Thí nghiệm, hiệu chỉnh các tổ máy thủy điện
Trưởng thành qua những công trình
Ra đời trong những ngày khói lửa chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ, hòng huỷ diệt những công trình trọng yếu đất nước, với lực lượng lao động ban đầu chưa đầy 50 người, trang thiết bị làm việc còn thiếu thốn, Trung tâm Thí nghiệm điện vừa phải xây dựng cơ sở vật chất, chuẩn bị nguồn nhân lực, hoàn thiện cơ cấu tổ chức, chỉnh trang lại thiết bị, vừa cử những đội công trình đầu tiên tham gia phục hồi các nhà máy điện, các trạm biến áp bị bom Mỹ phá hoại, đồng thời thí nghiệm mới Nhà máy Thuỷ điện Cấm Sơn và một số trạm biến áp khác, đảm bảo cho nguồn điện luôn toả sáng, góp phần vào thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Đất nước thống nhất, Trung tâm đứng trước bộn bề khó khăn do phải chuẩn bị thực hiện nhiệm vụ tại các công trình điện lớn như: Nâng cấp mở rộng Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí công suất 100 MW; xây dựng Nhiệt điện Phả Lại với bốn tổ máy 110 MW; Thuỷ điện Hoà Bình với tám tổ máy 240 MW; giúp đỡ đơn vị bạn, thí nghiệm, kiểm tra, đánh giá tình trạng thiết bị tại Nhà máy Thuỷ điện Đa Nhim, Nhiệt điện Thủ Đức và khắc phục hư hỏng tại cụm máy phát diezen Đà Nẵng, Hội An, Tam Kỳ duy trì cấp điện ổn định và liên tục sau khi hoà bình lập lại. Chính sự gian khó buổi đầu đã tạo cho cán bộ kỹ thuật của Trung tâm thêm bản lĩnh vững vàng, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, tạo ra những sơ đồ thí nghiệm độc đáo. Để bù lại sự thiếu thốn về thiết bị, nhiều kỹ sư đã tự học để đọc được các tài liệu nước ngoài, đảm bảo hiệu chỉnh đúng các thông số kỹ thuật, thí nghiệm đưa các nhà máy vào vận hành an toàn, đúng tiến độ.
Song song với việc phát triển nguồn điện, từ năm 1994 đến nay, hàng chục trạm biến áp 110 kV, 220 kV và 500 kV mới xây dựng đều đã được Trung tâm Thí nghiệm đưa vào vận hành an toàn, chất lượng cao: Trạm biến áp 500 kV Hoà Bình, Nho Quan, Thường Tín, Hà Tĩnh, 220 kV Lào Cai, Hà Giang, Vĩnh Yên, Việt Trì, Tràng Bạch, Vật Cách, Thái Bình, Đình Vũ, Thái Nguyên, Sóc Sơn và hàng trăm công trình xây dựng mới, cải tạo, nâng công suất ở các cấp điện áp… đã góp phần giảm bớt khó khăn thiếu điện và đảm bảo hệ thống điện vận hành an toàn, kinh tế. Đồng thời, Trung tâm cũng đã tiến hành thí nghiệm định kỳ hàng trăm lượt các trạm biến áp 110 kV, thí nghiệm, kiểm chuẩn hàng nghìn lượt công tơ đo đếm đầu nguồn và thí nghiệm hiệu chỉnh trên 150.000 lượt đồng hồ, thiết bị điện các loại và hàng ngàn mẫu dầu, mẫu than phục vụ khách hàng trong và ngoài ngành Điện. Mặt khác, Trung tâm còn được Công ty Điện lực 1 giao thực hiện công tác đào tạo, bồi dưỡng các công nhân bậc cao về thí nghiệm cho điện lực các tỉnh, đảm bảo trình độ chuyên môn, có đủ khả năng kiểm tra, bảo trì, phát hiện và xử lý tại chỗ, kịp thời các sự cố và hư hỏng nhỏ.
Với việc hoàn thành một khối lượng công trình lớn như vậy mà không để xảy ra sự cố nào liên quan đến công tác thí nghiệm làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình, Trung tâm đã khẳng định được vị trí luôn đi đầu trong việc tiếp thu kỹ thuật mới với các hệ thống đo lường và điều khiển tự động kỹ thuật số có sử dụng công nghệ thông tin hiện đại. Từng bước làm chủ được công tác thí nghiệm hiệu chỉnh, vốn là công việc đòi hỏi phải có chuyên gia trình độ cao, nhiều kinh nghiệm mà hầu hết các nước đang phát triển phải dựa vào nước ngoài. Hơn nữa, việc thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý kỹ thuật về lĩnh vực thí nghiệm hiệu chỉnh của Trung tâm đã góp phần đảm bảo chế độ vận hành ổn định và tin cậy của hệ thống điện, giảm thiểu sự cố kỹ thuật.
Những năm qua với bao sự đổi thay của đất nước, của ngành Điện. Trung tâm Thí nghiệm điện đã luôn vận động, chuyển mình vươn lên để có được vị thế như ngày hôm nay. Qua mỗi thời kỳ, qua mỗi công trình có quy mô và độ phức tạp, hiện đại tăng dần, Trung tâm Thí nghiệm điện cũng dần trưởng thành. Các công trình Uông Bí, Thác Bà, Phả Lại, Hoà Bình, Sông Hinh và từ hệ thống điện 110 kV, 220 kV đến đường dây 500 kV mạch 1 và mạch 2 là các mốc đánh dấu những bước trưởng thành quan trọng của Trung tâm.
Sẵn sàng vượt qua thách thức mới
Với chủ trương ngày càng hoàn thiện hơn trong công tác thí nghiệm hiệu chỉnh, Từ năm 2003, Trung tâm đã tiến hành xây dựng và áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001: 2000 và đã được tổ chức QUACERT chứng nhận vào tháng 08/2005. Đến năm 2006, Trung tâm tiếp tục xây dựng hệ thống phòng thí nghiệm theo tiêu chuẩn quốc tế ISO/IEC 17025. Các công tác chuẩn bị như tập huấn lực lượng, tổ chức biên soạn, hoàn chỉnh các tài liệu, sổ tay chất lượng, các quy trình tác nghiệp... được tiến hành khẩn trương với ý thức trách nhiệm cao của toàn thể CBCNV đến nay đã hoàn thành, giúp toàn bộ hoạt động của Trung tâm nề nếp, chuyên nghiệp hơn. Qua các lần đánh giá nội bộ và đánh giá chính thức của tổ chức chứng nhận, ngày 24/07/2007 Trung tâm đã được tổ chức ILAC/APLAC MRA cấp giấy chứng nhận công nhận phòng thử nghiệm phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn quốc tế ISO/IEC 17025:2005. Đây cũng là một thành quả lớn lao, minh chứng cho sự nỗ lực phấn đấu vươn lên không ngừng của Trung tâm, để tự hoàn thiện mình đủ sức vươn lên cùng với sự phát triển không ngừng của ngành Điện và nền kinh tế nước nhà trong thời kỳ hội nhập quốc tế.
Từ năm 2004, Trung tâm được giao xây dựng và đưa vào vận hành dây chuyền sản xuất công tơ điện tử 1 pha, nằm trong dự án Hợp doanh giữa Công ty Điện lực 1 và Công ty OMNI của Hàn Quốc. Đến nay, đã chế tạo và đưa lên lưới 30.000 công tơ điện tử 1 pha với hệ thống đọc số liệu từ xa tự động.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ và nâng cao hiệu quả công tác quản lý kỹ thuật toàn bộ hệ thống điện thuộc Công ty Điện lực 1 về lĩnh vực thí nghiệm hiệu chỉnh, phục vụ đưa vào vận hành các công trình điện mới xây dựng (gồm tất cả các loại hình nhà máy phát điện, các trạm truyền tải và phân phối điện năng), kiểm chuẩn các đại lượng đo lường chủ yếu của ngành Điện theo uỷ quyền kiểm định Nhà nước, sản xuất và lắp ráp công tơ điện tử 1 pha… Trung tâm đã tập trung đầu tư những trang thiết bị thí nghiệm hiện đại, tiên tiến như: Phòng thử xung, xe thí nghiệm cao thế lưu động, hợp bộ thí nghiệm Rơle đa chức năng điều khiển bằng máy tính, hợp bộ phân tích máy cắt XBT-100, hợp bộ phân tích khí hoà tan trong dầu TOGAS, hợp bộ kiểm tra công tơ mẫu TVE-102/3, thiết bị phân tích khí - khói IMR-14000… Tuy nhiên, thách thức lớn nhất đối với đơn vị hiện nay là những yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao của cơ chế kinh tế thị trường đang phát triển và hoàn thiện ở nước ta, cùng với những yêu cầu mới về ứng xử trong nền kinh tế hội nhập quốc tế cộng với những vấn đề tiếp thu, chế ngự công nghệ hiện đại. Theo ông Nguyễn Khắc Chiến, Giám đốc Trung tâm, với kinh nghiệm vượt qua mọi thử thách mấy chục năm qua của các thế hệ CBCNV, sự quan tâm giúp đỡ của lãnh đạo cấp trên, của chính quyền địa phương và sự hợp tác của các bạn hàng, đối tác, chắc chắn Trung tâm sẽ vượt qua thử thách, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước.