Giá mua điện mặt trời đang cao hơn giá bán điện của EVN.
Song, các DN đang lo ngại một khung giá điện thiếu tính ổn định.
Làn sóng đầu tư mạnh mẽ
Làn sóng đầu tư điện mặt trời vào Việt Nam được hình thành ngay khi Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định 11/2017 quy định về giá điện mặt trời. Theo đó, điện mặt trời được mua với giá 9,35 UScent/kWh (tương đương 2.086 đồng/kWh), cao hơn giá bán lẻ điện bình quân của EVN là 7,3 UScent/kWh. DN sản xuất điện mặt trời cũng được nhiều ưu đãi về thuế nhập khẩu thiết bị và thuế thu nhập DN.
Ông Jonathan Moreno - Chủ tịch Hiệp hội DN Hoa Kỳ (AmCham) tại Việt Nam đánh giá, mức giá 9,35 UScent/kWh khá hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài do giá điện gió và điện mặt trời đã giảm xuống cùng sự phát triển của công nghệ.
Đây là cú hích lớn để các nhà đầu tư nước ngoài như Solar – một tập đoàn hàng đầu thế giới về sản xuất pin mặt trời theo công nghệ màng mỏng đầu tư vào Việt Nam. Tổng mức đầu tư của First Solar ở khu công nghiệp Đông Nam, huyện Củ Chi, TP HCM là 1,2 tỷ USD.
Bên cạnh đó Tcty Phát điện 3 (Genco 3) thuộc Tập đoàn EVN cũng đề xuất với UBND tỉnh Ninh Thuận đầu tư 2 dự án điện năng lượng mặt trời với công suất phát điện dự kiến 350 MW, tổng mức đầu tư khoảng 9.576 tỷ đồng.
Những tín hiệu đáng mừng trên chứng tỏ, các dự án điện mặt trời không chỉ còn nằm trên giấy, mà đang dần đi vào thực tiễn nhờ những chính sách khuyến khích phù hợp.
Cần ổn định giá điện
Song, vẫn có một thực tế, được coi là mấu chốt của việc phát triển điện mặt trời bền vững đó là khung giá điện chưa ổn định. Theo ông Đỗ Đức Tưởng, Cố vấn Năng lượng sạch Chương trình Năng lượng của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ tại Việt Nam, Quyết định 11 mới chỉ áp dụng giá điện mặt trời 9,35 Uscent/kwh trong thời hạn 3 năm. Và giá này sẽ biến động theo tỷ giá của đồng USD. Câu hỏi đặt ra là, vậy sau 3 năm, giá điện mặt trời sẽ như thế nào? Nhà đầu tư mong muốn có một chính sách giá điện mặt trời dài hơi và ổn định hơn.
Đại diện AmCham cũng cho rằng, điều mà khiến nhiều nhà đầu tư Mỹ e dè đó là từ khuôn khổ pháp lý đến việc thực thi vẫn là một khoảng cách đáng kể. Cụ thể quy định hướng dẫn về hợp đồng mua bán điện mặt trời mẫu đến nay vẫn chưa có.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng cần ban hành bộ tiêu chuẩn cho các thiết bị liên quan đến điện mặt trời đầy đủ hơn, như tiêu chuẩn tấm pin, invester chuyển điện, giàn khung đỡ…, điều này sẽ hạn chế được sự lưu thông của các sản phẩm kém chất lượng.