EVN với chương trình khuyến khích sử dụng đèn tiết kiệm năng lượng hỗ trợ & tuyên truyền

Tiết kiệm trong chiếu sáng: không đơn giản?

Theo phân tích của các chuyên gia, nước ta sử dụng 50 triệu bóng điện sợi đốt một năm để chiếu sáng là một nguyên nhân quan trọng làm lãng phí điện năng, khiến công suất giờ cao điểm lên tới 2,5 lần so với giờ thấp điểm, là nguyên nhân của tình trạng “EVN phải bỏ hàng chục nghìn tỷ đồng để phục vụ một vài giờ cao điểm mỗi ngày”. 50 triệu bóng điện dây tóc, với công suất bình quân 60W/bóng nếu được thay bằng bóng đèn compact 14W có độ sáng tương đương thì sẽ cắt giảm được khoảng 920 MW vào giờ cao điểm (bằng ½ công suất của Nhà máy Thủy điện Hòa Bình). Nếu tính chi phí đầu tư trung bình 1,4 tỷ đồng/1 MW cho nhà máy thủy điện, thì với biện pháp sử dụng đèn compact như trên sẽ giảm được nhu cầu vốn để đầu tư cho nguồn điện khoảng 13.000 tỷ đồng. Đối với người sử dụng điện, việc tiết kiệm điện nhờ sử dụng đèn compact được thể hiện cụ thể ở bảng dưới đây:

Từ thực tế trên, năm 2005, EVN dự kiến thực hiện chương trình thay thế đèn sợi đốt bằng đèn compact. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, dù chương trình còn đang trong giai đoạn trình các cấp thẩm quyền xem xét phê duyệt, nhưng đã có những ý kiến trái chiều do hiểu không đúng bản chất của chương trình, tạo bức xúc trong xã hội. Nhiều ý kiến cho rằng, việc thay thế đèn sợi đốt khó được xã hội đồng tình vì giá thành quá đắt, gây lãng phí, nghi ngờ về tuổi thọ của đèn compact... Do vậy, để xã hội nhận thức đầy đủ và thay đổi thói quen sử dụng các sản phẩm đèn tiết kiệm điện, EVN đã phải thực hiện theo từng giai đoạn để đạt mục tiêu năm 2010, chỉ tồn tại khoảng 10 triệu đèn sợi đốt trên cả nước.

Giai đoạn đầu tiên (2005 - 2007), là chương trình 01 triệu đèn compact, cùng với chiến dịch quảng bá đèn tuýp gầy và chấn lưu điện tử, dự án thí điểm chiếu sáng hiệu quả trường học, nhằm thay đổi nhận thức ban đầu cho người sử dụng tiếp cận với các sản phẩm đèn tiết kiệm điện, qua đó thúc đẩy thị trường thay thế 20 triệu đèn sợi đốt bằng đèn compact và sử dụng các loại bóng đèn tuýp gầy tiết kiệm điện thế hệ mới (T8, T5). Bên cạnh đó, các hoạt động tuyên truyền tư vấn tiết kiệm điện đã được triển khai hàng năm dưới nhiều hình thức khác nhau (trên các phương tiện thông tin đại chúng, phát tờ rơi, băng rôn quảng cáo... đã góp phần không nhỏ cho việc đảm bảo cung cấp điện trong những năm qua.

Khách hàng trao đổi cách sử dụng đèn compact

Trong chương trình 1 triệu đèn compact, đèn compact được bán cho các hộ dân với giá bằng 50% so với giá thị trường theo hình thức: Lựa chọn một số xã, thị trấn của từng khu vực để mỗi gia đình mua 2 đèn; các cơ quan thuộc UBND thị trấn, xã, phường, các trường học; các tổ dân phố, thôn xóm dùng cho chiếu sáng đường sá trong thôn, ngõ xóm. Chương trình này kết hợp với các biện pháp tuyên truyền về sử dụng điện tiết kiệm để người dân tiếp cận và lựa chọn sử dụng các loại đèn chiếu sáng hiệu suất cao. Đồng thời, tạo điều kiện ban đầu thúc đẩy nhận thức trong xã hội về việc sử dụng điện tiết kiệm hiệu quả; các nhà sản xuất trong nước mở rộng thị trường và sản xuất tiêu thụ các loại đèn chiếu sáng tiết kiệm điện; góp phần cắt giảm phụ tải đỉnh của hệ thống điện vào giờ cao điểm.

Trong chương trình này, EVN đã in 1,5 triệu tờ rơi, 15.000 tờ áp phích và gần 3.000 băng rôn để quảng bá tuyên truyền trong suốt thời gian bán đèn. Trong vòng một năm, đã bán được gần 970.000 đèn  tại 3.006 xã, thị trấn trên phạm vi 64 tỉnh, thành phố cả nước, với tổng số hộ gia đình tham gia trong chương trình là 491.453 hộ. Với chương trình này, sản lượng điện tiết kiệm 1 năm là 45,9 triệu kWh (bình quân sử dụng 3,1 giờ/ngày), trong cả đời đèn 5,3 năm là 243 triệu kWh, giúp cắt giảm công suất giờ cao điểm là 30,1 MW.

“Gầy tốt hơn béo”

Trong khuôn khổ Dự án DSM do WB tài trợ, chương trình quảng bá đèn tuýp gầy với mục tiêu nâng cao sự hiểu biết của người tiêu dùng về đèn tuýp gầy và chấn lưu điện tử. Thông điệp truyền tải của chương trình là “đèn tuýp gầy và chấn lưu điện tử có thể giúp doanh nghiệp của bạn tiết kiệm 30% điện năng thắp sáng” và khẩu hiệu của chương trình là “Gầy tốt hơn béo”. Chương trình đã sử dụng hình ảnh nghệ sĩ ưu tú Chí Trung là đại sứ của chương trình, đại sứ của chương trình tham gia các hoạt động của chiến dịch truyền thông đại chúng. Có 4 nhà sản xuất và phân phối là Công ty Philsips, Điện Quang, Rạng Đông và ORAM đồng hành cùng tham gia thực hiện chương trình. Chiến dịch quảng bá bao gồm: Lễ giới thiệu chương trình, quảng cáo truyền hình và báo in, bản tin, tờ rơi, băng rôn giá đứng (I-standee), hội thảo và chương trình trình diễn. Các tư liệu quảng bá (như tờ rơi, bản tin và băng rôn) đã được phân phối đến 500 cửa hàng, đại lý của 4 nhà sản xuất đèn tuýp gầy tại 3 thành phố (Hà Nội, Hồ Chí Minh và Đà Nẵng) để phân phát đến tận tay người tiêu dùng. Quảng cáo liên tục trên truyền hình và trên các báo trong 2 tháng thực hiện chiến dịch quảng bá. Ngoài ra, hội thảo tại 3 thành phố với nội dung tiết kiệm năng lượng chiếu sáng với đèn tuýp gầy và chấn lưu điện tử đã được tổ chức cho 2 nhóm đối tượng là nhà tư vấn thiết kế xây dựng và người bán hàng. Chương trình trình diễn ra ở 3 siêu thị lớn tại 3 thành phố nhằm trực tiếp hướng dẫn sử dụng đèn tuýp gầy và chấn lưu điện tử cho người tiêu dùng. Tổng số 3.500 người đã tham gia. Rất nhiều tờ rơi, bản tin đã được phát tại chương trình.

Đại lý cung cấp đèn compact chỉ dẫn các khách hàng sử dụng đèn compact

Cũng trong khuôn khổ Dự án DSM do WB tài trợ, dự án Chiếu sáng trường học thực hiện với mục tiêu là thiết kế hệ thống chiếu sáng đạt tiêu chuẩn về chiếu sáng và tiết kiệm điện với việc sử dụng bóng đèn tuýp gầy 3 phổ (tri-phosphor) FTL và chấn lưu tiết kiệm năng lượng. Mô hình chiếu sáng hiệu quả tiết kiệm điện đã được lắp đặt tại 405 phòng học ở 135 trường tiểu học tại 27 tỉnh. Chương trình đã tổ chức 27 Hội nghị tại 27 tỉnh tham gia dự án nhằm báo cáo kết quả với  Sở giáo dục, sở Y tế, Ban giám hiệu các trường học và Hội phụ huynh học sinh tại các địa phương trong dự án. Các Điện lực tại các tỉnh có dự án đang tích cực tham gia chủ trì Hội nghị để quảng bá kết quả nhằm nhân rộng mô hình này trước khi bắt đầu năm học mới 2008-2009.

5 triệu đèn Compact giai đoạn 2007 - 2010

Chương trình quảng bá sử dụng đèn compact EVN là nhằm kích thích thúc đẩy thị trường, đặc biệt ở khu vực nông thôn để đạt mục tiêu năm 2010 toàn quốc chỉ còn 10 triệu đèn sợi đốt. Năm 2008, EVN phấn đấu thực hiện bán 3 triệu đèn. EVN tổ chức xây dựng và phát triển mạng Phân phối đèn compact Điện lực. Các đơn vị Điện lực là đại lý bán đèn compact đặc biệt của các nhà sản xuất; tất cả đèn compact bán trong mạng phân phối compact Điện lực đều phải là loại đèn chất lượng cao, được kiểm soát và bảo hành về chất lượng. Mạng phân phối đèn compact Điện lực hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, với mục tiêu trên hết là thúc đẩy quảng bá việc sử dụng đèn compact trong cộng đồng; mạng phân phối EVN không hoạt động thay cho vai trò của các mạng phân phối khác.

Bởi vậy, EVN đặt mục tiêu số lượng đèn bán qua mạng phân phối EVN năm 2008, thực hiện bán từ 3 triệu đèn trở lên.Trên toàn quốc hiện có 1.095 điểm là mạng phân phối EVN hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, đồng thời với việc bán đèn, là thực hiện việc tuyên truyền quảng bá. Để làm thay đổi thói quen sử dụng điện tiết kiệm của mọi người; các mạng phân phối này sẽ tư vấn để người sử dụng điện thấy được hiệu quả của việc sử dụng đèn. Các nhân viên trực tiếp bán hàng có trách nhiệm thông tin các quyền lợi mà khách hàng được thụ hưởng từ lợi ích của chương trình, đó là sản phẩm của các nhà sản xuất có uy tín đã cam kết với EVN về chất lượng và thời gian sử dụng, việc bảo hành được thực hiện tại tất cả các điểm bán trong mạng của EVN.

Mạng phân phối của EVN sẽ hợp tác và tạo điều kiện để các nhà sản xuất quảng bá giới thiệu các sản phẩm chiếu sáng tiết kiệm điện của mình. Các nhà sản xuất sẽ cung cấp tài liệu và các buổi huấn luyện tập trung cho nhân sự thuộc mạng phân phối EVN về kiến thức sản phẩm, hướng dẫn bảo hành, kỹ năng bán hàng cơ bản và nâng cao; hỗ trợ trưng bầy, tài liệu thông tin sản phẩm... cho người tiêu dùng và phối hợp trong các hoạt động tuyên truyền, quảng bá khác trong thời gian diễn ra chương trình. Có thể khẳng định, bên cạnh việc hỗ trợ về tài chính, những nỗ lực tuyên truyền của EVN đã góp phần quan trọng trong thành công của công tác tiết kiệm điện thời gian qua. 

Chương trình 1 triệu đèn Compact (2005 - 2006) của EVN kết hợp với các hoạt động tuyên truyền tiết kiệm điện, đã có tác động lan tỏa tích cực: Trong năm 2006, khoảng 10,5 triệu đèn compact được tiêu thụ, tăng vượt bậc so với năm 2005 (3 triệu đèn), góp phần cắt giảm được 280 MW công suất đỉnh và giúp tiết kiệm 275 triệu kWh.