Nhằm xây dựng đồng bộ và hoàn thiện các văn bản pháp lý chuẩn bị hình thành thị trường phát điện cạnh tranh, Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương) đã phối hợp với Tư vấn quốc tế của WB thực hiện dự án Hỗ trợ kỹ thuật Xây dựng Hợp đồng mua bán điện mẫu và quy định giải quyết tranh chấp cho thị trường phát điện cạnh tranh. Dự án này sẽ giúp Cục Điều tiết Điện lực xây dựng: Quy định về mẫu hợp đồng mua bán điện; Quy định về phương pháp xây dựng, thủ tục, trình tự lập, thẩm định và phê duyệt khung giá phát điện; Quy định về phương pháp xây dựng, thủ tục, trình tự lập, thẩm định và phê duyệt phí sử dụng dịch vụ phụ; và Quy định về xử lý các vi phạm, giải quyết tranh chấp, khiếu nại trong hoạt động thị trường điện lực.
Hiện Tư vấn đã xem xét các quy định hiện hành về hoạt động điện lực và thiết kế thị trường điện đề xuất để xây dựng mẫu Hợp đồng mua bán điện phù hợp. Từ kinh nghiệm quốc tế và xem xét cơ chế hợp đồng mua bán điện ở Việt Nam, Tư vấn đã đưa ra các đề xuất về nguyên tắc xây dựng hợp đồng mua bán điện mẫu, khung giá phát điện và giá cho dịch vụ phụ. Đồng thời, Tư vấn cũng đề xuất mẫu hợp đồng theo công nghệ (thuỷ điện, nhiệt điện) và hợp đồng cho nhà máy điện mới, nhà máy điện cũ…
Về khung giá phát điện, đối với nhà máy điện mới, Tư vấn đề xuất khung giá phát điện cho từng loại công nghệ dựa trên so sánh chuẩn, giá hợp đồng được đàm phán dựa trên khung giá; đối với nhà máy điện hiện tại, khung giá phát điện được xây dựng dựa trên thiết kế thị trường điện đã chọn, có cơ chế khung giá trong giai đoạn chuyển tiếp thực hiện thị trường điện, nhằm tránh giá phát điện quá cao. Về giá cho dịch vụ phụ, tuỳ loại dịch vụ phụ mà giá có thể được trả dưới hình thức giá công suất hoặc giá điện năng, hoặc trả gộp trong giá hợp đồng mua bán điện. Hợp đồng cung cấp dịch vụ phụ có thể là một phần Hợp đồng mua bán hoặc là một hợp đồng riêng biệt.
Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực Phạm Mạnh Thắng cho biết: Lợi ích của việc hoàn chỉnh các văn bản pháp lý này là chia sẻ rủi ro công bằng giữa các nhà máy điện, bên mua và khách hàng tiêu thụ điện. Hợp đồng mua bán điện mẫu được áp dụng có tác dụng khuyến khích đầu tư xây dựng trong lĩnh vực nguồn điện do thời gian và chi phí đàm phán để ký kết hợp đồng được giảm thiểu. Trong giai đoạn chuyển tiếp, giá điện bán lẻ chưa phản ánh hết các chi phí từ khâu phát điện, truyền tải đến phân phối thì việc đưa ra khung giá phát điện để các bên đàm phán hợp đồng mua bán điện là rất cần thiết nhằm tránh việc giá phát điện tăng quá cao, gây ảnh hưởng đến các đơn vị truyền tải và phân phối. Khác với cơ chế hiện tại, hợp đồng mua bán điện theo cơ chế mới được ký kết trước giai đoạn xây dựng nhà máy điện. Điều này giúp các nhà đầu tư dễ dàng tìm tiếm và thu xếp vốn.
Theo TCĐL số 5/2008