơn vị liên quan khẩn trương hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng kỹ thuật trên cơ sở cho phép EVN chỉ định thầu các công việc tối thiểu theo phạm vi công việc. Thứ trưởng khẳng định: thời điểm hiện nay nền kinh tế đất nước đang khó khăn là thách thức không nhỏ cho việc vận hành thị trường VCGM. Nhất là trong điều kiện giá đầu ra do nhà nước quyết định nên giá đầu vào cũng bị kiềm chế theo. Vì vậy, giá điện chưa thể ngay lập tức thực hiện theo quy luật cung cầu. Mặt khác, do giá điện hiện nay chưa phù hợp, chưa đảm bảo tích lũy và tái sản xuất cho doanh nghiệp cho nên chắc chắn thời gian tới giá điện sẽ không có tín hiệu giảm. Nhất là trong khi công suất nguồn chưa đủ nên EVN phải tận mua tất cả các nguồn dù giá thấp hay cao. Tuy nhiên, dù giá điện giao dịch giữa các cơ sở phát điện với Công ty Mua bán điện như thế nào thì người tiêu dùng vẫn chỉ phải trả tiền điện theo biểu giá Nhà nước quy định. Về lâu dài, khi thị trường điện được phát triển lên các cấp độ cao hơn, khách hàng tiêu thụ điện sẽ có cơ hội được lựa chọn nhà cung cấp điện, cũng như được hưởng các lợi ích khác từ thị trường điện cạnh tranh, trong đó ưu tiên hàng đầu là phải đảm bảo cung cấp điện liên tục, chất lượng với mức giá hợp lý cho khách hàng sử dụng điện. Ngọc Loan