Công nhân Công ty LILAMA 45-4 tiến hành hiệu chỉnh rô-to tổ máy số 1.
Ðầu tháng 1 vừa qua, trên công trình thủy điện Sông Ba Hạ lại đánh dấu một sự kiện mới, lắp đặt thành công rô-to của máy số 1. Thiết bị này nặng 415 tấn được Công ty cổ phần lắp máy LILAMA 45-4 lắp ráp, đã được hai cần cẩu tự hành có sức nâng 500 tấn đưa vào vị trí hố móng tổ máy số 1 an toàn. Tổng Giám đốc Công ty CP thủy điện Sông Ba Hạ Võ Văn Tri phấn khởi cho biết, việc lắp đặt thành công rô-to là công đoạn cuối cùng để tiến tới hoàn chỉnh toàn bộ tổ máy số 1. Trước mắt, đơn vị lắp máy sẽ tiến hành hiệu chỉnh toàn bộ hệ thống của tổ hợp tổ máy số 1 để chuẩn bị việc chạy không tải vào ngày 20-1 và phát điện vào cuối tháng 2-2009.
Theo cán bộ kỹ thuật Ban quản lý dự án thủy điện Sông Ba Hạ, chúng tôi bước từng bậc thang dẫn vào lòng đất, đến nơi đặt "trái tim" của nhà máy. Ở độ sâu âm 25 m hiện ra tuốc-bin nguyên khối, nặng 60 tấn, nằm giữa gian phòng đáy nhà máy. Dưới tác động của dòng nước có độ cao hơn 60 m với lưu lượng 150 m3/giờ sẽ làm quay tuốc-bin tạo lực truyền dẫn theo trục bin thẳng đứng sẽ chuyển động rô-to, từ đó phát ra dòng điện với công suất 110 MW. Lúc này, toàn bộ tổ hợp thiết bị của tổ máy số 1 đã được những công nhân của Công ty cổ phần lắp máy LILAMA 45-4 lắp ráp và đưa vào vị trí hố móng nhà máy. Toàn bộ thiết bị của Nhà máy thủy điện lớn này do Tập đoàn Dongfang Electric Coporation (DEC) - Trung Quốc cung cấp và hướng dẫn lắp đặt, thí nghiệm, vận hành.
Trong tiếng máy rộn rã, khí thế lao động khẩn trương của hơn 300 con người, chúng tôi có dịp làm quen những người đang làm chủ hệ thống thiết bị phức tạp đó. Kỹ sư Phan Doãn Trần, cán bộ kỹ thuật giàu kinh nghiệm của LILAMA 45-4, đã từng lăn lộn với nhiều công trình thủy điện lớn của đất nước, từ Thác Bà, công trình thủy điện đầu tiên của miền bắc đến Trị An, Thác Mơ... Anh thẳng thắn giãi bày: Việc lắp đặt thiết bị ở các nhà máy thủy điện đòi hỏi có sự chính xác rất cao, nhưng thiết bị, tài liệu kỹ thuật do nhà thầu DEC cung cấp thiếu đồng bộ, nên quá trình lắp đặt mất nhiều công sức gia công, căn chỉnh làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Từ nửa năm qua, chúng tôi chia nhau làm việc liên tục 3 ca/ngày kể cả ngày nghỉ, ngày lễ để bảo đảm mục tiêu phát điện vào đầu xuân mới. Do vậy, dịp Tết Nguyên đán, có nhiều công nhân tiếp tục xa gia đình, người thân, cùng vui đón Tết cổ truyền dân tộc tại công trường. Trong số gần 20 chuyên gia Trung Quốc có mặt tại công trường trong những ngày mừng xuân mới, ông Zhang Lei, Phó Giám đốc chỉ huy hiện trường, nhận xét: Cán bộ của Ban quản lý dự án và các nhà thầu đều có trình độ, giàu kinh nghiệm; còn lực lượng công nhân đều trẻ trung, làm việc năng nổ, nên không vì trở ngại do ngôn ngữ giao tiếp mà ảnh hưởng đến hợp đồng công việc.
Kể từ lễ khởi công ngày 18-4-2004, công trình thủy điện Sông Ba Hạ đã ghi những dấu mốc quan trọng: Ngăn sông ngày 16-1-2006, tích nước hồ chứa giai đoạn 1 ngày 15-3-2008, tích nước giai đoạn 2 ngày 22-12-2008 phục vụ việc vận hành không tải tổ máy số 1 và đang hướng tới mục tiêu chính thức phát điện hòa vào lưới điện quốc gia vào cuối tháng 2-2009. Những ngày đầu đến đây, mấy ai có thể hình dung vóc dáng của công trình thủy điện có công suất thiết kế 220 MW này, nhưng qua những mốc thời gian đó, tầm vóc của một công trình bề thế dần hiện ra giữa mầu xanh ngút ngàn của núi rừng. Nào đập dâng dài 808 m vắt qua sông Ba, cao 110 m so mặt nước biển; nào hệ thống tràn xả lũ 12 khoang, điều khiển đóng mở cửa van bằng xi-lanh thủy lực; nào kênh dẫn dòng lượn theo sườn núi dài hơn 3.900 m; nào cửa nhận nước bằng bê-tông cốt thép với hai cửa van có kích thước 7,5 x 7,5 m; nào đường hầm áp lực đôi xuyên qua núi đá dài hơn 990 m, có đường kính trong 7,5 m; nào nhà máy thủy điện bằng bê-tông cốt thép như được chui lên từ lòng đất, cao 47m; nào trạm phân phối điện ngoài trời nối với đường dây 220 kV Tuy Hòa - Quy Nhơn - Nha Trang...
Ðể có những hạng mục làm nên diện mạo công trình thủy điện này, trong hơn 20 nghìn ngày "bạt núi, ngăn sông" của cả chục nghìn lao động, đã đào đắp 14,8 triệu m3 đất đá, xây lát gần 37,8 nghìn m3 đá, đổ hơn 500 nghìn m3 bê-tông, bê-tông cốt thép và lắp đặt hơn 5.800 tấn thiết bị. Cũng chừng ấy thời gian, bao lớp cán bộ, công nhân đến công trường không ngại đối mặt với thời tiết, khí hậu khắc nghiệt của núi rừng như cái nắng mùa hè đổ lửa, cái gió Tây Nam hừng hực hun người, cái mưa dai dẳng và cả những trận chạy lũ bất ngờ ập đến, gây tổn thất không ít cho nhà thầu, làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công.
Trưởng ban chỉ huy công trường của tổng thầu, kỹ sư Ðào Ðức Hoàn thuộc lớp người đầu tiên có mặt tại công trường. Ðơn vị của anh là Tổng công ty Cơ điện - Xây dựng nông nghiệp và thủy lợi, nhà thầu chính cung cấp thiết bị thủy công và đảm nhận thi công đập chính, hệ thống tràn xả lũ. Ðứng trên đỉnh đập dâng cao 47,9 m so mặt đất, giữa trời nước mênh mông, nhìn dòng sông Ba hung hãn bị chế ngự bởi những người công nhân của đơn vị mình, anh Hoàn phấn chấn nói: "Chúng tôi từng tham gia xây dựng nhiều công trình, nhưng chưa thấy ở đâu có sự quan tâm của cán bộ và nhân dân ở đây. Chính quyền các cấp từ xã Suối Trai, đến huyện Sơn Hòa, Sông Hinh đến Tỉnh ủy, UBND tỉnh Phú Yên đều luôn nhiệt tình, giúp đỡ, động viên thăm hỏi chúng tôi. Ấn tượng nhất là công tác giải phóng mặt bằng nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà thầu có mặt bằng thi công lý tưởng".
Kỹ sư Võ Văn Tri, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần thủy điện Sông Ba Hạ cởi mở: "Cái đích đang ở rất gần, khối lượng công việc còn lại chưa đến 2% nhưng công việc còn bộn bề lắm. Mặc dù, trọng tâm chính là công tác lắp máy, nhưng để phát điện được tổ máy số 1, yêu cầu các công việc khác từ đập đầu mối, kênh dẫn, cửa lấy nước, đường hầm áp lực đến trạm phân phối điện ngoài trời đều phải hoàn thành đồng bộ. Từ đợt thi đua nước rút phát động vào đầu tháng 7 vừa qua, chúng tôi đã lập kế hoạch chi tiết cho từng công việc, giao ban ngay tại công trường, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc phát sinh để đẩy nhanh tiến độ thi công. Ðến thời điểm này, tổ hợp thiết bị tổ máy số 1 đã lắp đặt hoàn chỉnh, đang chạy không tải ổn định là tin vui mừng xuân đối với chúng tôi. Còn đối với tổ máy số 2, việc lắp đặt sẽ nhanh hơn, rút ngắn khoảng một nửa thời gian vì có kinh nghiệm từ việc lắp tổ máy số 1. Như vậy toàn bộ công trình sẽ hoàn thành vào quý II-2009".
Mùa xuân đến với đất nước, đem bao hy vọng cho mọi người. Ðối với những cán bộ, công nhân từng đón xuân trên công trình thủy điện Sông Ba Hạ, đây là mùa xuân họ mong đợi nhất. Bởi bù lại bao vất vả, gian nan của những năm tháng qua, họ sẽ là những người vinh dự được chứng kiến dòng sáng đầu tiên. Từ mùa xuân này, dòng sáng Sông Ba Hạ sẽ chảy mãi cùng mùa xuân đất nước.