Nhưng để lưới điện đạt đến mức "siêu dẫn" chỉ có thể thực hiện trong phòng thí nghiệm. Còn trên thực tế, lượng điện thất thoát trong kinh doanh không chỉ là vấn đề dây dẫn, lưới điện, phương thức vận hành: đó là thất thoát kỹ thuật - mà còn là gian lận trong sử dụng điện; trong Luật Hình sự đã chỉ rõ tội danh: "ăn cắp điện" - lượng điện thất thoát này không nhỏ và có cái tên "dịu dàng" hơn: tổn thất thương mại.
Công tác chống tổn thất điện năng trong ngành điện được coi là một "mặt trận". Bởi ở đây luôn có sự giằng co quyết liệt, có thắng, thua rõ ràng trong kinh doanh điện năng và không kém phần gay go phức tạp, thường xuyên phải kiểm tra cảnh giác, chưa kể việc đầu tư, tác nghiệp hao tài tốn sức chỉ với mục tiêu: giảm tổn thất điện năng.
Từ công tác giảm tổn thất điện năng ở một đơn vị thuộc Công ty Ðiện lực 3: Ðiện lực Bình Ðịnh, có thể có cái nhìn khái quát tổng thể trong toàn ngành điện và cảm nhận hết những nỗi gian truân, nhọc nhằn của những người làm điện đang vào cuộc "trường chinh" trên mặt trận này.
Sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng Dự án cải tạo lưới điện TP Quy Nhơn (SIDA1-2), huyện An Nhơn (SIDA3), do Tổ chức phát triển Quốc tế Thụy Ðiển (SIDA) tài trợ vào những năm 1993-2000, chỉ tiêu tổn thất điện năng của Ðiện lực Bình Ðịnh đã giảm đáng kể: hơn 30% (năm 1992) xuống 27% rồi 12% (1998), xuống 9,5% đến 7,2% (2000) và đến 2007 xuống dưới 6%.
Năm 2007, Ðiện lực Bình Ðịnh được Công ty Ðiện lực 3 giao chỉ tiêu điện thương phẩm 712 triệu kW giờ, tăng gần 15% so với năm 2006. Ðiều đó cũng dễ hiểu bởi mức phát triển phụ tải ở Bình Ðịnh sau khi khu kinh tế Nhơn Hội, khu công nghiệp Phú Tài, Long Mỹ và hàng loạt cụm công nghiệp- TTCN ở 11 huyện, thành phố đồng loạt đi vào hoạt động. Nhưng "lo nhất" vẫn là chỉ tiêu giảm tổn thất điện năng được giao 5,6%. Ðây thật sự là một bài toán khó ở thời điểm con số tổn thất điện năng ở Bình Ðịnh gần tiệm cận tới mức không thể nhích xuống được nữa.
Cái khó ở đây không chỉ là quy mô lưới điện trải dài qua nhiều địa hình, vùng khí hậu phức tạp: đồi núi, ven biển, đồng bằng với hơn 1.686 km đường dây trung áp và hơn 570 km đường dây hạ thế, mà trong năm 2007 trước nhu cầu sử dụng điện tăng, hợp đồng sử dụng điện gần 90 nghìn hộ, tình hình thiếu nguồn buộc phải sa thải, tiết giảm công suất xảy ra tại nhiều địa phương cũng là một trong những nguyên nhân gia tăng tổn thất.
Chỉ tiêu 5,6% giảm tổn thất điện năng năm 2007, được đánh giá là khả thi và đồng bộ nhất; bởi nó tổng hợp được khối lượng công việc và chi tiết ra ba nhóm giải pháp: Giải pháp kinh doanh, giải pháp kỹ thuật và giải pháp vận hành. Các đơn vị phối hợp với công đoàn cùng cấp đã hưởng ứng đăng ký chỉ tiêu thi đua triển khai thực hiện ba giải pháp đó.
Thế là, công tác giảm tổn thất điện năng ở Ðiện lực Bình Ðịnh đã diễn ra sôi động, đầy kịch tính, con số chỉ tiêu tổn thất điện năng được bám đuổi ráo riết lên, xuống từng tháng, từng quý. Ba giải pháp chống tổn thất điện năng được bảy chi nhánh điện và các phòng chức năng triển khai đồng bộ, bổ sung cho nhau tạo nên ba mũi giáp công ngoạn mục.
Ở nhóm biện pháp kinh doanh: thắng lợi đầu tiên là công tác quản lý khách hàng và kiểm tra sử dụng điện; Tổ kiểm tra sử dụng điện của Ðiện lực phối hợp với bảy chi nhánh điện tăng cường "chăm sóc" khách hàng, thực hiện kiểm tra kỹ hệ thống đo đếm, sơ đồ đấu dây, thông số cài đặt...", ưu tiên cho những khách hàng có sản lượng tiêu thụ điện lớn và có khả năng gian lận trong sử dụng điện. Ðồng thời, tăng cường phúc tra chỉ số công-tơ, triển khai lắp đặt công-tơ 3 giá, kiểm tra định kỳ 9.216 công-tơ 1 pha, 1.092 công-tơ 3 pha. Bảo đảm không còn công-tơ "quá đát" trên lưới điện trong phạm vi quản lý của chi nhanh. Trong năm đã thực hiện được 3.410 lượt kiểm tra, phát hiện sáu vụ vi phạm quả tang, truy thu 57.189 kW giờ điện tương đương 42.884.809 đồng. Có thể nói, ở "mũi chiến đấu" này, thắng lợi không dễ dàng, nhưng hiệu quả giảm tổn thất điện năng có thể thấy ngay.
"Mũi giáp công" thứ 2 được xác định là nhóm giải pháp kỹ thuật: Bao công sức, mồ hôi đã đổ ra để phát quang hành lang tuyến, giải quyết tình trạng va quệt vào đường dây, hiện tượng phóng điện bề mặt sứ, mối nối quá nhiệt gây sự cố đứt dây. Từng đơn vị đã kết hợp với chương trình giảm suất sự cố, tập trung vào công tác xử lý tiếp địa cột. Ðiều đáng ghi nhận ở mỗi đơn vị đăng ký thi đua là nội dung khối lượng công việc liên quan đến các biện pháp kỹ thuật và sửa chữa lớn - xây dựng cơ bản lưới điện để chống tổn thất điện năng đã được trình lãnh đạo phê duyệt từ đầu quý. Cứ như thế, đơn vị chủ động tiến hành sửa chữa lưới điện thường xuyên, kịp thời khắc phục các điểm quá tải, move... không phải đợi đến đợt sửa chữa lớn lưới điện hằng năm mới kết hợp triển khai. Phòng kỹ thuật Ðiện lực Bình Ðịnh là đơn vị chủ công trong việc kiểm tra công tác quản lý kỹ thuật đã thường xuyên tác nghiệp với các đơn vị góp phần nâng cao chất lượng công tác kiểm tra định kỳ, thí nghiệm định kỳ và xử lý dứt điểm sau thí nghiệm định kỳ; đồng thời phối hợp các chi nhánh điện làm tốt công tác quy hoạch lưới điện tỉnh Bình Ðịnh, bảo đảm cấu trúc lưới hợp lý để giảm tổn thất trong quá trình truyền tải và phân phối điện.
"Mũi giáp công" thứ 3, đó là nhóm giải pháp trong vận hành lưới điện. Công tác vận hành của Ðiện lực Bình Ðịnh được cân nhắc lựa chọn phương thức hợp lý vừa bảo đảm yêu cầu cung cấp điện vừa giảm được tổn thất điện năng. Việc thực hiện kiểm tra đồng vị pha và đóng vòng cho hai khu vực TP Quy Nhơn và huyện An Nhơn đã đem lại hiệu quả đáng kể. Chi nhánh điện Phú Phong đi đầu trong công tác hoán chuyển các máy biến áp không phù hợp với phụ tải thực tế. Toàn điện lực đã hoán chuyển được chín máy biến áp, sắp xếp lại hợp lý các trạm trung gian và cân pha cho các trạm biến áp phát hiện có tình trạng lệch pha.
Ðối với các cụm tụ bù hạ áp của khách hàng sử dụng điện lớn, cán bộ kỹ thuật của điện lực tiến hành kiểm tra tình trạng hoạt động của các bộ phận điều khiển tự động để bảo đảm không phát thừa công suất phản kháng vào lưới điện trong giờ thấp điểm. Ngoài ra, để bảo đảm chất lượng điện áp trên lưới, các TBA phân phối cũng được đặt nấc phân áp phù hợp với từng khu vực, từng địa phương trong toàn tỉnh.
Kết quả là chỉ tiêu tổn thất điện năng còn 5,24%, giảm 0,36% chỉ tiêu được giao; tương ứng với làm lợi 256.397 kWh điện thương phẩm có trị giá gần 2 tỷ đồng.