Công viên điện gió Guajira 1 lớn nhất Colombia vừa đi vào hoạt động.
Có sẵn tài nguyên
Khu vực Mỹ Latinh đang được đánh giá có nhiều tiềm năng thu hút đầu tư vào các dự án năng lượng sạch, trong đó có năng lượng Mặt trời, gió, hydrogen, khí sinh học và amoniac xanh.
Khu vực rộng lớn này rất giàu tài nguyên năng lượng xanh và hiện tại 61% công suất phát điện là từ năng lượng tái tạo. Gần đây, trên thị trường điện nhà nước Ecuador, các công ty tư nhân trong nước cũng như của Mexico, Honduras, Panama, Colombia, Tây Ban Nha và Pháp đang cạnh tranh giành gói thầu trị giá 875 triệu USD cho dự án sản xuất điện từ năng lượng tái tạo. Ngày 4-2 vừa qua, công viên điện gió Guajira 1 lớn nhất Colombia với công suất 20MW đã đi vào hoạt động tại bang La Guajira thuộc miền Tây Bắc nước này, cung cấp năng lượng sạch cho hơn 33.000 hộ và cắt giảm tới 136 tấn khí thải CO2 mỗi năm. Đây chỉ là 2 trong số nhiều ví dụ về các sáng kiến công tư tại Mỹ Latinh và Caribe nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng biến đổi khí hậu và tận dụng các nguồn năng lượng sạch vô tận mà thiên nhiên mang lại.
Ngân hàng Phát triển liên Mỹ (IDB) ước tính với sản lượng đạt 1,3PWh năm 2010 và nhu cầu ước đạt 3,5PWh vào năm 2050, Mỹ Latinh và Caribe có tiềm năng điện tái tạo lớn gấp 22 lần so với nhu cầu đến giữa thế kỷ XXI, lên tới 80PWh, trong đó quang điện chiếm 41%, năng lượng Mặt trời chiếm 21%, năng lượng gió biển 14%, năng lượng biển 11%, địa nhiệt 4%, gió mặt đất 2% và sinh khối 2%.
Số liệu của IDB cũng cho thấy, với chi phí thấp và công nghệ hiện đại, năng lượng Mặt trời và năng lượng gió hoàn toàn có thể cạnh tranh với năng lượng hóa thạch. Trong khi đó, giáo sư ngành sinh thái chính trị Cecilia Requena thuộc Đại học San Andres của Bolivia nhận định, việc phi tập trung lưới điện tạo ra cơ hội lớn cho các vùng sâu vùng xa, những nơi thiếu điện do chi phí lắp đặt quá cao so với lợi nhuận, khiến nhà nước khó đầu tư lớn vào xây dựng lưới điện. Ở những nơi này, nếu khai thác hiệu quả nguồn năng lượng tái tạo, chất lượng cuộc sống của người dân sẽ được cải thiện đáng kể, đồng thời tạo ra những thay đổi hướng tới một mạng lưới năng lượng ít khí thải và thân thiện hơn với môi trường.
Điều chỉnh khung pháp lý
Tác động của đại dịch Covid-19 đối với châu Mỹ Latinh là không tương xứng trong một khu vực chỉ chiếm 9% dân số toàn cầu. Sự phục hồi của Mỹ Latinh sau đại dịch đã bị chậm lại và khoảng 50% hộ gia đình trong khu vực vẫn chưa trở lại mức thu nhập trước đại dịch. William F.Maloney, nhà kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới (WB) về Mỹ Latinh và Caribe, khuyến cáo, chính phủ các quốc gia trong khu vực cần tăng cường đầu tư vào giáo dục và cơ sở hạ tầng, cũng như đổi mới hệ thống năng lượng của các quốc gia dựa trên năng lượng tái tạo, nhằm đảm bảo tăng trưởng bền vững.
Ông Rene Castro, cựu Ngoại trưởng và Bộ trưởng Năng lượng - Môi trường Costa Rica, khẳng định, Mỹ Latinh và Caribe có tiềm năng khổng lồ trong phát triển điện gió và Mặt trời, cũng như các nguồn năng lượng của tương lai như hydrogen, khí sinh học và amoniac xanh trong giao thông. Theo ông Castro, tài nguyên để đầu tư đã có sẵn, các quốc gia chỉ cần điều chỉnh khung pháp lý và lựa chọn loại năng lượng thu hút đầu tư chủ đạo, chẳng hạn Chile và Costa Rica có thể phát triển năng lượng hydrogen xanh nhanh chóng. Chuyên gia này khẳng định: “Đối với 18 triệu người Mỹ Latinh không được tiếp cận với nguồn điện, nay đã có cơ hội cho các hệ thống phi tập trung sử dụng năng lượng Mặt trời kết hợp với khí sinh học hoặc các nhà máy thủy điện nhỏ dựa vào cộng đồng”.