Xoay quanh nội dung này, Giáo sư Đặng Vũ Minh - nguyên Chủ tịch Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, hiện là Chủ nhiệm UBKH&CN của QH đã có buổi trao đổi thẳng thắn với phóng viên.
 |
| Giáo sư Đặng Vũ Minh. |
* Thưa Giáo sư, chủ trương xây dựng nhà máy điện hạt nhân đã có, nhưng vấn đề người dân rất quan tâm đó là sự an toàn khi vận hành nhà máy, ông có ý kiến gì về việc này?
- Việc vận hành nhà máy điện hạt nhân có an toàn hay không phụ thuộc vào 4 yếu tố: Yếu tố thứ nhất là thời gian chuẩn bị. Kinh nghiệm của một số nước cho thấy thời gian chuẩn bị ít nhất là 15 năm.
Yếu tố thứ hai là công nghệ. Đây là một yếu tố hết sức quan trọng. Đặc biệt, xung quanh lò phản ứng được bố trí thêm nhiều lớp bảo vệ bằng vật liệu kim loại và bêtông để đề phòng nếu xảy ra sự cố gây nóng chảy trung tâm lò phản ứng thì chất phóng xạ cũng không thể thoát ra ngoài được.
Yếu tố thứ ba là con người. Biên chế của một nhà máy điện hạt nhân có công suất 1.000MW tuỳ theo từng nước có thể khoảng từ vài trăm đến một nghìn người, trong số đó khoảng 10% trực tiếp có liên quan đến việc vận hành và phục vụ vận hành lò phản ứng hạt nhân.
Theo kế hoạch dự kiến năm 2015, chúng ta bắt đầu xây dựng nhà máy; năm 2020, nhà máy sẽ phát điện thì ngay bây giờ, chúng ta đã phải đưa người ra nước ngoài đào tạo để đến năm 2015 trở về, trực tiếp bắt tay vào quá trình xây dựng, lắp đặt thiết bị. Đấy là một trong số những điều kiện quan trọng để bảo đảm vận hành nhà máy an toàn.
Yếu tố thứ tư là công tác tổ chức quản lý vận hành. Việc này đòi hỏi trình độ kỷ luật lao động rất cao. Tôi tin rằng chúng ta có thể vận hành an toàn nhà máy điện hạt nhân.
* Đã có nhiều nước chào hàng công nghệ, vậy chúng ta sẽ lựa chọn công nghệ của nước nào?
- Tôi cho rằng, chúng ta sẽ lựa chọn loại công nghệ để sau hơn 10 năm nữa, đến năm 2020 - khi nhà máy bắt đầu hoạt động - thì công nghệ đó vẫn là hiện đại và tiên tiến. Còn việc lựa chọn lò phản ứng thế hệ nào, của nước nào thì các chuyên gia của nhiều ngành sẽ xem xét và quyết định theo đúng các quy định hiện hành.
* Nếu vậy thì nguyên liệu chúng ta vẫn phải nhập hoàn toàn?
- Nước ta có quặng uranium, nhưng việc sản xuất các thanh nhiên liệu cho nhà máy điện hạt nhân đòi hỏi một quá trình công nghệ phức tạp. Vì vậy, trước mắt phải nhập nhiên liệu ở các nước có công nghệ chế biến. Trong tương lai, tuỳ theo tình hình phát triển có thể sẽ phải dần dần tiến tới làm chủ công nghệ này để có thể chủ động trong việc cung cấp nhiên liệu cho nhà máy điện hạt nhân.
* Xin cảm ơn Giáo sư!