Với dự kiến tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam là 9% trong năm 2008, theo đó, tốc độ tăng trưởng phụ tải cũng được dự báo là 15,8% (tốc độ tăng trưởng phụ tải năm 2007 là 13,9%), ở mức 80 tỷ kWh, trong đó mùa khô (5 tháng đầu năm) có thể đạt 31.8 tỷ kWh, công suất đỉnh của hệ thống có thể đạt mức 13,353 MW vào tháng 11/2008.
Theo Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (Ao), với một số các tổ máy lớn bị sự cố từ năm 2007 như Phú Mỹ 3 (360MW) của Cty BOT Phú Mỹ 3, Phú Mỹ 2.2 (360MW) của Cty Năng lượng Mê Kông; chu trình đơn của Nhà máy điện Cà Mau 1 (500MW) của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam đang được tách khỏi vận hành để lắp đặt đuôi hơi đã đặt Hệ thống điện Việt Nam trong tình trạng căng thẳng về cân bằng cung cầu.
Với phương án cung cấp điện do Ao lập cho mùa khô năm 2008, trong đó đã tính đến các nguồn điện mới như nhiệt điện Uông Bí mở rộng, thuỷ điện Tuyên Quang, thuỷ điện Đại Ninh, thuỷ điện Quảng Trị và nhiệt điện Cao Ngạn, bổ sung thêm cho hệ thống khoảng 3,19 tỷ kWh. Dự kiến, thuỷ điện khai thác là 7,1 tỷ kWh, sản lượng còn lại sẽ đáp ứng từ các nguồn nhiệt điện than, khí, mua điện Trung Quốc, dầu FO và DO.
Với phương án cơ sở do Ao đặt ra, nếu Nhà máy nhiệt điện Cà Mau 1 vào vận hành trong thời gian từ tháng 1 đến tháng 5/2008, thì về cơ bản, hệ thống sẽ đáp ứng được nhu cầu cung cấp điện, vì sản lượng điện của Cà Mau 1 chính là sản lượng dự phòng cho hệ thống. Theo Ao, nếu khai thác nhiều thuỷ điện trong các tháng đầu năm có thể dẫn đến các hồ không còn nước để phát điện trước khi lũ về. Như vậy, hệ thống sẽ thiếu điện nghiêm trọng trong suốt thời gian trước khi lũ về, đặc biệt đối với hệ thống điện miền Bắc- trong mùa khô năm nay dự kiến chỉ có tổ máy số 1 và 2 Tuyên Quang được đưa vào vận hành trong tháng 2 và tháng 5/2008. Do đó, hệ thống luôn phải nhận một lượng rất lớn điện năng từ phía Nam qua đường dây 500kV, xấp xỉ 1,446 tỷ kWh trên tổng nhu cầu Hệ thống điện miền Bắc là 11,467 tỷ kWh vào mùa khô để duy trì mực nước hồ Hòa Bình trên mức 80m trước khi có lũ về. Do đó, trong các tính toán của Ao, để đảm bảo điện vào cuối mùa khô (31/5/2008), tối ưu nhất là thực hiện phương án giữ nước các hồ thuỷ điện miền Bắc, cụ thể hồ Thác Bà ở mức nước 48m (cao hơn mức nước chết 2m), hồ Hòa Bình giữ ở mức 85m (cao hơn mực nước chết 5m) vào cuối mùa khô.
Theo Ao, trong 5 tháng mùa khô, khả năng phát tối đa của nhiệt điện, mua điện Trung Quốc, thuỷ điện (dự kiến) có tổng sản lượng phát được là 31,5 tỷ kWh. Như vậy, trong trường hợp Cà Mau 1 không vào vào vận hành thì hệ thống sẽ thiếu sản lượng khoảng 260 triệu kWh. Chưa kể còn một số yếu tố bất định ảnh hưởng đến sự thiếu hụt về sản lượng như: tốc độ tăng trưởng phụ tải cao hơn dự kiến sẽ dẫn đến hệ thống thiếu sản lượng nhiều hơn; xác xuất sự cố các tổ máy nhiệt điện (than, khí, dầu FO và DO), khoảng 5% ứng với 1.05 tỷ kWh; điều kiện thuỷ văn các hồ có thể tốt hoặc tồi hơn so với giả thiết tính toán, vì vậy sản lượng thuỷ điện chênh lệch khoảng 400 triệu kWh (trong 2 phương án tần suất nước 65% và 90%).
Do phải sử dụng nước các hồ để đảm bảo cung cấp điện đầy đủ cho phát triển kinh tế- xã hội trong tháng 12/2007, vì vậy, bước vào mùa khô năm 2008, tất cả các hồ chính của hệ thống như Hòa Bình, Ialy, Trị An, Thác Mơ đều không đạt mực nước dâng bình thường vào 1/1/2008 cũng ảnh hưởng đến an toàn cung cấp điện cho mùa khô năm nay. Ngoài ra, để phục vụ đổ ải cho vụ Đông-Xuân 2008, mức nước hồ Hòa Bình sẽ giảm khoảng 7,5m trong 3 đợt xả vào thời gian nửa cuối tháng 1/2008 và nửa đầu tháng 2/2008.
Do vậy, việc khai thác các hồ chứa thuỷ điện trong mùa khô năm nay phụ thuộc rất nhiều vào tiến độ vận hành nhiệt điện Cà Mau 1. Vì, nếu Cà Mau 1 không vào vận hành trước tháng 6/2008, việc giữ mức nước các hồ chỉ cao hơn mực nước chết 2m (riêng hồ Hòa Bình là 5m) và như vậy sẽ thiếu sản lượng trong tháng 6/2008 (trường hợp lũ về hồ Hòa Bình chậm) cũng như khả năng thiếu trầm trọng công suất đỉnh hệ thống khi một loạt các hồ ở miền Nam và miền Trung đều cạn kiệt khi trong tháng 6/2008.
Hiện nay, Chính phủ chỉ đạo phải đẩy nhanh tiến độ đưa Nhà máy nhiệt điện Cà Mau 1 vào vận hành để đảm bảo mục tiêu cung cấp đủ điện cho nền kinh tế, trước mắt là trong mùa khô năm 2008. Tuy nhiên, theo EVN, sự cố các nguồn nhiệt điện có thể xảy ra do các nhà máy phải chạy rất căng thẳng trong cả năm 2007 vẫn là nguyên nhân tiềm ẩn nguy cơ thiếu điện diện rộng nếu lũ không về trên các hồ lớn của hệ thống vào đầu tháng 6/2008. Vì vậy, ngoài, việc các nguồn theo dự kiến vào đúng tiến độ; mua tối đa điện từ trung Quốc... thì vẫn phải tăng cường tuyên truyền tiết kiệm điện và đẩy mạnh quản lý phía nhu cầu (DSM)./