PV: Xin ông cho biết cụ thể về thực trạng cung ứng điện phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân hiện nay?
PTGÐ: Theo đánh giá của chúng tôi, từ nay đến cuối tháng 5, tình hình cung ứng điện tiếp tục căng thẳng. Về cơ bản, hệ thống không có công suất dự phòng. Trong các tháng mùa khô, EVN dự kiến sản lượng điện là 31,7 tỷ kW giờ, tăng 4,8 tỷ kW giờ so với mùa khô 2007, tương đương tốc độ tăng trưởng 18,11% cho cả giai đoạn mùa khô. Tình hình đặc biệt gay gắt đối với khu vực phía bắc do phụ tải phía bắc, tiếp tục tăng trưởng cao, dự kiến ở mức 78,7 triệu kW giờ/ngày trong tháng 4 (tăng 21,38%) và 83 triệu kW giờ/ngày trong tháng 5 (tăng 17,57%) do thời tiết nóng lên và phụ tải công nghiệp phát triển mạnh. Nếu lũ tiểu mãn không về hoặc về muộn vào giữa tháng 6, thì tình hình cung ứng điện sẽ đặc biệt căng thẳng.
Qua ba tháng đầu năm, tình hình vận hành nguồn điện có nhiều diễn biến bất lợi hơn nhiều so với dự liệu. Ðó là: Nhiệt điện Cà Mau 1 chỉ cung cấp được khoảng 42% sản lượng so với kế hoạch; Nhà máy nhiệt điện Uông Bí mở rộng 1 do Lilama làm tổng thầu EPC vận hành không ổn định; sự cố tổ máy số 1 Thủy điện Tuyên Quang phải dừng dài ngày từ 5-2 đến 14-3; các nguồn khí Cửu Long và Nam Côn Sơn cung cấp cho sản xuất điện không ổn định, làm giảm sản lượng các nhà máy tua-bin khí; Nhà máy điện Cà Mau 2 và Nhơn Trạch 1 có khả năng chậm tiến độ, khó có thể vận hành trước cuối tháng 5-2008 và như vậy sẽ không đóng góp được gì cho cung cấp điện mùa khô. Các hồ thủy điện Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang đã phải thực hiện ba đợt xả nước để phục vụ sản xuất đổ ải cho vụ đông xuân khu vực đồng bằng và trung du Bắc Bộ, tổng lưu lượng xả hai hồ Hòa Bình và Thác Bà khoảng 2,2 tỷ m3 nước, tương đương 430 triệu kW giờ điện.
Trong khi xảy ra liên tiếp các bất lợi như nêu trên, nhu cầu điện tiếp tục tăng rất cao trong ba tháng đầu năm. Ðiện EVN sản xuất và mua từ các nhà máy bên ngoài EVN trong ba tháng đầu năm đạt 17,05 tỷ kW giờ, tăng 18,41% so với cùng kỳ năm 2007, trong đó điện mua từ các nhà máy bên ngoài EVN tăng 30,39%. Ðiện thương phẩm đạt 15,02 tỷ kW giờ, tăng 19,09% so với cùng kỳ năm trước, trong đó điện cung cấp cho công nghiệp tăng 20,95%.
PV: Trước thực trạng đó, theo ông, EVN phải làm gì?
PTGÐ: Từ cuối năm 2007, EVN đã xây dựng kế hoạch phát điện của toàn hệ thống năm 2008 là 80,0 tỷ kW giờ (tăng 15,82% so với năm 2007). Năm 2008 dự kiến điện EVN sản xuất và mua từ các nhà máy ngoài EVN là 77,2 tỷ kW giờ (tăng 15,62% so với năm 2007), điện thương phẩm là 68,1 tỷ kW giờ (tăng 16,97% so với năm 2007). Ðể bảo đảm cung cấp điện cho phát triển kinh tế - xã hội, EVN đã lập kế hoạch huy động cao tất cả các nguồn thủy điện, nhiệt điện than, khí, dầu và tăng lượng điện mua ngoài giá cao của các nhà máy điện BOT, IPP và mua điện từ Trung Quốc.
Ðối với các tháng mùa khô (từ 1-1 đến 31-5), EVN dự kiến sản lượng điện là 31,7 tỷ kW giờ, tăng 4,8 tỷ kW giờ so với mùa khô 2007, tương đương tốc độ tăng trưởng 18,11% cho cả giai đoạn mùa khô. Ðể đáp ứng lượng điện tăng thêm trong những tháng mùa khô, chúng tôi dự kiến huy động từ các nhà máy mới như nhiệt điện Cà Mau 1, Cà Mau 2, và Nhơn Trạch 1 (với dự kiến đưa vào vận hành tháng 4-2008), ngoài ra sẽ mua thêm điện của Trung Quốc và các nguồn mới của EVN như Uông Bí mở rộng 1, Tuyên Quang. Căn cứ vào các tính toán nêu trên, nếu các nguồn điện như Cà Mau 1, Cà Mau 2, Nhơn Trạch 1 vào vận hành đúng tiến độ, Uông Bí mở rộng 1 và Tuyên Quang vào vận hành ổn định, kết hợp với các biện pháp tiết kiệm điện nghiêm ngặt ở mức 1,5% điện thương phẩm, thì vấn đề cung cấp điện mùa khô và cả năm 2008 sẽ được bảo đảm.
Kế hoạch chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng, nhưng trước những diễn biến bất lợi của thời tiết, cộng với những sự cố bất khả kháng của các tổ máy, hệ thống điện lại không có dự phòng, nên đã xảy ra tình trạng thiếu điện. Là đơn vị chịu trách nhiệm chính trong việc cung ứng điện cho phát triển sản xuất và đời sống nhân dân mà lại để xảy ra thiếu điện, thì dù với bất kỳ nguyên nhân nào, do các nhà máy EVN làm chủ đầu tư hoặc các nhà máy mà chủ đầu tư là các đơn vị khác bị chậm tiến độ, thì chúng tôi cũng xin nhận lỗi trước các khách hàng trong cả nước.
Hiện nay, chúng tôi tiếp tục đẩy nhanh tiến độ các dự án nguồn điện của EVN và đôn đốc các chủ đầu tư khác đẩy nhanh tiến độ bảo đảm các dự án đưa vào vận hành đúng kế hoạch. Và có nhiều giải pháp cụ thể khác trong khâu vận hành, kinh doanh để bảo đảm cung cấp điện ở mức cao nhất cho sản xuất và đời sống xã hội.
PV: Xin ông nêu rõ những giải pháp để bảo đảm cung ứng điện cho sản xuất và đời sống nhân dân ?
PTGÐ: Trước tình hình nêu trên, EVN đã thực hiện nhiều giải pháp khắc phục khó khăn nhằm bảo đảm cung ứng điện phục vụ sản xuất và đời sống của nhân dân. Ðó là: Hoàn thành sửa chữa, bảo dưỡng các tổ máy nhiệt điện than, tua-bin khí, diezen để bảo đảm sẵn sàng huy động cao. Ðàm phán với Công ty Ðiện lực Vân Nam để tăng lượng điện mua của Trung Quốc.
Ðưa vào vận hành công trình thủy điện Ðại Ninh, Quảng Trị, tổ máy số 1 Thủy điện Tuyên Quang. Ðôn đốc Lilama khắc phục sự cố nhiệt điện Uông Bí mở rộng 1. Phối hợp với Công ty Phú Mỹ 3 và Phú Mỹ 2.2 xử lý sự cố, khôi phục công suất toàn bộ hai nhà máy.
Phối hợp với PetroVietnam và Lilama đẩy tiến độ vận hành Nhà máy Cà Mau 1. Ðồng thời, tăng cường tuyên truyền sử dụng điện tiết kiệm, phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố, các khách hàng sử dụng điện lớn ký cam kết về tiết kiệm điện. Từ tháng 3-2008, Tập đoàn đã chỉ đạo các đơn vị tiếp tục tăng cường các biện pháp đồng bộ như tuyên truyền, phối hợp, tư vấn cho khách hàng nhằm nâng chỉ tiêu tiết kiệm điện lên mức 1,5% điện thương phẩm; tăng lượng huy động nguồn ngoài EVN có giá cao mặc dù điều đó ảnh hưởng lớn đến cân đối tài chính của EVN.
Khuyến khích lắp đặt đồng hồ điện tử ba giá, đây là một trong những biện pháp nhằm sử dụng điện hiệu quả trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và sinh hoạt, giảm công suất giờ cao điểm của hệ thống, tiết kiệm tối đa nguồn chi phí cho đơn vị, cho cơ quan và cho cả gia đình, đồng thời tiết kiệm năng lượng quốc gia.
Trong thời gian qua, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn như đã trình bày ở trên, cộng thêm các yếu tố như giá nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu đầu vào tăng cao làm ảnh hưởng đến chi phí đầu tư và sản xuất, kinh doanh, Tập đoàn Ðiện lực Việt Nam đã hết sức cố gắng để bảo đảm cung cấp điện ở mức cao nhất, trong các tình huống phải tiết giảm phụ tải, EVN bảo đảm đến mức cao nhất cung cấp điện cho sản xuất, cho các phụ tải quan trọng và các nhu cầu sinh hoạt thiết yếu của nhân dân.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông.